συνέντευξη στην Τίνα Πανώριου.
Η Μαριέττα Κόντου γεννήθηκε κατακαλόκαιρο του ’72 στην Αθήνα και είναι ακόμη πολύ κοντά στο «τότε»… Ανήκει στη γενιά της «Αθλητικής Κυριακής», του Carnation, του «Λόλα, να ένα μήλο», του φυτολόγιου, των λευκωμάτων με τις αφιερώσεις, των εικόνων της Sarah Kay και των βιβλίων της Πηνελόπης Δέλτα, της Άλκης Ζέη και της Ζωρζ Σαρή. Θυμάται ακόμη την ασπρόμαυρη τηλεόραση, τις ελληνικές ταινίες του Σαββατοκύριακου και το Θέατρο της Δευτέρας. Έζησε τις δασείες, τις οξείες, τις περισπωμένες και τις σχολικές ποδιές. 
Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε το μεταπτυχιακό της στη Συστημική Θεραπεία Ζεύγους και Οικογένειας και το διδακτορικό της στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Για το βιβλίο της «Τα μαγικά χέρια του τσαγκαράκου» (εκδ. Μεταίχμιο) τιμήθηκε από τον Κύκλο του Ελληνικού παιδικού βιβλίου. Κυκλοφορεί επίσης το «Συγγνώμη, μπορώ να πω κάτι;» ενώ το παραδοσιακό παραμύθι της «Τα λευκά φτερά της Κορακίνας» τιμήθηκε με εύφημη μνεία το 2014 από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Στο τελευταίο της βιβλίο «Φτου ξελύπη», αφηγείται την ιστορία ενός ασυνόδευτου προσφυγόπουλου της Νουρ, που φτάνει στη Λέσβο και παίρνει δύναμη από τον φανταστικό υδάτινο κόσμο της για να κερδίσει τη μάχη της καλύτερης ζωής.
- Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Στάθη Πετρόπουλο; Είχατε εσείς την ιστορία στα σκαριά και εκείνος με τα σκίτσα του -άψογα- σας ώθησε να προχωρήσετε;
Εγώ έβαλα την ιστορία, έτοιμη, γραμμένη και στο μυαλό ήδη με εικόνες, και ο Στάθης Πετρόπουλος της έβαλε χρώμα και συναίσθημα με τον δικό του πολύ ιδιαίτερο τρόπο και την «έντυσε» υπέροχα!
- Αφιερώνετε το βιβλιαράκι σας αυτό: «Σε όλα τα ασυνόδευτα παιδιά, που αφήνουν πίσω τους λυπημένες πατρίδες», αλλά και «Στον παππού σας Κωνσταντίνο που ήταν κάποτε ένα από αυτά». Το διάβασε ο παππούς σας το «Φτου ξελύπη», συγκινήθηκε, θυμήθηκε πράγματα δικά του;
Ο παππούς Κωνσταντίνος δεν ζει πια και δυστυχώς δεν υπήρξα αρκετά τυχερή ώστε να τον γνωρίσω. Τον γνώρισα και τον θαύμασα μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες, τη μητέρα μου που είναι ίδια εκείνος. Αν ζούσε, νομίζω πως τα ούτως ή άλλως πάντα υγρά μάτια του δεν θα στέγνωναν ποτέ…
- Και αλήθεια, μήπως ξεκινήσατε την ιστορία σας, αφού διαβάσατε τη δήλωση της Σύριας προσφυγοπούλας κολυμβήτριας που πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς του Ρίο «Θα ήταν ντροπή να πνίγονταν άνθρωποι που δεν ήξεραν κολύμπι, θα ήταν ντροπή να πνιγόμουν άδικα, ενώ θα μπορούσα να πνιγώ περήφανη που αγωνίστηκα για το όνειρό μου»;
Την ιστορία μου την ξεκίνησα να τη γράφω όταν ήξερα ελάχιστα πράγματα για εκείνην, αλλά αρκετά ώστε να με αγγίξει βαθιά. Στην πορεία διάβασα, μελέτησα και πήρα πληροφορίες για την Yusra που με έκαναν να τη θαυμάσω περισσότερο. Τη δήλωση τη διάβασα μετά και ήταν όλη η περηφάνια και η αξιοπρέπειά της συμπυκνωμένη σε αυτήν.
- Μέσα από τη συγκινητική διαδρομή της νεαρής κολυμβήτριας και της γάτας της Κιταμπάν μάθαμε όμως και για τη δράση της Μετάδρασης, η οποία…
Συνοδεύει με ασφάλεια παιδιά προς φιλόξενα σπιτικά, εξασφαλίζει ανθρώπους που θα τα φροντίζουν και θα είναι στο πλάι τους για ό,τι χρειαστούν. Τα φιλοξενεί σε ειδικά διαμορφωμένες δομές φροντίδας και προστασίας και τους παρέχει εκπαιδευτικές, αθλητικές και δημιουργικές δραστηριότητες σε Λέσβο, Σάμο, Χίο, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τέλος, τους προσφέρει τη δυνατότητα να φιλοξενηθούν σε οικογένειες και να νιώσουν την οικογενειακή θαλπωρή.
