του Δημήτρη Καλαντζή.
Ο Απόστολος Παύλος έγραψε ότι «η αγάπη όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει και ποτέ δεν ξεπέφτει». Ο Ζοέλ Πομμερά έχει σοβαρές ενστάσεις…
Ένα μανιφέστο κατά της αγάπης παρουσιάζει το θέατρο Τέχνης αυτόν τον χειμώνα. Λέγεται η «Επανένωση της Βόρειας με τη Νότια Κορέα», το έχει γράψει ο 52χρονος Γάλλος θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης Ζοέλ Πομμερά και το ανεβάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Νίκος Μαστοράκης στο υπόγειο του Κουν.
Πρόκειται για ένα έργο που δηλώνει ότι η αγάπη δεν ανέχεται τίποτα, υπομένει τα πάντα και ξεπέφτει στα βάραθρα γιατί απλά ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΓΑΠΗ. Υπάρχει μόνο η αναζήτηση και η διάψευση της ένωσης δύο ανθρώπων, η μάταιη ελπίδα ολοκλήρωσης μέσα από μία σχέση με άλλο άτομο, υπάρχει η αγάπη με αντίτιμο, το σεξ αντί της αγάπης, τα χρήματα αντί για το σεξ και ο θάνατος αντί για το χρήμα.
Είναι ένας ζοφερός κόσμος αυτός της «Επανένωσης της Βόρειας με τη Νότια Κορέα». Δίδεται ανάλαφρα ως αποσπασματικά «επεισόδια» από τις ζωές διαφορετικών ζευγαριών, διαφορετικών ηλικιών, διαφορετικών καταστάσεων αλλά με τον ίδιο στόχο: την ανάδειξη της ανυπαρξίας της αγάπης.
Μία γυναίκα θέλει να χωρίσει τον άντρα της επειδή διαισθάνεται ότι δεν την αγαπά πια, ένας άντρας θέλει να αφοσιωθεί σε μία γυναίκα κι ας έχει πάει με τις τέσσερις αδελφές της, ένα ζευγάρι πληρώνει μία νταντά για να φροντίσει το ανύπαρκτο παιδί του, ένας άντρας είναι αναγκασμένος να συστήνεται κάθε ημέρα στην γυναίκα του που πάσχει από Αλτσχάιμερ, μία γραμματέας αποδίδει σε όνειρο τον ξαφνικό πόθο της για τον προϊστάμενό της και ένας «πιστός σύζυγος» πηγαίνει με μία πόρνη, επειδή τη βρίσκει σε τιμή ευκαιρίας.
Σε όλες τις περιπτώσεις η αγάπη είναι φαντασιακή ή κίβδηλη.
Μία χίμαιρα έκανε τον Απόστολο Παύλο να γράψει την «ύμνο στην αγάπη»…
Μύθοι ήταν ο Ορφέας και η Ευρυδίκη, ο Περσέας και η Ανδρομέδα, ο Έκτορας και η Ανδρομάχη, ο Τριστάνος και η Ιζόλδη, ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα…
Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, δεν υπάρχει πια αγάπη παρά μόνο το φάντασμά της, μία κατάρα που βαραίνει την πολύπλοκη (ή μήπως μονολιθική;) ανθρωπότητα, κατά τον Ζοέλ Πομμερά.
Ακόμα κι αν ξαναενωθούν η Βόρεια με τη Νότια Κορέα, κανείς δεν θα τρέξει στην αγκαλιά του άλλου. Κι αν κάποιοι το κάνουν, θα είναι από συμφέρον ή αδυναμία και όχι πάντως από αγάπη.
Ο θεατρικός συγγραφέας
«Χρησιμοποιώ τη σκηνή για να πω πράγματα που δεν έχουν ειπωθεί ποτέ ξανά», λέει για το έργο του ο ίδιος ο Πομμερά. «Εστιάζω σε αυτές τις στιγμές των σχέσεων, όπου λες κάποιες λέξεις για πρώτη φορά. Δεν με ενδιαφέρει η αλήθεια. Δεν μπορώ να φτάσω στην αλήθεια, αλλά κι να έφτανα, δεν θα είχε θεατρικό ενδιαφέρον. Στο σανίδι ανακατασκευάζω την πραγματικότητα με τους θεατρικούς κώδικες, ώστε το κοινό να μπορεί να δει κάθε πλευρά των πραγμάτων, που στην πραγματική ζωή δεν έχει τη δυνατότητα να δει».
