συνέντευξη στην Τίνα Πανώριου.
Ο Γιώργος Παπαϊωσήφ γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου. Το βιβλίο «Λάφυρα Πολέμου» είναι το δεύτερο κατά σειρά βιβλίο του, μετά το μυθιστόρημα «Η Αρετή της Απάθειας» (2015). Ο Γιώργος Noir Παπαϊωσήφ και η Μαρία Καλέμη έχουν συγγράψει και το παραμύθι: «Ο Ανάποδος Αστερίας», από τις εκδόσεις Το ΧΩΝΙ.
- Είστε κριτικός κινηματογράφου, έχετε δει αναρίθμητες ταινίες. Μήπως κάποια στιγμή, μέσα σε μια σκοτεινή αίθουσα, αποφασίσατε να γράψετε κάτι τόσο δικό σας;
Το συναίσθημα που περιγράφεται στην ερώτηση σας συνέβη στο πρώτο μυθιστόρημα με τον τίτλο «Η Αρετή της Απάθειας». Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, τα «Λάφυρα Πολέμου» είναι το δεύτερο κατά σειρά και αποτελείται από επτά διηγήματα. Οι αφετηρίες των ιστοριών τους είναι αποκλειστικά οι ίδιοι οι άνθρωποι… Οι άνθρωποι – θεοί και οι άνθρωποι – δαίμονες.
- Όμως κ. Παπαϊωσήφ, πολύ σκληρές οι ιστορίες σας… Γιατί τόση σκοτεινιά; Από πουθενά δεν βλέπετε λίγο φώς;
Και βέβαια βλέπω φως και μάλιστα άφθονο και ατόφιο φως, όπως κι εσείς βλέπετε φως, κι ο διπλανός μας, ο απέναντι, ο φίλος μας. Οι ιστορίες δεν είναι σκληρές, είναι ρεαλιστικές. Τις τελευταίες πέντε, έξι δεκαετίες ο υπέροχος και ανθεκτικός Έλληνας, αυτό το εκπληκτικό ανθρώπινο ον της Γης, που όμοιο του δεν υπάρχει άλλο, έγινε νωθρό, μαλθακό, υποτακτικό, φοβικό, μιμήθηκε σκοτεινές και δόλιες τέχνες και τις τοποθέτησε στο πιο νοσηρό αξιακό σύστημα της ύπαρξης του. Κυρία Πανώριου, ο Έλληνας δεν παράγει πια Αλήθεια και έπαψε να αγωνίζεται για την Ελευθερία του. Υπάρχει πιο σκληρή συνειδητοποίηση από αυτή;
- Έχετε ζήσει όλη τη ζωή σας στην Αθήνα, αλλά πως τότε σας προέκυψε τόσο ζωντανά η ανατριχιαστική ιστορία «Το Ασυγχώρητο της Συγγνώμης» με την Μάνη 1976; Σαν να την έχετε βιώσει μοιάζει…
Η ιστορία είναι μυθοπλασία και δεν έχει καμία σχέση με πραγματικά γεγονότα. Όταν ανταμώνεις όμως την ευγενική αγρίλα της Μάνης, εκείνο το άκαμπτο πετρώδες έδαφος, που νομίζεις ότι έχει καταδικάσει τον τόπο σε αφανισμό και ξαφνικά βλέπεις τα άγια λιόδενδρα να τρυπούν την πέτρα σε πείσμα ζωής… Τότε η φλέβα σου αγκαλιάζει το Θείον! Η δωρική Μάνη, έχει πολύ αρχαία Σπάρτη μέσα της. Πριν γράψω την ιστορία, μελέτησα όσο μπορούσα τις συνήθειες των ορεινών Μανιατών, όχι των πεδινών. Αφουγκράστηκα τις σιωπές τους, στριμώχτηκα στις τσεκουράτες λακωνικές προτάσεις τους, έψαξα καλά την ντοπιολαλιά τους, προπαντός σεβάστηκα την ιστορία τους, κι έτσι γεννήθηκε η ιστορία. Να επισημάνω εδώ, ότι η εξαιρετική ζωγράφος και εικαστικός Βάνα Τσέπα, η οποία φιλοτέχνησε το εξώφυλλο, διάβασε όλα τα διηγήματα δυο φορές μέχρι να καταλήξει στη γυναικεία μορφή που κοσμεί το βιβλίο. Η δεύτερη ανάγνωση της ήταν απλώς για να επιβεβαιώσει την πρώτη, ότι η έμπνευση της από την αρχή ήταν η Μανιάτισσα Αργυρώ.
- «Γκρεμίστε το Παρελθόν», ένα άσκημο γκράφιτι σε ένα αρχοντικό των Εξαρχείων σας ώθησε να γράψετε την ονειρική «Α-ληθία». Αυτό λοιπόν «επιδιώκεται» σε παγκόσμιο επίπεδο; Να σβήσουν τις μνήμες; Nα γκρεμιστεί ερήμην μας το παρελθόν μας;
Ποτέ και τίποτα δεν γινόταν ερήμην μας. Ακόμα και ο διάολος για να μπει στο σπίτι σου κτυπάει πρώτα την πόρτα. Ανοίγεις και τον υποδέχεσαι. Όλες αυτές οι υποτιθέμενες μεγάλες δυνάμεις που σήμερα φτιάχνουν τις τρομερές εθνοκοινωνικές «συνταγές», δεν ξεπερνούν τα 1.000 με 1.500 χρόνια ιστορία το πολύ. Φανταστείτε τώρα να έχουν απέναντι τους μια «μικρούλα» σε μέγεθος χώρα με 30.000 χρόνια ασύλληπτης ιστορίας, ουράνιας γλώσσας που σημαίνει πολιτισμό, πρόοδο και συνάμα να είναι η μητέρα και η δασκάλα τους. Δυστυχώς κυρία Πανώριου, το χειρότερο μνημόνιο για εμάς δεν είναι ένα από αυτά των τελευταίων πέντε ετών. Το χειρότερο μνημόνιο που έχουμε υπογράψει ως Έλληνες είναι αυτό της παραχάραξης της ιστορίας μας.
