Υπόθεση Αγραφιώτου: αναπάντητα ερωτήματα και serial killers

serial

της Αγγελικής Καρδαρά. 

Βλέπω από χθες πολλά άρθρα για τον «Serial killer του Αμαρουσίου» (που παραμένει ασύλληπτος και οι αρχές φοβούνται νέο χτύπημα – υπόθεση Αγραφιώτου). Διαβάζοντας τα συγκεκριμένα ρεπορτάζ, κάτι δεν μου “κολλάει”, επιστημονικά… Καταλαβαίνω ότι ο άγνωστος μέχρι στιγμής δράστης δεν έχει “ξαναχτυπήσει”, αφού σε ρεπορτάζ αναφέρεται πως δεν έχει εμπλοκή σε άλλες επιθέσεις. Εκτός, αν τα συγκεκριμένα ρεπορτάζ δεν είναι σωστά και στην πραγματικότητα η αστυνομία εικάζει ότι εμπλέκεται και σε άλλες δολοφονίες. Άρα, ένα πρώτο συμπέρασμα: δεν είναι “serial killer” τη στιγμή που μιλάμε, εάν η αστυνομία θεωρεί ότι η δολοφονία Αγραφιώτου είναι η πρώτη του δολοφονία. Για να χαρακτηριστεί κάποιος serial killer θα πρέπει να έχει δολοφονήσει 3 πρόσωπα και άνω.

Μήπως τα ρεπορτάζ μεταφέρουν λανθασμένα πληροφορίες και έπρεπε να ξεκαθαρίσουν ότι οι αρχές φοβούνται ότι το συγκεκριμένο άτομο έχει τα χαρακτηριστικά ενός serial killer και ότι θα “χτυπήσει” ξανά; Ενδεχομένως αυτό εννοούν. Προσωπικά, δεν έχω καταλάβει και θα ήθελα να υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια, ώστε να γνωρίζουμε τι ισχύει στην συγκεκριμένη υπόθεση. Ασφαλώς, εφόσον παραμένει ασύλληπτος και οι αρχές εκφράζουν φόβους, είναι πολύ πιθανό να σχεδιάζει νέο χτύπημα, με τον ίδιο μάλιστα τρόπο, σε απομονωμένο και σκοτεινό μέρος (modus operandi).

Επίσης, εάν οι αρχές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ήταν όντως τυχαίο θύμα η Αγραφιώτου (δεν γνωρίζω, δεν έχω στοιχεία στα χέρια μου), ενδεχομένως ο δράστης επιχειρήσει να επιτεθεί σε ένα πρόσωπο μεγαλύτερης ηλικίας, όπως η Αγραφιώτου, εάν στο πρόσωπο των θυμάτων «βλέπει» κάτι ο δράστης που θέλει να σκοτώσει/δηλαδή το θύμα συμβολίζει κάτι για εκείνον (υπόθεση Δαγλή που σκότωνε μόνο ιερόδουλες) ή δεν έχουμε να κάνουμε με ιδεοληψίες και έχει, για παράδειγμα, τα χαρακτηριστικά ενός “ηδονιστικού δολοφόνου” κατά την τυπολογία του Holmes. Πολύ σημαντικά ερωτήματα που ελπίζω ότι έχει διερευνήσει η αστυνομία κα έχει στο μυαλό της ένα συγκεκριμένο προφίλ, ώστε να προληφθεί ανάλογη επίθεση, στο μέτρο ασφαλώς που αυτό είναι εφικτό. Σαφώς χρειάζεται μεγάλη προσοχή και επαγρύπνηση των αρχών. Ωστόσο, θα ήθελα τα ρεπορτάζ να είναι πιο σαφή και ξεκάθαρα και να μας παρέχουν μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη ενημέρωση, συμβάλλοντος και στο κομμάτι της πρόληψης. Όπως, καταλαβαίνετε, στον κύκλο των σεμιναρίων μας για το αστυνομικό και δικαστικό ρεπορτάζ της νέας ψηφιακής εποχής, θα έχουμε πάρα πολλά ενδιαφέροντα να πούμε και να αναλύσουμε!

