της Νάντιας Σαραντοπούλου.
Λεπτός, ξερακιανός, με δυο έξυπνα μάτια που σε κοιτούσαν ασκαρδαμυκτί, ο Στάθης Ψάλτης πιστεύω ότι αν ζούσε στην Αγγλία ή την Αμερική, θα είχε γίνει κορυφαίο όνομα του παγκόσμιου θεάτρου και κινηματογράφου. Στην Ελλάδα έγινε κωμικός γιατί το έφεραν έτσι τα πράγματα. Ακόμα όμως και από εκείνες τις φτωχές και πρόχειρες παραγωγές των βιντεοταινιών της δεκαετίας του ’80, κατάφερε να αναδείξει το ταλέντο του και να μπει στο πάνθεον των μεγάλων κωμικών μας. Όσες φορές του δόθηκε η ευκαιρία να παίξει σε δραματικό ρόλο, ήταν πραγματική αποκάλυψη.
Αγαπήθηκε πολύ ο Στάθης Ψάλτης από το ελληνικό κοινό. Και πώς να γίνει διαφορετικά αφού χάρισε το γέλιο, δούλεψε με πάθος την τέχνη του και παρέμεινε προσιτός και γήινος ακόμα και στην κορυφή της διαδρομής του. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω τον Αύγουστο του 2008 για μία συνέντευξη. Ήταν στα καμαρίνια μίας καλοκαιρινής επιθεώρησης, από αυτές που δρόσιζαν τους Αθηναίους. Του είχα κάνει «αναιδή» και προσωπικά ερωτήματα. Δεν δίστασε να απαντήσει σε όλα κι αυτό τον ανέβασε περισσότερο στην εκτίμησή μου…
- Ξεκινώ, λέγοντάς σας ότι δεν είμαι θαυμάστρια του κωμικού Ψάλτη στο «Βασικά καλησπέρα σας» αλλά είμαι θαυμάστρια του Ψάλτη στον «Συμβολαιογράφο», στην «Ανατομία ενός εγκλήματος» και σε άλλες δραματικές δουλειές σας. Κι η απορία μου είναι, γιατί αυτή η χώρα δεν έχει αναγνωρίσει αυτό το ταλέντο σας; Και γιατί εσείς έχετε συμβιβαστεί;
Όλοι οι άνθρωποι σε αυτή τη χώρα μαθαίνουν από μικροί να υπομένουν. Εγώ πάντα υπομένω. Και πάντα περιμένω. Και πάντα έχω μια ελπίδα. Βέβαια, μέσα μου υπάρχει ένας καρκίνος για τη χώρα, που με τρώει. Για το χώρο μου, για άλλους χώρους… Πάρα πολλές φορές έχω δανειστεί μια σπουδαία φράση: «Ελλάδα, πάψε πια να τρως τα παιδιά σου». Δεν το λέω για μένα, προς Θεού! Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι σε όλους τους χώρους, και στην ιατρική και στην εκπαίδευση, οι οποίοι δυστυχώς, δεν παίρνουν ποτέ τη θέση που θα έπρεπε να πάρουν.
- Υπήρξατε πάρα πολύ μεγάλος σταρ. Κάποια εποχή ξεπεράσατε και τον Βέγγο σε δημοφιλία…
Τώρα που αναφέρεσθε στον Βέγγο, αυτό τον υπέροχο άνθρωπο, θα σας πω το εξής: Από τότε που συνεργάστηκα με το μεγάλο Θανάση, όταν έβγαινε στη σκηνή, πάντα έλεγε «Καλοί μου άνθρωποι». Όταν τον ρώτησα «γιατί λες καλοί μου άνθρωποι;», μου έδωσε να καταλάβω ότι δεν υπάρχουν «καλοί άνθρωποι»! Απλά, τους φώναζε…
- Γιατί αποφασίσατε να είστε κωμικός ηθοποιός κύριε Ψάλτη;
Στη Σχολή, μου μαθαίνανε άλλα πράματα. Τσέχοφ, Σίλερ, Σαίξπηρ… Βαριά πράγματα. Ο διευθυντής Κωστής Μιχαηλίδης μου είπε κάποτε: «Εσύ είσαι μεγάλος για όλα. Αλλά θα σου δώσω μια ευχή, να υπηρετήσεις την Κωμωδία για να μην μείνει μόνο λειτούργημα η δουλειά σου, να έχεις και να τρως»…
- Αν κοιτάξετε πίσω σήμερα, αυτά που έχετε κάνει, θα τα ξανακάνετε;
Ποτέ δεν έχω μετανιώσω για κάτι. Διότι τα λάθη μου έφτιαξαν εμένα, κι αν αλλάξω κάτι, φοβάμαι πως θα προδώσω κάτι άλλο.
- Γιατί χαντακώσατε το δραματουργικό σας ταλέντο;
Δεν χαντάκωσα τίποτε. Απλά, δεν μου δίνονται οι ευκαιρίες. Όταν μου δοθούν οι ευκαιρίες να κάνω αυτό που είπατε, σαφώς και θα το κάνω. Όσες φορές μου δόθηκε, το έχω κάνει.
