Νερούδα: Ο ολοκληρωτισμός στο στόχαστρο ενός κορυφαίου ποιητή

του Γιώργου Χρυσοβιτσάνου.

Νερούδα *** ½
(Neruda)
Βιογραφική – Διάρκεια 107’ – Χιλή, Αργεντινή, Γαλλία, Ισπανία, ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Πάμπλο Λαραΐν
Παίζουν: Λούις Νιέκο, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Μερσέντες Μοράν

Σπουδαίος βιογράφος ο Χιλιανός σκηνοθέτης Πάμπλο Λαραΐν. Οξυδερκής ψυχογράφος διάσημων προσωπικοτήτων και εμπνευσμένος χαρτογράφος του περιβάλλοντος και της εποχής τους. Στο Jackie παρακολουθεί τον αγώνα της Τζάκι Κένεντι να ξανασταθεί στα πόδια της, μετά τη δολοφονία του συζύγου της. Στο κατά μερικούς μήνες προγενέστερο Νερούδα περιγράφει τη μονομαχία ενός μεγάλου ποιητή με μια δικτατορία.

Το 1948, ο κομμουνιστής γερουσιαστής Πάμπλο Νερούδα είναι πλούσιος, διάσημος και αγαπητός στον λαό. Εκείνη τη χρονιά το χιλιανό κομμουνιστικό κόμμα τίθεται εκτός νόμου και ο Νερούδα αναγκάζεται να αφήσει πίσω του τα ρωμαϊκού τύπου πάρτι στην έπαυλή του και να κρυφτεί σε μια γκαρσονιέρα. Τον ακολουθεί η γυναίκα του Ντέλια Ντελ Καρίλ, εκατομμυριούχα Αργεντινή, κατά είκοσι χρόνια μεγαλύτερή του, μια σαγηνευτική και ταλαντούχα ζωγράφος που τον λατρεύει και συγχωρεί τις εξωσυζυγικές του ατασθαλίες. Στα ίχνη του o φιλόδοξος ασφαλίτης Όσκαρ Πελουτσονάου.

Στο Βαλπαραϊσο, όπου κρύβεται, έπειτα από μια αποτυχημένη απόπειρα να βγει από τη χώρα, ο ποιητής ολοκληρώνει το αριστούργημά του Canto General. Και ενώ ο Νερούδα παίζει με νεανικό ενθουσιασμό το παιχνίδι της γάτας και του ποντικού με τον διώκτη του, η ταινία περνάει στη σφαίρα του μαγικού ρεαλισμού, καθώς η πραγματικότητα μπερδεύεται με τη φαντασία. Ο ποιητής φτιάχνει τον μύθο του επεμβαίνοντας στα γεγονότα. Η ποίηση γράφει την Ιστορία.

Υποθέτουμε ότι ο βιογραφούμενος θα διασκέδαζε με τον αιρετικό τρόπο που παρουσιάζεται. Παρορμητικός, επιπόλαιος, καλοζωιστής, παράτολμος, κυνηγός των ηδονών. Απολαυστική η σκηνή όπου μπαίνει σε ένα πορνείο μεταμφιεσμένος σε παπά και καταφέρνει να γλιτώσει από την έφοδο της αστυνομίας. Ο Λαραΐν δεν διστάζει να τον γελοιοποιήσει, όταν τον μακιγιάρουν για να εμφανισθεί ντυμένος Λόρενς της Αραβίας σε ένα οργιαστικό μπαλ μασκέ.

Παρά τις αδυναμίες του ανδρός που υπερτονίζονται, οι δημιουργοί υποκλίνονται στο μεγαλείο της ποίησής του, στη δύναμη της προσωπικότητάς του και την ανθρωπιά του. Όπως οι στίχοι του, έτσι και οι εικόνες απογειώνονται και απογειώνουν τον θεατή. «Για εμάς, η ταινία είναι μία ψεύτικη βιογραφία. Εφηύραμε έναν κόσμο, όπως ο Νερούδα είχε εφεύρει τον δικό του. Δημιουργήσαμε ένα “νερουδιακό” φιλμ, όχι ένα φιλμ για τον Νερούδα. Ένα διήγημα που ο Νερούδα θα ήθελε να διαβάσει» λέει ο σκηνοθέτης. Πιστεύω ότι ο Λαραϊν και ο σεναριογράφος Γκουϊλέρμο Καλντερόν το πέτυχαν. Το Νερούδα είναι ο ορισμός αυτού που λέμε κινηματογραφικό ποίημα.

Bio
Latest Posts

Γιώργος Χρυσοβιτσάνος

Γεννιέται στην Αθήνα στις 8 Δεκεμβρίου 1947. Το 1965, μπαίνει στη Νομική Αθηνών. Την ίδια χρονιά ξεκινά τη δημοσιογραφική του καριέρα στον «Ανένδοτο» ως ελεύθερος ρεπόρτερ. Λούφα και παραλλαγή στον στρατό επί χούντας. Ακολουθούν σπουδές κινηματογράφου στο International London Film School από το οποίο αποφοιτά το 1973. Το 1975, συνυπογράφει ως μέλος της «Ομάδας των 4» το ντοκιμαντέρ «Νέος Παρθενώνας», με θέμα τα κολαστήρια της Μακρονήσου και της Γυάρου. Βγάζει τα προς το ζην με διάφορες δουλειές (επιμελητής κειμένων, μεταφραστής κινηματογραφικών υποτίτλων, ναυτιλιακός ρεπόρτερ, μεταφραστής ρομάντζων Άρλεκιν και αστυνομικών μυθιστορημάτων) ως το 1981 που αναλαμβάνει την κινηματογραφική κριτική στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ. Παράλληλα, συνεργάζεται με το ELLE, το STATUS και το 7ΜΕΡΕΣ TV. Το 1983 εκδίδεται η συλλογή διηγημάτων του «Η συνέχεια στο επόμενο» (Εκδόσεις Υάκινθος). Ξεκινά καριέρα σεναριογράφου τηλεοπτικών σειρών το 1993 με το «Τίμημα του πάθους» (ΑΝΤ1). Άλλοι τίτλοι: «Διλήμματα», «Τρικυμία», «Μαύρος ωκεανός», «Ο τελευταίος παράδεισος», «Μια στιγμή, δυο ζωές», «Η ζωή της άλλης», «Οι βασιλιάδες». Από το 2013- 2015 γράφει κινηματογραφική κριτική για το ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ. Είναι παντρεμένος με τη Μαρίκα Αρβανιτοπούλου (ο τρίτος του γάμος) και πατέρας τριών παιδιών. Facebook: George Chrissovitsanos