Καφενείον το Τζαμί: Ένα ιστορικό τοπόσημο στην Καλούτσιανη Ιωαννίνων

tzami-1

του Αποστόλη Καλαντζή. 

Το Τζαμί της Καλούτσιανης βρίσκεται στην οδό 21ης Φεβρουαρίου στην ομώνυμη πλατεία της συνοικίας. Σύμφωνα με υπέρθυρη επιγραφή είναι έργο του Χατζή Αχμέτ Πασά  -γιου του Ασλάν Πασά – ο οποίος υπήρξε τοποτηρητής στα Γιάννενα (1720 – 1732).  Ονομάστηκε έτσι από τη φράση κανλί τσεσμέ που σημαίνει βρύση αίματος κι αναφέρεται πιθανόν στις αιματηρές διώξεις των χριστιανών μετά την κατάπνιξη του κινήματος του Διονυσίου του Φιλοσόφου το 1611, ο οποίος μετονομάστηκε σκυλόσοφος και εγδάρη ζωντανός και σύρθηκε στους δρόμους της πόλης για εκφοβισμό και παραδειγματισμό. Το Τζαμί κατασκευάστηκε στη θέση παλαιότερου του 15ου αιώνα, το οποίο ήταν χώρος προσευχής για τους μουσουλμάνους , χωρίς μιναρέ.  Αποτελείται από μια τετράγωνη αίθουσα η οποία καλύπτεται από τρούλο και περιβάλλεται από κλειστή στοά.

tzami-kalatzis
Η πρώτη ονομασία του καφενείου ήταν “Το μικρό Ζάππειον” με τη λέξη “μικρό” να τονίζεται στην ταμπέλα. Στην πόρτα ο Χάρης Καλαντζής με φίλο του. Φωτογραφία: 22-07-1937.

Την περίοδο της τουρκοκρατίας στα Γιάννενα υπήρχαν 17 Τζαμιά. Μετά το 1913 έμειναν μόνο τρία. Αυτό της Καλούτσιανης είναι ένα από τα τρία που σώζονται μέχρι σήμερα. Τα άλλα δυο  βρίσκονται μέσα στο κάστρο και είναι το Τζαμί του Ασλάν Πασά (σημερινό Δημοτικό Μουσείο) και το Φετιχέ Τζαμί (δηλαδή Τζαμί της κατάκτησης).

tzami-shmera
Το τζαμί όπως είναι σήμερα.

Το Τζαμί της Καλούτσιανης πέρα από τους ιερούς χώρους που διέθετε για τη λατρεία των πιστών, στο μπροστινό μέρος υπήρχε και το χαγιάτι. Εκεί οι Τούρκοι, μετά την προσευχή τους, έπιναν τον σεκερλή – καϊμακλή (βαρύ γλυκό) καφέ τους καθισμένοι σταυροπόδι. Μετά την απελευθέρωση των Γιαννίνων ο χώρος αυτός έγινε καφενείο για τους Ρωμιούς.

tzami-4
Στη νότια πλευρά υπάρχει η είσοδος για τη μεγάλη αίθουσα και ένας πελώριος πλάτανος που στη γουβωτή ρίζα του στέγαζε για πολλά χρόνια δυο λούστρους.

Στην αρχή το καφενείο ονομαζόταν «ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΖΑΠΠΕΙΟ» όπως δείχνει και η φωτογραφεία του 1937. Μετά επικράτησε το όνομα «ΤΖΑΜΙ» γι’ αυτό και η ταμπέλα άλλαξε. «ΚΑΦΕΝΕΙΟΝ ΤΟ ΤΖΑΜΙ». Το 1934 πήραν το καφενείο τα αδέρφια Βασίλης και Χάρης Καλαντζής από τα Ραβένια Ιωαννίνων. Το κράτησαν μέχρι το 1970. Έκτοτε ο χώρος νοικιάστηκε για λίγα χρόνια ως μανάβικο και στη συνέχεια έκλεισε οριστικά.

14424009_904226756378160_149804230_o

 

 

The following two tabs change content below.
Αστική ζωή, ιστορία, πρόσωπα, πολιτισμός, αφορμές για επανατοποθετήσεις και καταβυθίσεις στην ανθρώπινη σκέψη. Αναρτήσεις σε περιβάλλον Creative Commons 4, που απαγορεύει την εμπορική τους χρήση, αλλά επιτρέπει την ακέραιη αναπαραγωγή τους με αναφορές στον συντάκτη και την ιστοσελίδα.

Comments

comments

Related Posts

Recent Posts