Ο Πομμερά γεννήθηκε το 1963 στη νοτιοδυτική Γαλλία σε οικογένεια στρατιωτικού, χωρίς ιδιαίτερη αγάπη προς το θέατρο. Σε ηλικία 20 χρονών ξεκίνησε να διαβάζει Τσέχωφ και Σαίξπηρ και ανακάλυψε τη γοητεία του θεατρικού λόγου. Ξεκίνησε μαθήματα υποκριτικής αλλά ποτέ δεν ένιωσε άνετα στο σανίδι. Προτίμησε να γράφει και να σκηνοθετεί τα έργα του. Το 1990 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Louis Broullard που έπαιζε αποκλειστικά δικά του έργα. Σχεδόν κάθε χρόνο από τότε, γράφει και σκηνοθετεί ένα καινούργιο έργο: «γράφω το πρωί και το απόγευμα πηγαίνω στους ηθοποιούς τις σκηνές που έγραψα για να δοκιμάσω πως λειτουργούν στο σανίδι. Κάποιες φορές οι ηθοποιοί με οδηγούν στη διαμόρφωση των χαρακτήρων». Παρόλα αυτά δεν του αρέσουν οι αυτοσχεδιασμοί: «Δεν ζητώ από τους ηθοποιούς να διαμορφώσουν την τελική μορφή του έργου. Αυτό είναι δική μου δουλειά». Ο Πομμερά δεν έχει σκηνοθετήσει έργο άλλου θεατρικού συγγραφέα διότι «θέλω πάντα να ξεκινώ από το μηδέν χωρίς αναφορές σε οποιαδήποτε δουλειά άλλου, όσο κι αν μέσα μου γνωρίζω ότι πάντα παρεισδύουν αναγνώσεις και βιώματα».
Η παράσταση του Νίκου Μαστοράκη
Ο Πομμερά παρουσίασε το έργο του στο Παρίσι, τοποθετώντας το κοινό σε δύο αντικριστές κερκίδες, στην κερκίδα της Βόρειας και στην κερκίδα της Νότιας Κορέας. Στη μέση υπήρχε η σκηνή ως ένας μακρύς διαχωριστικός διάδρομος, μία «πασαρέλα» όπου εναλλάσσονταν οι ηθοποιοί για τις είκοσι σκηνές του έργου. Με αυτή τη χωροταξική διάταξη, οι θεατές είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθούν όχι μόνο όσα διαδραματίζονταν στη σκηνή / πασαρέλα αλλά και τις αντιδράσεις των θεατών που βρίσκονταν στις απέναντι κερκίδες, έβλεπαν δηλαδή τους θεατές της «αντίπαλης Κορέας».
Η διαμόρφωση του θεάτρου Τέχνης δεν επέτρεψε μία τέτοια παρουσίαση του έργου από τον Νίκο Μαστοράκη που επέλεξε να στήσει έναν λαβύρινθο στη σκηνή με χαμηλά κάγκελα δικαστικής αίθουσας. Οι ηθοποιοί κινούνται σε αυτόν τον λαβύρινθο εμπρός, πίσω και πλάγια σαν ηλεκτρονικά σχέδια σε πίστα πάκμαν. Προχωρούν, οπισθοχωρούν, στέκονται, σέρνονται, ανταλλάσσουν φιλιά, αποκαλύπτονται, ξεγυμνώνονται, σκοτώνουν και πεθαίνουν.
Μας λένε με κάθε τρόπο ότι δεν υπάρχει αγάπη.
Ίσως για να μας προλάβουν από το να σκοτώσουμε όση αγάπη έχει απομείνει μέσα μας.
Ταυτότητα Παράστασης
Η Επανένωση της Βόρειας με τη Νότια Κορέα, του Ζοέλ Πομμερά
Μετάφραση: Μαριάννα Κάλμπαρη
Σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Επιμέλεια Κίνησης: Βάλια Παπαχρήστου
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαριλένα Μόσχου
Επιμέλεια σκηνικού: Αλέξανδρος Λαγόπουλος
Φωτογραφίες: Μυρτώ Αποστολίδου
Παίζουν (αλφαβητικά): Κλέων Γρηγοριάδης, Μαρία Καλλιμάνη, Κατερίνα Λυπηρίδου, Ιωάννα Μαυρέα, Δημήτρης Πασσάς, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Χάρης Φραγκούλης Συμμετέχουν: Χριστίνα Παπατριανταφύλλου, Ανθή Σαββάκη
Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο
Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα
τηλέφωνο ταμείου: 2103228706
Παραστάσεις έως 15 Ιανουαρίου 2017
Τετάρτη 20.00, Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο 21.15, Κυριακή 19.00
Διάρκεια 110 λεπτά (ΠΡΟΣΟΧΗ: Χωρίς διάλειμμα)
Τιμές
Πέμπτη γενική είσοδος 10 €
Τετάρτη, Παρασκευή 15 € και 10 € μειωμένο
Σάββατο: 18 € και 12 € μειωμένο
Κυριακή 16 € και 12 € μειωμένο
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Στο άρθρο χρησιμοποιήθηκαν αποσπάσματα από συνέντευξη του Ζοέλ Πομμερά στον Κρις Γουίγκαντ του “Guardian”.
Δημήτρης Καλαντζής
Latest posts by Δημήτρης Καλαντζής (see all)
- Το gay Πεδίον του Άρεως - May 17, 2023
- Το γκέτο διακίνησης ναρκωτικών από το Πεδίον του Άρεως στον Άγιο Παύλο και τον σταθμό Λαρίσης - March 18, 2023
- Νοσοκομείο Ελπίς: επαγγελματισμός και ανθρωπιά στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας - March 3, 2023