- «Φοβάται ο άνθρωπος πρώτα τον εαυτό του» γράφετε κάπου. Μήπως ο φόβος αυτός τον καθήλωσε -μας καθήλωσε- όλους στις οθόνες και στα πλήκτρα;
Όταν ο άνθρωπος φυλακίστηκε στις αφιλόξενες πόλεις και το βλέμμα του, από εκεί που σάρωνε ελεύθερο θάλασσες, βουνά και πεδιάδες περιορίστηκε μέχρι το απέναντι τσιμεντένιο τετράγωνο, τότε ο εαυτός του έμεινε αταξίδευτος, έγινε ο μεγάλος άγνωστος. Γεμίσαμε φοβίες, αποξενωθήκαμε, μίκρυνε η ανάσα μας, καθηλωθήκαμε στις ψευδαισθήσεις και στους ορίζοντες των οθονών μας. Είναι μια ζωή κι αυτό…
- «Στο Ζω Ανάμεσα τους», μιλάτε για… «νούμερα που δουλεύουν για να ζήσουν τις οικογένειες τους, στάζουν αίμα, καταναλώνοντας με το στανιό ένα Σαββατόβραδο αγνώστου προέλευσης φτηνά κοψίδια στις χασαποταβέρνες της παράδοσης και της συμφοράς… Πνευματική χοληστερίνη και εκνευριστικά γέλια στη τσίκνα της θυσίας». Δείχνετε να τους απεχθάνεστε αυτούς τους πλαϊνούς μας, όμως πόσο δύσκολο είναι να ξεφύγει κανείς από αυτή τη φάμπρικα; Να μην εγκλωβιστεί – δίχως έρωτα να μισεί τον εαυτό του;
Υπάρχει λάθος στο σκεπτικό; Νούμερα είμαστε, γιατί να μας ενοχλεί; Πολύχρωμα νούμερα που αλληλοσπαραζόμαστε είτε πολιτικά, είτε θρησκευτικά, είτε ποδοσφαιρικά, είτε ό, τι άλλο σκεφτείτε. Όταν μιλούν στην τηλεόραση για την ανθρώπινη ζωή και τον ανθρώπινο θάνατο, νούμερα αναφέρουν. Οι επιτυχίες και οι αποτυχίες μας με νούμερα σημειώνονται. Είμαι το πιο χρεωμένο νούμερο που υπάρχει. Δεν απεχθάνομαι τους ανθρώπους που μοχθούν νυχθημερόν για να σταθούν στα πόδια τους –γνωρίζω πολύ καλά τι σημαίνει αυτός ο αγώνας- απεχθάνομαι τον αγενή, τον άξεστο, εκείνον τον αλλοτριωμένο άνθρωπο, που δεν ξέρει να μιλήσει ούτε να γράψει σωστά τη γλώσσα της πατρίδας του, που ενδιαφέρεται περισσότερο για τα πρωινάδικα και τα τηλεοπτικά ριάλιτι, παρά για την συστηματική συρρίκνωση του ζωτικού του χώρου και τονίζω, ότι σε αυτό τον χώρο συνυπάρχω. Μα γιατί να απεγκλωβιστούμε από την φάμπρικα; Για να μην αντιδρούμε σημαίνει, ότι περνάμε μια χαρά.
- Κλείνοντας, με εντυπωσίασε η αφιέρωση του βιβλίου σας «Στην ενσαρκωμένη ελευθερία μου, την Μαρία μου». Τυχερή η κοπέλα σας, τυχερή, να της το πείτε!
Χαχαχα, σας ευχαριστώ πολύ, θα το μεταφέρω. Είναι σημαντικό για έναν άνδρα να βρει την ελευθερία του, ενσαρκωμένη σε μια γυναίκα που αγαπάει. Άλλωστε το έχουμε πει: Ο πλανήτης Γη ανήκει στον θηλυκό άνθρωπο. Εμείς μόνο οδύνη και καταστροφή προκαλέσαμε. Αποτύχαμε πανηγυρικά!
Το βιβλίο «Λάφυρα Πολέμου»
του Γιώργου Παπαϊωσήφ
κυκλοφορεί
από τις Εκδόσεις Χωνί
Latest posts by Τίνα Πανώριου (see all)
- Η συγγραφέας Τζούλια Γκανάσου μιλά στην Τίνα Πανώριου για την ηρωίδα του ΓΟΝΥΠΕΤΕΙΣ - March 3, 2018
- Ένα μεσημέρι με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις στην Αθήνα… - February 3, 2018
- Ρεβιθοκοντούλης: κλασικά παραμύθια… αλλιώς από την Μαρίνα Γιώτη - January 28, 2018
