της Αγγελικής Καρδαρά.
Το έγκλημα της ανθρωποκτονίας με πρόθεση στην Ελλάδα
Στη χώρα μας το ποσοστό των ανθρωποκτονιών με πρόθεση παραμένει χαμηλό, ωστόσο πρέπει να τονίσω ότι υποθέσεις ανθρωποκτονιών που έχουν απασχολήσει την ελληνική δικαιοσύνη παρουσιάζουν ορισμένα πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον του κοινού. Ορισμένες από αυτές τις υποθέσεις έχω επιχειρήσει να αναλύσω στο βιβλίο μου Εγχειρίδιο Εγκληματολογίας για τον Αστυνομικό και Δικαστικό Συντάκτη.
Ένα έγκλημα που συγκλόνισε την κοινή γνώμη την άνοιξη του 2013 αναβιώνει σε δεύτερο βαθμό ενώπιον του Μεικτού Ορκωτού Εφετείου της Αθήνας. Πρόκειται για την υπόθεση της 23χρονης Φαίης Μπλάχα, η οποία δολοφονήθηκε από το σύντροφό της. Το αστυνομικό ρεπορτάζ έκανε λόγο για «αρρωστημένη σχέση» και «ερωτικό τρίγωνο». Εκτός όμως από το ερωτικό στοιχείο που έπαιξε το δικό του ρόλο στην συγκεκριμένη υπόθεση, όπως θα δούμε ακολούθως, πιστεύω ότι πρέπει να αναδειχθούν και κάποιες άλλες πολύ σημαντικές διαστάσεις του εγκλήματος.
Σε δεύτερο βαθμό η υπόθεση Φαίης Μπλάχα
Διαβάζουμε για τις εξελίξεις της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό, σε δικαστικό ρεπορτάζ με τίτλο Συγκλονίζει ο πατέρας της Φαίης Μπλάχα: Με χαστούκια και κλωτσιές δεν πεθαίνει κανείς (*1): «Η ιστορία της δολοφονίας της Φαίης Μπλάχα στη Νέα Μάκρη, που την Άνοιξη του 2013 είχε βρεθεί στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, αναβίωσε από σήμερα σε δεύτερο βαθμό ενώπιον του Μεικτού Ορκωτού Εφετείου της Αθήνας. Ο κατηγορούμενος σύντροφός της…, ο οποίος σε πρώτο βαθμό έχει καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, με την έναρξη της σημερινής διαδικασίας ζήτησε συγνώμη ισχυριζόμενος πως δεν είχε πρόθεση να σκοτώσει τη φίλη του. Ωστόσο, η δολοφονία της Φαίης έφερε στο φως και ένα άλλο «ένοχο» μυστικό, καθώς αποκαλύφθηκε ότι ο κατηγορούμενος διατηρούσε παράλληλη ερωτική σχέση τόσο με την 23χρονη Φαίη όσο και με την αδελφή της… Μάλιστα, η νεαρή γυναίκα, η οποία σήμερα απουσίαζε από το δικαστήριο, έχει καταδικαστεί πρωτόδικα σε φυλάκιση 5 ετών με αναστολή, καθώς κρίθηκε ένοχη για ψευδορκία και υπόθαλψη εγκληματία. «Θέλω να ζητήσω συγγνώμη από τις οικογένειες που έχω βυθίσει στο πένθος και στη στεναχώρια. Βέβαια, έγινε το κακό αλλά ποτέ δεν είχε περάσει από το μυαλό μου ότι θα γίνει κάτι τέτοιο. Αυτή είναι η αλήθεια», είπε απευθυνόμενος στο δικαστήριο ο δράστης, ο οποίος ξανακρίνεται από τη δικαιοσύνη. Πρώτος ανέβηκε στο βήμα του μάρτυρα ο πατέρας του θύματος, Αντώνης Μπλάχας, ο οποίος κατέθεσε πως «ήταν ένα επαγγελματικό χτύπημα», όπως του είπαν οι γιατροί». Ο κ. Μπλάχας αναφέρθηκε επίσης στην μεγάλη του κόρη και τις προσπάθειες συγκάλυψης της δολοφονίας της αδελφής της. Να σημειώσω εδώ ότι η δίκη διεκόπη για τις 9 Μαρτίου 2017.
Η κατάθεση του πατέρα του κατηγορουμένου σε πρώτο βαθμό
Κρίνω σκόπιμο στο σημείο αυτό να σταθώ στη μαρτυρία του πατέρα του κατηγορουμένου, όπως την έχει καταγράψει το δικαστικό ρεπορτάζ, κατά την εκδίκαση της υπόθεσης σε πρώτο βαθμό και αυτό γιατί θεωρώ ότι δίνει σημαντικά στοιχεία για το προφίλ του κατηγορουμένου. Ειδικότερα, αν και ο πατέρας του χαρακτήρισε «ατύχημα» το θάνατο της κοπέλας, δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «άνανδρο» το γιο του και να τονίσει ότι «δεν σηκώνεις χέρι σε μπιμπελό».