Κρίνω σκόπιμο στο σημείο αυτό να αναφερθώ στις υποθέσεις κατ’ εξακολούθηση ανθρωποκτόνων που μας έχουν απασχολήσει, επιχειρώντας να συνθέσω το ψυχο-εγκληματικό προφίλ του άγνωστου θύτη που, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, δύναται να έχει χαρακτηριστικά serial killer και να ετοιμάζει νέο χτύπημα (ή για να είμαι πιο ακριβής να προσπαθήσω να δώσω μια πρώτη εικόνα) στην υπόθεση Αγραφιώτου, βάσει ασφαλώς των στοιχείων που μας δίνουν τα αντίστοιχα ρεπορτάζ, καθώς δεν έχω άλλα στοιχεία στα χέρια μου.

Να αναφέρω εξαρχής ότι στην Ελλάδα η έννοια του “serial killer” δεν έχει απασχολήσει τόσο έντονα τα εγκληματολογικά χρονικά όσο σε άλλες χώρες. Πιο συγκεκριμένα, οι πιο πολύκροτες υποθέσεις κατ’ εξακολούθηση ανθρωποκτονιών στην Ελλάδα, είναι οι εξής: υπόθεση Αντώνη Δαγλή, υπόθεση Σατανιστών της Παλλήνης, υπόθεση Δημήτρη Βακρινού, υπόθεση Παντελή Καζάκου και υπόθεση Κυριάκου Παπαχρόνη. Οι παραπάνω υποθέσεις αποτελούν αντικείμενο διερεύνησής μου στο υπό έκδοση βιβλίο μου και θα εξεταστούν στο πλαίσιο των σεμιναρίων που ξεκινώ στις 7/10 με το Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕ.Μ.Ε.).  Επομένως, στο παρόν άρθρο θα κάνω μια σύντομη αναφορά και όχι εξονυχιστική διερεύνηση.

vakrinos

Αν επιχειρήσουμε να αναζητήσουμε τον συνδετικό κρίκο όλων αυτών των υποθέσεων για να εξαγάγουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα, θα δούμε ότι το βασικό κίνητρο δράσης όλων ήταν η ιδεοληψία τους: μια έμμονη ιδέα που τους “βασάνιζε” και τους οδηγούσε στο να δολοφονήσουν άτομα, στο πρόσωπο των οποίων “έβλεπαν” κάτι συγκεκριμένο. Μέσω των φόνων που πραγματοποιούσαν, πίστευαν ότι έφερναν την “κάθαρση” και ότι ήταν επιβεβλημένο για αυτούς να σκοτώσουν, δρώντας ως το “χέρι της θείας δίκης” ή ως “κυρίαρχοι του κόσμου”. Επίσης, θα έλεγα, ότι η εκδίκηση όχι σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά ως ευρύτερη έννοια -η βαθύτερη ανάγκη τους να εκδικηθούν- ήταν ένα κύριο χαρακτηριστικό της εγκληματικής τους δράσης, με εξαίρεση τα εγκλήματα των Σατανιστών, που σίγουρα έχουν κάποιες επιπρόσθετες ιδιαιτερότητες. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο με το σημερινό κείμενο δεν θα ανοίξω το “φάκελο” των Σατανιστών, γιατί πιστεύω ότι αυτή η ανάλυση πρέπει να γίνει σε ξεχωριστό άρθρο. Συνοψίζοντας, οι φόνοι των παραπάνω ήταν κατά κύριο λόγο “συμβολικοί”, με την έννοια ότι είχαν για τους ίδιους μια συγκεκριμένη σημασία/ έναν συγκεκριμένο συμβολισμό.

Ειδικότερα, ο Δαγλής σκότωνε μόνο ιερόδουλες, στο πρόσωπο των οποίων “έβλεπε” τη μητέρα του και ήθελε μέσω των φόνων που διέπραττε να “σκοτώσει” την δική του τραυματισμένη παιδική και εφηβική ηλικία. Στο πρόσωπο των θυμάτων του δεν έβλεπε τα ίδια τα θύματα, αλλά τη μητέρα του.

