ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ από τη Μαρία Μαντή.
“I write fiction and I’m told it’s autobiography, I write autobiography and I’m told it’s fiction, so since I’m so dim and they ‘re so smart, let them decide what it is or it isn’t.”
Ο σπουδαίος Φίλιπ Ροθ, πολυβραβευμένος (και προσωπικά αγαπημένος συγγραφέας της γράφουσας), άφησε την τελευταία του πνοή την Τρίτη, σε ηλικία 85 ετών. Μια είδηση που γέμισε θλίψη τους αναγνώστες του στη σκέψη πως η αστείρευτη πένα του δεν θα γράψει πια κάτι άλλο. Άφησε όμως πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη, έργα λογοτεχνικού μεγαλείου που θα αναλύονται εκ νέου, θα διαβάζονται και θα ερμηνεύονται ξανά και ξανά.
Ο Ζούκερμαν δεσμώτης, alter ego του Ροθ, η αντικατάσταση του συγγραφέα από τον ίδιο τον αναγνώστη χάριν της δημιουργικότητας. Η Επιχείρηση Σάιλοκ και η αναμέτρηση του Ροθ με το Ολοκαύτωμα. Το θέατρο του Σάμπαθ και η σάτιρα της ψυχανάλυσης, με την απρόσμενη πρόταση να συμπεριληφθεί η λέξη “ευτυχία” στις ψυχικές διαταραχές, καθώς φανερώνει τη μη ομαλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος (“… probably reflects the abnormal function of the central nervous system”). Η απόρριψη της ψυχανάλυσης εκ μέρους του συγγραφέα συνάδει πιθανότατα με τη μη αποδοχή της θέσης πως η αυτοβιογραφία και το fiction συνδέονται. Εξάλλου οι κριτικοί επεσήμαιναν συχνά πως η συγγραφική καριέρα του Ροθ έχει δομηθεί πάνω στη δημιουργική και πολιτιστική αντιπαράθεσή του με το εβραϊκό κοινό του – κρίση που τον αδικεί: το ευρύτατο κοινό του δεν αποτελείται αποκλειστικά από Εβραίους αναγνώστες, οι καταβολές των ηρώων του είναι ποικίλες, ενώ και οι επιρροές των αφηγηματικών τεχνικών του μπορούν να αναζητηθούν από τον Henry James και τον Marcel Proust ως τον James Joyce και τον Franz Kafka. Κατά τον Ροθ, ο εαυτός διαμορφώνεται διαρκώς μέσα από πειραματισμό και ως εκ τούτου πρέπει να εκλαμβάνεται ως είδος μυθοπλασίας. Επομένως κανένα είδος ταυτότητας -εθνική ή άλλη- δεν έχει ουσιαστικό νόημα στην απόπειρα προσδιορισμού. Η “συγγραφική μούσα” του Ροθ υπήρξε πάντοτε η τέχνη και όχι η ζωή.
Γεννημένος το 1933 στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσει, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Αμερικανούς λογοτέχνες. Είχε τιμηθεί δύο φορές με το National Book Award (1960, 1995), το National Book Critics’ Circle Award (1987, 1991) και το PEN/Faulkner Award (1993, 2000), όπως και το Pulitzer το 1997. Ο διακεκριμένος κριτικός λογοτεχνίας Harold Bloom είχε συμπεριλάβει 6 έργα του (περισσότερα από κάθε άλλου εν ζωή Αμερικανού συγγραφέα) στον περίφημο Δυτικό Κανόνα του.
Αγαπημένε Philip Roth, Rest in Peace.


Latest posts by Μαρία Μαντή (see all)
- Μετα-μεταναστευτική λογοτεχνία: Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα από την Αγλαΐα Μπλιούμη - September 6, 2023
- Αναγνώσεις Αυγούστου ’23 - August 13, 2023
- Παιδική Λογοτεχνία που θα ερεθίσει τη φαντασία και τα συναισθήματα το 2023 - January 10, 2023