- Μπορείτε να κλάψετε εύκολα, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, σκεφτόμενος απλά τη ζωή κι αυτά που δεν έγιναν;
Περισσότερο κλαίει η ψυχή μου κι αυτό είναι πιο βασανιστικό. Το δάκρυ στα μάτια είναι η εκτόνωση και ελάχιστες φορές μου έχει συμβεί.
- Υπήρξατε μεγάλος γυναικάς. Έχουν περάσει από το πλευρό σας πολύ ωραίες γυναίκες…
Δεν μου αρέσει η έκφραση «γυναικάς».
- Να σας πω λάτρη του γυναικείου φύλου;
Να με πείτε ερωτεύσιμο άνθρωπο.
- Γιατί είστε ερωτεύσιμος άνθρωπος κ.Ψάλτη; Τι το ιδιαίτερο έχετε; Καταλαβαίνετε τη γυναίκα;
Είμαι ερωτεύσιμος γιατί είμαι αληθινός. Είμαι ερωτεύσιμος γιατί η φαντασία μου ακουμπάει την ψυχή μου κι η ψυχή μου τους παλμούς της καρδιάς. Είμαι ερωτεύσιμος, γιατί δεν θέλω να πιστεύω ποτέ ότι ο εαυτός μου ζει ένα ψέμα. Γιατί το ψέμα δίνει σημασία σε πρόσωπα και πράγματα κι αυτό, είναι πάρα πολύ άσχημο. Είμαι ερωτεύσιμος, γιατί πιστεύω πολύ στον εαυτό μου, αγαπώ τον εαυτό μου, σέβομαι τον εαυτό μου, τον εκτιμώ τον εαυτό μου, κι έχω ήθος και αξιοπρέπεια. Για όλα αυτά.
- Έχετε γνωρίσει τη γυναίκα.
Βεβαίως, πάρα πολύ καλά.
- Οι γνωριμίες αυτές, τι σας άφησαν; Τι σας άφησε η περιοδεία του άντρα;
Η γυναίκα για μένα υπήρξε η μάνα Γη. Στη Γη φυτρώνει ό,τι θέλεις. Φυτρώνουν αγκάθια, ζιζάνια, άνθη… Στη Γη μεγαλώνει η γυναίκα. Μεγαλώνει όχι όπως θέλεις εσύ, ούτε όπως «πρέπει», αλλά όπως θέλει η ίδια να είναι. Δεν χρειάζεται να την αλλάξεις ή να της δημιουργήσεις ανασφάλειες. Απλά χρειάζεται να της δώσεις την αξία που της αναλογεί.
- Τη χορτάσατε τη γυναίκα;
Από τη στιγμή που έχεις αποκρυσταλλώσει τις απόψεις σου για έναν άνθρωπο, είναι η μάνα Γη και μένεις εκεί! Όπως έχω μείνει εγώ με τη σύζυγό μου Χριστίνα.
- Είστε μεγάλο όνομα. Λεφτά βγάλατε;
Αρκετά.
- Έχει λεχθεί για εσάς ότι αγαπήσατε τον τζόγο…
Ουδέποτε έχω παίξει χαρτιά. Δεν ξέρω χαρτιά, ούτε σκάκι ξέρω που είναι αγχολυτικό, ούτε τάβλι. Τώρα, το να έχω βρεθεί μια φορά στη Θεσσαλονίκη και μια φορά κάπου αλλού σε καζίνο, ήταν συμπτωματικό. Ντρέπομαι για αυτούς που το λένε και παράλληλα τους σιχαίνομαι και τους οικτίρω.
- Πίνετε;
Ποτέ.
- Θα ήθελα να μου μιλήσετε για τις «φίρμες μιας χρήσης» των σίριαλ, όπου μια σεζόν λάμπουν και τρεις είναι άνεργοι;
Όταν η τηλεόραση σε μηδέν χρόνο ανεβάζει και κατεβάζει ανθρώπους, χωρίς θεατρική παιδεία είναι βέβαιο ότι θα τα στείλει στα ψυχοφάρμακα. Δεν θα μπορέσουν να αντέξουν την ήττα. Δεν θα ξέρουν να τη διαχειριστούν. Όπως δεν θα ξέρουν να διαχειριστούν και τη νίκη με ταπεινοφροσύνη. Εγώ δεν πανηγύρισα κάποια νίκη μου γιατί πάντα είχα στην άκρη του μυαλού μου ότι υπάρχει και η ήττα που μπορεί να έλθει.
- Εσείς οι παλαιότεροι ηθοποιοί έχετε αντιμετωπίσει ένα βουνό από δόξες και ήττες. Και αντέχετε. Τι σόι πάστα είστε τελικά;
Είναι η διαμόρφωση της ψυχής που μας κάνει να αντέχουμε στη διαδρομή της ζωής. Κι η καλλιέργειά μας. Διαβάζουμε όλοι μάτια. Του απέναντι, τα δικά μας… Κι αυτά τα μάτια, μαρτυράνε πολλά.
Καλό ταξίδι, αγαπητέ φίλε. Από μια μεγάλη θαυμάστρια τουδραματουργικού σου έργου, που… δε σου έδωσαν το χώρο να το αναπτύξεις όσο θα ήθελες…Νάντια Σαραντοπούλου