Ο Βακρινός έχει χαρακτηριστεί από τα ΜΜΕ ως «ο ταξιτζής που σκότωνε για το τίποτα», καθώς και ο «δολοφόνος με το κράνος», διότι συνήθιζε να πυροβολεί φορώντας το κράνος του μοτοσικλετιστή. Ενεργούσε μόνος του και σκότωνε για το παραμικρό, ακόμα και για μια μικρο-παρεξήγηση, με σκοπό να εκδικηθεί όποιον, κατά την κρίση του, τον προσέβαλλε ή τον «ενοχλούσε» με οποιονδήποτε τρόπο. Όπως είχε δηλώσει ο ίδιος και καταγράφεται στον Τύπο της εποχής «Με θεωρούσαν άνθρωπο της καρπαζιάς. Έτσι με αντιμετώπιζαν. Με το όπλο αισθανόμουν θεός».

Το πρώτο του θύμα, ήταν ο συγκάτοικός του Παναγιώτης Δαγλιάς, τον οποίον όπως υποστήριξε ήθελε να εκδικηθεί γιατί του έκλεψε ένα κυνηγετικό όπλο. Τον σκότωσε ενώ κοιμόταν. Το δεύτερο, ήταν η 25χρονη Αναστασία Σιμιτζή, την οποία έκαψε ζωντανή γιατί τον είπε κοντό, ενώ ο συνάδελφός του Θεόδωρος Ανδρεάδης, ο οποίος βρέθηκε άγρια δολοφονημένος στο Λουτράκι το Γενάρη του 1994, ήταν το τρίτο του θύμα. Τον σκότωσε επειδή, όπως είπε ο ίδιος, δεν τον άφησε να πάρει κάποιον πελάτη. Τον Μάιο του 1997, πριν καν γίνει η δίκη του, ο δολοφόνος κρεμιέται στο κελί του στις φυλακές Κορυδαλλού. Παρόμοια κατάληξη είχε και ο Δαγλής, ο οποίος βρέθηκε απαγχονισμένος στο κελί 33 του Ψυχιατρείου των Δικαστικών Φυλακών Κορυδαλλού.

Ο Παντελής Καζάκος, από την άλλη, χαρακτηρίστηκε από τα ΜΜΕ «ρατσιστής δολοφόνος». Εκδήλωνε όλο το μίσος και την αγριότητά του στους οικονομικούς μετανάστες, ενώ μετά τη διάπραξη των εγκλημάτων του, εμφανίζεται κυνικός και αμετανόητος. Ξεκίνησε την εγκληματική του δράση τον Οκτώβριο του 1999 σκοτώνοντας και τραυματίζοντας όποιον αλλοδαπό μετανάστη έβρισκε μπροστά του. Όπως ενημερωνόμαστε από το αστυνομικό ρεπορτάζ, για την υπόθεση, ενώ πυροβολούσε τους αλλοδαπούς φώναζε: «Είμαι ορθόδοξος εγώ, ρε!».

Τέλος, για τον Κυριάκο Παπαχρόνη διαβάζουμε σε δημοσίευμα “βίαζε και σκότωνε γυναίκες επειδή τον ερέθιζε ο ήχος των τακουνιών. Είπε ότι ήθελε να τις εκδικηθεί επειδή μια πόρνη τον αποκάλεσε ανίκανο στην εφηβεία”.

Παρατηρούμε ότι όλες οι παραπάνω υποθέσεις έχουν ορισμένα -πολύ σημαντικά- κοινά χαρακτηριστικά, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις που είναι σαφές ότι κάθε υπόθεση παρουσιάζει. Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά θα πρέπει να αναζητηθούν και στην υπόθεση Αγραφιώτου, στο πλαίσιο της υποψίας για επικείμενο χτύπημα. Να αναζητηθεί, δηλαδή, εάν ο δράστης λειτούργησε συμβολικά, βλέποντας στο πρόσωπο του θύματός του κάτι που του προκαλούσε διάθεση εκδίκησης ή εάν πρόκειται για έναν “ηδονιστικό δολοφόνο” κατά την τυπολογία του εγκληματολόγου Ronald Holmes, ο οποίος σκοτώνει για την απόλαυση που αποκομίζει με την πράξη της δολοφονίας και, μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι ορισμένες φορές νιώθει σεξουαλική ικανοποίηση όταν διαπράττει το φόνο. Μια τέτοια τυπολογία στην Ελλάδα δεν έχουμε αντιμετωπίσει, οπότε χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.