Ως προς τη συμπεριφορά του αναφέρει: «Ο γιος μου ήταν φωνακλάς και υπερκινητικός, όχι όμως επιθετικός. Εγώ ήθελα να βρει μόνιμη δουλειά για να παντρευτεί με τη Φαίη». Σχετικά με τη σχέση του γιου του με το θύμα ανέφερε: «Η Φαίη τον είχε σούζα. Του μίλαγε και πετάγονταν πάνω. Αυτή την κοπέλα την είχε στα όπα – όπα. Την είχα δει μια φορά να κουτσαίνει και τη ρώτησα τι συμβαίνει και μου είπε ότι έπεσε από τη σκάλα».
Όσον αφορά το προφίλ του γιου του, ο πατέρας συμπληρώνει: «Είχε να πληρώνει το γυμναστήριο. Τα μπράτσα του ήθελε να τα φουσκώνει για τις κοπέλες. Έπαιρνε μια σκόνη για να φουσκώνει. Ο φαρμακοποιός μου είπε ότι την έπαιρνε κάθε πρωί και ότι ήταν πρωτεΐνη. Είχε κάνει αίτηση για να γίνει μανεκέν», κατέθεσε ο πατέρας. Σε ερώτηση για τις εικαζόμενες σχέσεις του γιου του με τη Χρυσή Αυγή, ο πατέρας όχι μόνον αρνείται κάθε σχέση, αλλά δίνει και μια απάντηση που ξαφνιάζει: «Δεν ξέρει ποιος είναι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα ξέρει τι είναι Χρυσή Αυγή; Είχε ένα επεισόδιο πριν από πέντε χρόνια με την αστυνομία. Τον κατηγόρησαν για αντίσταση κατά της αρχής». (*2)
Τα στοιχεία που θα ήθελα να αναδείξω από την κατάθεση του πατέρα του κατηγορουμένου σε πρώτο βαθμό, είναι ότι περιγράφει έναν νεαρό άντρα χωρίς ιδιαίτερη κριτική σκέψη και ωριμότητα. Μου κάνει εντύπωση η αναφορά του, σύμφωνα με την οποία ο γιος του «δεν ξέρει ποιος είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας», ενώ η συνολική περιγραφή του πατέρα δίνει έμφαση στις ναρκισσιστικές διαθέσεις του γιου που «έπαιρνε σκόνη για να φουσκώσει τα μπράτσα του για να αρέσει στις κοπέλες». Ως προς τη συμπεριφορά του γιου του βέβαια αναφέρει, όπως είδαμε, «ο γιος μου ήταν φωνακλάς και υπερκινητικός, όχι όμως επιθετικός». Συμπερασματικά, αν και ο πατέρας αποδίδει σε ατύχημα το θάνατο της νεαρής κοπέλας, δίνει σημαντικά στοιχεία για το προφίλ του γιου που πρέπει να αξιολογήσουμε ερευνητικά σε συσχετισμό με τον τρόπο που έδρασε.
Η βίαια συμπεριφορά και το έγκλημα
Σε μεγάλο αριθμό κειμένων μου έχω τονίσει ότι η βίαιη συμπεριφορά, αν και νομοτελειακά δεν οδηγεί πάντοτε στο έγκλημα, είναι ωστόσο ένα στοιχεία που από τη μία πλευρά πρέπει έγκαιρα να αξιολογηθεί από το άτομο που την υφίσταται και από την άλλη πλευρά πρέπει να αξιολογηθεί από το οικογενειακό/φιλικό περιβάλλον του ατόμου που εκφράζει τη βιαιότητα. Όταν ένας σωματώδης άντρας που ασχολείται με τη γυμναστική και τις πολεμικές τέχνες φτάνει στο σημείο να χτυπήσει θανάσιμα τη σύντροφό του στον καυγά, σημαίνει ότι δεν έχει αυτοπειθαρχία, αλλά το κυριότερο ότι δεν μπορούσε τη δεδομένη στιγμή να ελέγξει τα νεύρα του, αλλά ούτε και τη σωματική του δύναμη, που τελικά οδήγησε στο θάνατο μια γυναίκα. Η ισόβια κάθειρξη που επιβλήθηκε σε πρώτο βαθμό αποδεικνύει ότι δεν έπεισε το δικαστήριο ότι ο θάνατος της Φαίης ήταν ατύχημα και εκείνος δεν είχε πρόθεση να τη σκοτώσει, ενώ σίγουρα η προσπάθεια να συγκαλυφθεί το έγκλημα είναι επίσης ένα προβληματικό στοιχείο. Σαφώς θα παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις της δίκης σε δεύτερο βαθμό και θα καταγράψουμε πιθανές ανατροπές.
