του Δημήτρη Καλαντζή.
Το σποτάκι στην Deutsche Welle είναι γεμάτο από εικόνες της ελληνικής κρίσης: διαδηλώσεις, συγκρούσεις, συσσίτια, άστεγοι και εξαθλίωση. Στην αρχή νομίζεις ότι πρόκειται για κάποιο ρεπορτάζ σχετικά με το πώς κατέρρευσε η ζωή σε ένα ευρωπαϊκό κράτος μέσα σε οκτώ χρόνια σκληρών μέτρων και αδιέξοδων πολιτικών. Όμως όχι. Το σποτάκι αφορά στην έκθεση σύγχρονης τέχνης Documenta 14 που διοργανώνει ο γερμανικός οργανισμός στη χώρα μας, ένα σποτάκι που μάλλον οι διοργανωτές δεν θα τολμούσαν να παίξουν στην Ελλάδα…
Η Documenta und Museum Fridericianum gGmbH είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που χρηματοδοτείται από τον Δήμο του Κάσσελ και το Κρατίδιο της Έσσης και υποστηρίζεται οικονομικά από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ίδρυμα Πολιτισμού. Κάθε πέντε χρόνια παρουσιάζει στο Κάσσελ μία μεγάλη έκθεση / φεστιβάλ με ό,τι πιο νέο έχουν να παρουσιάσουν Γερμανοί αλλά και διεθνείς καλλιτέχνες σε εικαστικές εγκαταστάσεις, φωτογραφία, μουσική, θέατρο, διαλέξεις και καινοτόμες ιδέες για την τέχνη. Για πρώτα φορά στα 60 χρόνια της έκθεσης, οι υπεύθυνοι αποφάσισαν να διενεργήσουν την Documenta ταυτόχρονα στην Αθήνα και στο Κάσσελ. Γιατί;
«Στην Αθήνα λένε ότι εκμεταλλεύεστε την Ελληνική τραγωδία. Τι απαντάτε σε αυτούς τους ανθρώπους;», ρώτησε ο δημοσιογράφος της Deutsche Welle τον διευθυντή της Documenta, Adam Szymczyk ο οποίος απάντησε: «Δεν πιστεύω ότι εκμεταλλευόμαστε την κρίση. Δεν είπαμε ποτέ ότι η Αθήνα έχει ενδιαφέρον εξαιτίας της κρίσης, έτσι τα κλισέ ότι κερδίζουμε από την ελληνική μιζέρια δεν δικαιολογούνται από τον τρόπο που κινούμαστε στην Αθήνα. Προσπαθούμε να κινούμαστε με μεγάλη υπευθυνότητα και κατανόηση τόσο για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση, όσο και για την ιστορία των σχέσεων Γερμανίας και Ελλάδας. Οι σχέσεις αυτές είναι εξαιρετικά πολύπλοκες, ξεκινώντας από τις αρχές του 19ου αιώνα, όταν οι υπερδυνάμεις αποφάσισαν να δώσουν το θρόνο της Ελλάδας στους Βαυαρούς».
Ο δημοσιογράφος της Deutsche Welle συνεχίζει με σκεπτικισμό: «Πιστεύετε ότι θα μείνει κάτι στην Αθήνα μετά από τις 100 ημέρες της Documenta;»
O διευθυντής της έκθεσης απαντά: «Υλικά, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Η Documenta είναι μία σχετικά καλά χρηματοδοτούμενη έκθεση τέχνης στη Γερμανία, αλλά δεν έχει την ικανότητα να μεταμορφώσει την πραγματικότητα με οικονομικά μέσα. Μπορούμε να προσπαθήσουμε να κινήσουμε κάποιες διαδικασίες και ίσως να δώσουμε την πολιτική κατεύθυνση για το πώς ο σύγχρονος πολιτισμός θα μπορούσε να παίξει έναν ρόλο στην ανοικοδόμηση, ή στην προστασία της δημοκρατίας… Εμείς, σίγουρα δεν θα αφήσουμε πίσω μας τα ερείπια ενός μεγαλομανούς γεγονότος, γιατί δεν θα κατασκευάσουμε κάτι που θα μείνει μετά άδειο. Αντίθετα, θα προσπαθήσουμε να δώσουμε περισσότερη ζωή σε ορισμένα σημεία που παλεύουν με την κρίση. Προσπαθούμε απελπισμένα να συνεργαστούμε με δημόσια ινστιτούτα στην Αθήνα για να δείξουμε ότι α) είναι πολύ σημαντικά, β) παράγουν έργο παρά την κρίση και γ) υπάρχουν μέρη στην Αθήνα που κάποιος μπορεί να επισκεφτεί, εκτός από το να ανεβοκατεβαίνει τον βράχο (της Ακρόπολης)…»
Η αμφισβήτηση των προθέσεων της Documenta ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκαν οι προθέσεις των Γερμανών με τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη να μιλά σε διεθνή μέσα για «εκμετάλλευση της τραγωδίας που περνά η Ελλάδα. Μοιάζει με τους πλούσιους Αμερικανούς που κάνουν τουρ σε μία φτωχή αφρικανική χώρα…». Οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν από ανθρώπους της τέχνης, όπως η Ιλεάνα Τούντα, που μίλησε για «αποικιοκρατική προσέγγιση» των διοργανωτών.
Η αλήθεια είναι ότι οι Αθηναίοι δεν γνωρίζουν πολλά για την έκθεση που ξεκινά στην πόλη τους. Πέραν από κάποιες αφίσες που τοποθέτησε ο δήμος Αθηναίων σε στάσεις λεωφορείων και μία σειρά από μεταμεσονύχτια ρεπορτάζ στην κρατική τηλεόραση, καμία οργανωμένη καμπάνια δεν έγινε στην Ελλάδα για να κερδίσει η Documenta το ευρύτερο κοινό. Θα το κερδίσει άραγε στην πορεία;
Η έκθεση Documenta 14 εγκαινιάζεται το Σάββατο 8 Απριλίου (ώρα: 10.00) στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) από τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Φρανκ-Βάλτερ Στάινμάγερ, μετά από πρόσκληση του προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Ιουλίου, θα συμμετέχουν 160 καλλιτέχνες και οι εκδηλώσεις θα λάβουν χώρα σε περισσότερα από 40 διαφορετικά σημεία της Αθήνας, πλατείες, θέατρα, κινηματογράφους, πανεπιστημιακούς χώρους και βιβλιοθήκες.
Για το αναλυτικό πρόγραμμα, τη διαθεσιμότητα και τα εισιτήρια, μπορείτε να ενημερώνεστε από το site http://www.documenta14.de/gr/
Δημήτρης Καλαντζής
Latest posts by Δημήτρης Καλαντζής (see all)
- Ο «τέτοιος» στο Χαλάνδρι - September 10, 2023
- Δημιουργείται ο πρώτος Ξενώνας Φιλοξενίας Άστεγων και Ευάλωτων ΛΟΑΤΚΙ+ Ατόμων στην Αθήνα - August 30, 2023
- Το gay Πεδίον του Άρεως - May 17, 2023
