του Δημήτρη Καλαντζή.
Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε πολλά για αυτό το μικρό αριστούργημα της μπαρόκ μουσικής. Το έγραψε ο Γερμανός συνθέτης Johann Pachelbel μεταξύ 1680 και 1706 πιθανόν για τον γάμο του μεγαλύτερου αδερφού του Johann Sebastian Bach, Johann Christof Bach.
To κομμάτι ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στην εποχή του αλλά πέρασε στη λήθη όταν η μπαρόκ μουσική έδωσε τη θέση της στην κλασική. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον 19ο αιώνα μόλις μία παρτιτούρα του είχε επιβιώσει και συμπεριελήφθηκε στη μελέτη του λόγιου Gustav Beckman για την μπαρόκ μουσική δωματίου του Pachelbel.
O Κανόνας ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1940 αλλά ήταν η ηχογράφηση του 1968 από την ορχήστρα δωματίου του Jean Francois Paillard σε πιο ρομαντικό και αργό τέμπο, που ακούστηκε σε ραδιοφωνικό σταθμό της Καλιφόρνια και οι ακροατές άρχισαν να βομβαρδίζουν με αιτήματα να επαναληφθεί η μετάδοσή του.
Το κομμάτι άρχισε να γνωρίζει τεράστια απήχηση στην Αμερική και η μία μεγάλη ορχήστρα μετά την άλλη, έπαιρνε σειρά στις δισκογραφικές εταιρείες για να το ηχογραφήσει. Πλέον υπάρχουν αμέτρητες εκτελέσεις, ενώ το κομμάτι και οι παραλλαγές του έχουν χρησιμοποιηθεί σε δεκάδες ταινίες και τηλεοπτικά αφιερώματα.
Τι κάνει αυτό το μόλις 5λεπτο μουσικό κομμάτι – άντε 7λεπτο στις πιο αργές παραλλαγές – του 17ου αιώνα, τόσο δημοφιλές ακόμα και στις μέρες μας;
Είναι η εξαίσια απλότητά του. Η αρμονία της εξέλιξής του. Η ακολουθία των βιολιών του που συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Η φωτεινότητα του ρυθμού του. Η πλημμυρίδα της ομορφιάς του. Η υπερχείλιση της αισιοδοξίας του. Η ευγένεια των ταπεινών του προθέσεών να σου προσφέρουν ένα σύντομο ταξίδι στην καλοσύνη…
Ίσως είναι και η αφέλεια του. Ένας απλοϊκός κανόνας, όχι για νότες και μουσικές τεχνικές, αλλά για μία πορεία ζωής χωρίς ασχήμια και βία.
Ίσως ακόμα, για τους πιο κυνικούς, o Κανόνας του Pachelbel να είναι απλά ένα lexotanil χωρίς παρενέργειες.
Αλλά λειτουργεί. Ηρεμεί τις ταραγμένες στιγμές. Δίνει ανάσες ψυχικής αρμονίας, χωρίς συνταγογράφηση.
Αναζητήστε μία από τις εκατοντάδες εκτελέσεις που θα βρείτε στο διαδίκτυο. Εγώ θα σας προτείνω μία πρώιμη εκτέλεση από τον Herbert von Karajan και τη Φιλαρμονική του Βερολίνου (ακολούθησαν πολλές και ίσως πιο πλήρεις) αλλά σε αυτήν θα μπορέσετε να απολαύσετε πιο καθαρά την παιδική του απλότητά και τις αγνές του προθέσεις.
(Φωτογραφία ανάρτησης: Matthias Weinberger@Flickr)
Δημήτρης Καλαντζής