- Το «Φτου ξελύπη» προορίζεται για παιδιά άνω των 10 ετών. Δεν θα ήταν σκόπιμο όμως να διαβάζεται στα σχολεία και σε μικρότερα παιδιά; Να τα κάνει να βλέπουν τα προσφυγόπουλα στον δρόμο με άλλα μάτια;
Δεν πιστεύω στις ηλικίες που διαχωρίζουν το αναγνωστικό κοινό, είναι μια υποχρεωτική συνθήκη που εμένα με στενεύει πολύ. Πιστεύω στην ελευθερία να επιλέγουμε όλοι, πολύ περισσότερο τα παιδιά, εκείνα τα αναγνώσματα που για τους δικούς μας λόγους μάς κλείνουν το μάτι. Συχνά τα παιδιά τα αδικούμε, η ικανότητά τους να κατανοήσουν έννοιες πάει πολύ πιο μακριά απ’ όσο φανταζόμαστε. Και ναι οι ενήλικες μπορούν να παίξουν εξαίρετα έναν αθόρυβο ρόλο μεταφραστή, εκεί που ενδεχομένως χρειάζεται ή το παιδί ρωτά και έχει απορίες, και μετά να αφήνει το παιδί να ταξιδεύει, να φαντάζεται, να υποψιάζεται ή να συμπληρώνει μόνο του τα κενά. Τα βιβλία δεν έχουν ηλικίες, το ίδιο πιστεύω και για την Ξελύπη, όχι όμως μόνο για να αλλάξει η στάση των παιδιών απέναντι στους πρόσφυγες (δεν φτάνει ένα βιβλίο για να το καταφέρει αυτό), αλλά και γιατί εξοικειώνονται με τις εικόνες, την πραγματικότητα, τη γλώσσα, την ικανότητα να μπαίνουν στη θέση του άλλου, να εκφράζουν το συναίσθημά τους, να ενθαρρύνονται να ξανασηκώνονται όταν πέφτουν και να τολμούν να ονειρεύονται, ακόμα και τα πιο αδύνατα.
- Κοιτάζοντας δίπλα σας: Οι Έλληνες ως λαός -που ξέρει από προσφυγιά- αποδέχονται τη διαφορετικότητα των ξένων, των αλλόθρησκων;
Οι Έλληνες είναι διχασμένοι σε όλα τους, χωρισμένοι σε ιδέες, σε θέσεις, σε στρατόπεδα. Πιστεύουν και δεν πιστεύουν, αλλάζουν, ξεχνούν, παρασύρονται. Δεν ξέρω τι να απαντήσω. Ανήκω σ’ έναν λαό ζεστό, παρορμητικό αλλά και επιπόλαιο, με μνήμη βραχυπρόθεσμη και συμπεριφορές που δεν με καθησυχάζουν ότι μαθαίνει και γίνεται πιο σοφός. Η διαφορετικότητα τρομάζει κατά βάθος και μας βάζει σε μια θέση προστασίας και άμυνας. Υπάρχει ωστόσο και μια βαθύτερη θέση ανθρωπιάς (όχι απ’ όλους) που μας κινητοποιεί να θυμηθούμε, να σταθούμε, να ξεχωρίσουμε. Θέλουμε πάντα λίγο περισσότερο χρόνο για να ενεργοποιηθούν τα αντανακλαστικά μας και πάντα στο φόντο πρώτη θέση έχει η οικογένεια και τα διδάγματα που έχει πάρει ο καθένας από τη δική του.
- Γράφετε στο βιογραφικό σας ότι γεννηθήκατε κατακαλόκαιρο του ’72 στην Αθήνα και είστε ακόμα πολύ κοντά στο «τότε». Αναπολείτε δηλαδή κάποια πράγματα, καταστάσεις πιο συγκεκριμένα;
Η νοσταλγία είναι απόχρωση της ενηλικίωσης, όμως δεν νομίζω ότι ωραιοποιώ το τότε σε σχέση με το τώρα. Αναπολώ όμως την αθωότητα που είχα τότε και το υποσχετικό της ηλικίας, αυτό που μου ψιθύριζε στο αυτί ότι έχω όλη τη ζωή μπροστά μου. Είμαι ακόμη πολύ κοντά στο «τότε» γιατί έτσι ξεγελώ το μεγάλωμα και κρατώ λίγη παιδικότητα στην τσέπη που χρειάζομαι αθεράπευτα…
- Μετά το «Φτου ξελύπη» θα ακολουθήσει κάτι νέο;
Μετά το «Φτου Ξελύπη» ακολουθεί μια τρυφερή παιδική, και όχι μόνο, ιστορία που αφορά τα σωστά λάθη! Την εικονογράφηση κάνει η αγαπημένη Μυρτώ Δεληβοριά.
“Φτού Ξελύπη”
της Μαριέττας Κόντου
Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Latest posts by Τίνα Πανώριου (see all)
- Η συγγραφέας Τζούλια Γκανάσου μιλά στην Τίνα Πανώριου για την ηρωίδα του ΓΟΝΥΠΕΤΕΙΣ - March 3, 2018
- Ένα μεσημέρι με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις στην Αθήνα… - February 3, 2018
- Ρεβιθοκοντούλης: κλασικά παραμύθια… αλλιώς από την Μαρίνα Γιώτη - January 28, 2018
