Με μία μαρμάρινη επιγραφή στα ελληνικά και στα αραβικά υποδέχεται τους ταξιδιώτες η Αλεξάνδρεια, η πόλη του Μεγαλέξανδρου και του Καβάφη, της κάποτε ακμάζουσας ελληνικής κοινότητας, του καταγάλανου ουρανού, της αγριεμένης θάλασσας και των φιλόξενων Αιγυπτίων. Στον μεγάλο παραλιακό περίπατο, νέοι, ζευγάρια, και ηλικιωμένοι περπατάνε ράθυμα όλο το 24ωρο, δίνοντας το στίγμα μίας αραβικής κοινωνίας, που κάποτε ανοίχθηκε στον κόσμο και θέλει να μείνει για πάντα έτσι…
του Γιάννη Γιαννακόπουλου
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
Η Αλεξάνδρεια θεμελιώθηκε το 331 π.Χ. από τον Μέγα Αλέξανδρο. Η παρουσία του ελληνικού στοιχείου μέσα στη μακρόχρονη ζωή της πόλης ήταν άλλοτε πρωταγωνιστική και άλλοτε διακριτική. Στα νεότερα χρόνια, ο Κ.Π.Καβάφης την έκανε σκηνικό των αριστουργηματικών ποιημάτων του, ο Στρατής Τσίρκας της αφιέρωσε το τρίτο βιβλίο των «Ακυβέρνητων Πολιτειών» του και ο “άπατρις Βρετανός ταξιδιώτης και λογοτέχνης” Λώρενς Ντάρελ έγραψε: «Τι συνοψίζεται στη λέξη «Αλεξάνδρεια»; Πέντε φυλές, πέντε γλώσσες, μια ντουζίνα θρησκείες και πέντε στόλοι που αυλακώνουν τα νερά της. Μονάχα η ελληνική δημοτική φαίνεται να ξεχωρίζει…».
Στην πόλη, το βλέμμα του ταξιδιώτη πέφτει και σήμερα σε ελληνικά ονόματα καταστημάτων, σε περίβλεπτα νεοκλασικά κτίρια Ελλήνων αρχιτεκτόνων, σε ελληνικά ονόματα δρόμων ή και σε ολόκληρες “Ελληνικές” συνοικίες. Το μεγάλο ρεύμα των Ευρωπαίων, και κυρίως των Ελλήνων, άρχισε να φτάνει στην Αλεξάνδρεια από τον 18ο αιώνα και εντάθηκε στις αρχές του 19ου, όταν η πόλη απέκτησε ζωή κοσμοπολίτικη.
Η ελληνική κοινότητα ήταν η μεγαλύτερη ξένη κοινότητα της Αλεξάνδρειας, με συλλόγους, αθλητικά σωματεία, ομίλους καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων και λογοτεχνικές εκδόσεις. Οι μεγάλοι ευεργέτες του ελληνισμού, όπως η οικογένεια Τοσίτσα, μερίμνησαν για να χτιστεί το 1830 το «Νοσοκομείο των Γραικών», ενώ την ίδια εποχή θεμελιώθηκε το πρώτο Ελληνικό Σχολείο της παροικίας. Όλα τα οικοδομήματα βρίσκονται κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Σάββα. Με τις εθνικοποιήσεις του Νάσσερ, η ακμή αναστράφηκε…
Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ: ΕΝΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΤΑΜΑ ΣΤΗ ΘΕΑ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ
Η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, μοντέρνα και μεγαλόπρεπης, είναι σήμερα το πιο χαρακτηριστικό κτήριο της πόλης. Στον τόπο που έστεκε η περίφημη βιβλιοθήκη της γνώσης και της ελληνικής σοφίας, χτισμένη από τον Δημήτριο τον Φαληρέα, σήμερα ξεδιπλώνεται μία από τις πιο σύγχρονες βιβλιοθήκες του κόσμου, η οποία έγινε πραγματικότητα με τη συνδρομή πολλών κρατών. Σαν να ήταν ένα τάμα της ανθρωπότητας…
Γιάννης Γιαννακόπουλος
Latest posts by Γιάννης Γιαννακόπουλος (see all)
- Ω εποχές, ω παλάτια: το κτήριο της Ελληνικής πρεσβείας στη Βιέννη - January 10, 2021
- Ένα «Κτήμα» από το οποίο περνά η ιστορία της Αιτωλοακαρνανίας - September 17, 2017
- Από τον Καρβασαρά στην Οδησσό με τις υπέροχες μουσικές της Φιλαρμονικής Αμφιλοχίας - September 12, 2017