Εν κατακλείδι, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα τα βασικά κίνητρα δράσης των serial killers συνοψίζονται στα ακόλουθα τρία σημεία: το φόβο της απόρριψης, τον οποίο βιώνουν πάρα πολύ έντονα, την ανάγκη τους για εξουσία και την επιθυμία τους να «βελτιώσουν» και «τελειοποιήσουν» τον κόσμο γύρω τους, βάσει της δικής τους διαστρεβλωμένης ηθικής. Άρα: φόβος απόρριψης, εξουσία και βελτίωση του κόσμου αποτελούν τα θεμελιώδη κίνητρα εγκληματικής δράσης τους.

Οι αρχές προκειμένου να απεικονίσουν το προφίλ ενός serial killer πρέπει να έχουν στο μυαλό τους όλα αυτά τα στοιχεία που θα τους οδηγήσουν στα σωστά μονοπάτια, αλλά να τονίσω, κλείνοντας, ότι στην υπόθεση Αγραφιώτου παραμένουν πάρα πολλά “σκοτεινά” σημεία που δεν έχουν απαντηθεί στα ρεπορτάζ και πρέπει να απαντηθούν με τρόπο σαφή και ακριβή. Ανοίξαμε ένα πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο σίγουρα δεν τελειώνει εδώ…

The following two tabs change content below.
Η Αγγελική Καρδαρά είναι Εισηγήτρια-Συγγραφέας και Εκπαιδεύτρια στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (E-Learning) του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι Διδάκτωρ του Τμήματος Επικοινωνίας & ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος (με εξειδίκευση στη μεσαιωνική και νεοελληνική φιλολογία) και Τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕ.Μ.Ε.). Το θέμα της διδακτορικής διατριβής της, με Επιβλέποντα τον Καθηγητή Γιάννη Πανούση, αφορά τον ιδιαίτερο γλωσσικό κώδικα επικοινωνίας του έγκλειστου πληθυσμού. Από τον Φεβρουάριο του 2020 ανέλαβε και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Crime & Media Lab του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος που αποτελεί Ομάδα Εργασίας για το Έγκλημα και την Απεικόνισή του στα ΜΜΕ. Έχει επάρκεια και άδεια διδασκαλίας τριών ξένων γλωσσών (αγγλικών, γαλλικών, ισπανικών). Εργάζεται στον συναρπαστικό χώρο της εκπαίδευσης, δίνει διαλέξεις και οργανώνει μαθήματα σεμιναριακού τύπου στο αντικείμενο εξειδίκευσής της «Έγκλημα & Media». Επίσης, είναι Επιστημονικά Υπεύθυνη ερευνών εγκληματολογικού, κοινωνικού και μιντιακού ενδιαφέροντος, αρθρογραφεί και συγγράφει. Έχει συγγράψει τα βιβλία: Τρομοκρατία και ΜΜΕ (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα), Όταν η ψυχή μιλάει (εκδόσεις Υδρόγειος), Φυλακή και Γλώσσα (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα), Εγχειρίδιο Εγκληματολογίας για τον Αστυνομικό και Δικαστικό Συντάκτη (εκδόσεις Παπαζήση), Σκιαγράφηση του ψυχολογικού προφίλ των εγκληματιών που απασχόλησαν τα ελληνικά ΜΜΕ (1993-2018): Criminal Profiling and Media (εκδόσεις Παπαζήση). Οι «Νέοι Παγιδευμένοι στα Παιχνίδια της Βίας: Εγκλήματα με Δράστες και Θύματα Νέους» είναι το έκτο βιβλίο της και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση.

Comments

comments

Related Posts

Comments are closed.

Recent Posts