«Κύκλοι των γυμναστηρίων» και γλώσσα της φυλακής
Η εκτενής αναφορά του πατέρα του κατηγορουμένου στην ενασχόληση με τα γυμναστήρια και στην προσπάθεια να έχει «φουσκωτά μπράτσα» για να αρέσει και να γίνει μανεκέν, μου έφερε στο μυαλό ότι και στη γλώσσα της φυλακής εντοπίζουμε λέξεις και φράσεις που προέρχονται από τους «κύκλους των γυμναστηρίων», καθώς δυστυχώς ένας αριθμός ατόμων εμπλέκεται σε παράνομες δραστηριότητες που δεν έχουν καμία σχέση με το χώρο της «υγιούς άθλησης» και αυτή είναι δυστυχώς μια σημαντική διάσταση που πρέπει να ερευνηθεί περισσότερο.
Ειδικότερα, η έρευνά μου είχε καταγράψει ότι πέραν των εκφράσεων από τη γλώσσα των νέων που βρίσκουμε σε μεγάλο βαθμό στο γλωσσάρι του έγκλειστου πληθυσμού, η χαρακτηριζόμενη από τους ίδιους τους κρατούμενους φυλακίστικη διάλεκτος περιλαμβάνει λέξεις και φράσεις που χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους «της νύχτας» (π.χ. ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων διασκέδασης, μπάρμεν κ.λπ.), διότι στις φυλακές της σύγχρονης εποχής υψηλός αριθμός κρατουμένων προέρχεται από αυτούς τους κύκλους, π.χ. είναι ντεκαρισμένος, είναι πυροβολημένος, είναι σουσταρισμένος, είναι τούμπανο. Αυτές οι εκφράσεις χαρακτηρίζουν «το άτομο που έχει πάρει αναβολικά». Μία υποτιμητική λέξη που έχει καθιερωθεί στις φυλακές από τους «κύκλους των γυμναστηρίων» (δηλαδή ανθρώπους που ασχολούνται πολύ με τη γυμναστική αλλά εμπλέκονται και σε παράνομες δραστηριότητες, π.χ. εμπορία παράνομων ουσιών) είναι το ψωμοσάκουλο = «ο αγύμναστος».
Ομοιότητες σε δύο πολύκροτες υποθέσεις
Ο στραγγαλισμός της πανέμορφης Κικής Κιούσογλου από το σύντροφό της (2005) είχε επίσης απασχολήσει εκτενώς το αστυνομικό ρεπορτάζ και θα έλεγα ότι παρουσιάζει ορισμένες ομοιότητες με την υπόθεση Μπλάχα που εξετάζουμε σήμερα στο postmodern. Την αποκάλυψη της συγκεκριμένης υπόθεσης που έμεινε γνωστή ως «το έγκλημα στη Βέροια» την έκανε η δημοσιογράφος Αγγελική Νικολούλη (*3) μέσα από την εκπομπή της. Τα κοινά χαρακτηριστικά των δυο υποθέσεων αφορούν το γεγονός ότι και στις δυο περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με δυο πολύ νέα και όμορφα παιδιά που είχαν ζήσει έναν έρωτα. Έναν έρωτα που όμως αποδείχθηκε ολέθριος, καθώς η κτητικότητα, η ζήλια, οι ναρκισσιστικές τάσεις και ο εγωισμός φαίνεται ότι υπερίσχυσαν όσα θετικά και όμορφα συναισθήματα υπήρξαν στην αρχή. Και στις δύο περιπτώσεις η σχέση ήταν «θυελλώδης» με ένταση και καυγάδες. Επίσης, και στις δυο περιπτώσεις βλέπουμε μια κοινή αντιμετώπιση των θυμάτων σε όλη τη διάρκεια της σχέσης μέχρι και τη δολοφονία των θυμάτων. Μια επιθετική συμπεριφορά, όπως καταγράφεται τουλάχιστον στο αστυνομικό ρεπορτάζ και μια απόπειρα των θυμάτων να σταματήσουν τη σχέση, αλλά κάτι τους γύριζε πάντοτε πίσω, έστω και για τελευταία φορά….
Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που είχε γράψει στο ημερολόγιο της η Κική και καταδεικνύουν ακριβώς την τεράστια ένταση στις σχέσεις τους «Και αν εσύ δεν μ’ αγάπησες, εγώ σε αγαπώ, και αν εσύ με σκότωσες, εγώ ακόμη ζω!».
Τέλος, και στις δύο περιπτώσεις έχουμε την εμπλοκή τρίτου προσώπου για συγκάλυψη του εγκλήματος και προσπάθεια αποπροσανατολισμού των αρχών.
Το τραγικό των δυο υποθέσεων έγκειται στο ότι τέσσερα νέα παιδιά που είχαν όλη τους τη ζωή μπροστά τους για να ονειρευτούν, να ερωτευτούν, να κάνουν σχέδια για το μέλλον, καταστράφηκαν. Δυο κορίτσια βρήκαν αποτρόπαιο θάνατο και δυο αγόρια βρίσκονται στη φυλακή.
Συνοψίζοντας
Αναμένουμε με ενδιαφέρον την εκδίκαση της υπόθεσης Μπλάχα σε δεύτερο βαθμό και θα σχολιάσουμε τις εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να αναδειχθούν για μια ακόμα φορά δυο πολύ σημαντικές διαστάσεις της πολύκροτης υπόθεσης: η πρώτη αφορά ακραίες συμπεριφορές και οριακές καταστάσεις που οφείλουν να προβληματίζουν τους εμπλεκόμενες σε αυτές αλλά και όσα άτομα (οικογένεια/φίλοι) βλέπουν να εξελίσσονται δυσάρεστες καταστάσεις και έχουν τη δύναμη να λειτουργήσουν, κατά κάποιο τρόπο, «πυροσβεστικά» πριν τουλάχιστον τη μεγάλη «έκρηξη». Το δεύτερο σημείο αφορά το χώρο των γυμναστηρίων και το προφίλ νεαρών αντρών και γυναικών που εμφανίζονται χωρίς κριτική σκέψη, βούληση, ωριμότητα, με αποτέλεσμα να πέφτουν ενδεχομένως και οι ίδιοι θύματα εκμετάλλευσης από επιτήδειους στο χώρο της γυμναστικής που τους παρέχουν ουσίες για να «φουσκώσουν», ικανοποιώντας ναρκισσιστικές τους τάσεις και διαθέσεις που δύναται να τους οδηγήσουν ακόμα και στην παρανομία ή σε άλλες ακραίες συμπεριφορές.
Σημείωση: Την Παρασκευή 10/3/17 ξεκινώ στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος το τρίτο μου σεμινάριο με τίτλο «Φυλακές: Έρευνα και Γλωσσικά Ζητήματα». Περισσότερες πληροφορίες για όσους ενδιαφέρονται να το παρακολουθήσουν στο http://e-keme.gr/
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1.Μπορείτε να διαβάσετε το ρεπορτάζ για την επανάληψη της δίκης στο newpost εδώ: http://newpost.gr/ellada/590609/sygklonizei-o-pateras-ths-faihs-mplaxa-me-xastoykia-kai-klwtsies-den-pethainei-kaneis
2.Πρόκειται για στοιχεία που αντλούνται από το δικαστικό ρεπορτάζ που αντλείται από την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας ΤΟ ΕΘΝΟΣ με τίτλο «ΔΕΝ ΣΗΚΩΝΕΙΣ ΧΕΡΙ ΣΕ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ» Άνανδρος ο γιος μου, λέει ο πατέρας του Στεφανάκη και μπορείτε να το διαβάσετε εδώ: http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/anandros_o_gios_mou_leei_o_pateras_tou_stefanaki-64013686/
3.Για την υπόθεση Μουρατίδη, βλ. σχετικά το άρθρο που αντλείται στις 23-2-2006 από την ιστοσελίδα της δημοσιογράφου Αγγελικής Νικολούλη http://www.anikolouli.gr/index.php?pathID=1_2_70_58_88&aid=284 και φέρει τον τίτλο Την σκότωσε ο άνδρας που αγαπούσε –Παγιδεύτηκε στο Τούνελ. Στην ιστοσελίδα επίσης μπορείτε να βρείτε βίντεο και στοιχεία για την πολύκροτη υπόθεση.


Latest posts by Αγγελική Καρδαρά (see all)
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και σκηνοθεσία στον τόπο του εγκλήματος (crimestaging) - February 22, 2023
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και μιντιακές απεικονίσεις: μία ερευνητική προσέγγιση του Crime & MediaLab (ΚΕ.Μ.Ε.) - January 12, 2023
- Κακοποίηση ζώων συντροφιάς και άγριας ζωής στην Κύπρο και οι μιντιακές απεικονίσεις υποθέσεων - November 2, 2022
1 Comment