Περί υπεράσπισης δικαιωμάτων των μειονοτήτων

του Δημήτρη Καλαντζή.

Πριν πολλά, πολλά χρόνια, πριν η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γίνει επάγγελμα, κάποιοι ρομαντικοί είχαν στήσει ένα φεστιβάλ κατά του ρατσισμού με πολλή προσωπική δουλειά (και προσωπικά έξοδα). Είχαν χωρίσει το φεστιβάλ σε περίπτερα με τραπέζια και καρέκλες για να γίνουν συζητήσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, για τα δικαιώματα της LGBT κοινότητας, για τα δικαιώματα των ρομά και για τα δικαιώματα των απεξαρτημένων και των ατόμων που προσπαθούν να απεξαρτηθούν (ακόμα δεν είχαν ξεκινήσει οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές και δεν έμπαινε τέτοιο θέμα ρατσισμού).

Το φεστιβάλ ήταν τριήμερο και είχε μεγάλη επιτυχία με την προσέλκυση κυρίως φοιτητών που ήθελαν να ακούσουν από κάθε μία «μειονότητα» (αδόκιμος όρος αλλά τότε αυτός επικρατούσε) ξεχωριστά τα ιδιαίτερα προβλήματά της και τον τρόπο που θα μπορούσε η κοινωνία (οι άνθρωποι δηλαδή που δεν αναγνώριζαν τους εαυτούς τους ως μέλη κάποιας «μειονότητας») να συμβάλλει στην καταπολέμηση προκαταλήψεων, στερεοτύπων και συμπεριφορών που αναπαράγουν ρατσιστικές αντιλήψεις.

Την τρίτη ημέρα του φεστιβάλ οι διοργανωτές σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλό να κάνουν μία ανάμειξη των περιπτέρων και των συζητήσεων. Να πάει δηλαδή κάποιος από το περίπτερο των ρομά να μιλήσει στο περίπτερο των LGBT, κάποιος από το περίπτερο των γυναικών στο περίπτερο των απεξαρτημένων και ούτω καθεξής.

Τότε λοιπόν οι διοργανωτές βρέθηκαν μπροστά σε μία τεράστια έκπληξη. Οι απαντήσεις που έπαιρναν από τα μέλη των διαφορετικών περιπτέρων ήταν: «δεν πάω εγώ να μιλήσω στους πούστηδες», «σιγά μη μιλήσω στους βρωμόγυφτους», «άσε με χάμω που θα μπλέξω με τα πρεζάκια».

Ό,τι είχαν στήσει οι διοργανωτές με χίλια βάσανα και είχε γνωρίσει την αποδοχή των «απέξω», τιναζόταν στον αέρα από τους «από μέσα». Οι εκπρόσωποι των «μειονοτήτων» είχαν τις ίδιες – ή και περισσότερες- προκαταλήψεις και ρατσισμό για τις άλλες «μειονότητες» από όσο κάποιος μέσος πολίτης…

Μπροστά στο αδιέξοδο, ένας «γενναίος» από τους απεξαρτημένους προσφέρθηκε να πάει στο περίπτερο της LGBT κοινότητας (ομοφυλόφιλους, τους έλεγαν τότε).

Ανακουφίστηκαν οι διοργανωτές, τον πήγαν στο περίπτερο, ξεκίνησαν τα χειροκροτήματα από το κοινό, πήρε λοιπόν θάρρος και ο νέος και άρχισε την ομιλία του: «Κοιτάχτε να δείτε, εγώ δεν έχω τίποτα με τους ομοφυλόφιλους (sic), αλλά ρε παιδί μου, δεν γουστάρω να μου την πέφτουν! Ας κάνουν ό,τι θέλουν στο κρεβάτι τους. Όχι όμως να μου την πέφτουν!»

Παγωμάρα στο ακροατήριο.

Κάποιος ζητά τον λόγο και του λέει πολύ ευγενικά: «Εγώ είμαι gay αλλά όταν μου την πέφτουν γυναίκες –και μου την πέφτουν συχνά, σε πληροφορώ- με κολακεύει. Δεν έχω κανένα σεξουαλικό ενδιαφέρον για τις γυναίκες, αλλά γιατί να νιώσω άσχημα που αρέσω σε κάποιον άλλον άνθρωπο, ανεξαρτήτου φύλλου; Εσύ γιατί νιώθεις άσχημα να αρέσεις σε έναν άντρα;»

«Μα, το να σου την πέφτουν γυναίκες είναι… φυσιολογικό. Οι άντρες… είναι ανωμαλία!»

Το ρομαντικό αντιρατσιστικό φεστιβάλ για τα «δικαιώματα των μειονοτήτων» τελείωσε κάπου εκεί…

Έκτοτε έχει κυλήσει πολύ νερό στον μύλο των κοινωνικών αντιλήψεων.

Πολλοί άνθρωποι διάβασαν, άνοιξαν το μυαλό τους, συνειδητοποίησαν πόσο εύκολα ο καθένας μπορεί να γίνει «μειονότητα» μέσα στην κοινωνία του (πχ από μία ασθένεια, ένα ατύχημα κ.α) και έμαθαν να μη φοβούνται το διαφορετικό, το «άλλο».

Άλλοι πάλι «κλείστηκαν». Τους έπεσαν βαριά τα ίσα δικαιώματα όλων των ανθρώπων, ένιωσαν τις βεβαιότητές τους να κλονίζονται και επέλεξαν να δίνουν μάχες οπισθοφυλακής. Σεβαστοί κι αυτοί. Χρειάζονται τον χρόνο τους.

Ένα τρίτο είδος ανθρώπων είναι το προβληματικό. Το είδος όσων παπαγάλισαν κάποιους οδηγούς «δικαιωματισμού», έχρισαν εαυτούς ως «εκπροσώπους μειονότητας», αλλά είναι έτοιμοι να αναπαράγουν τον πιο χυδαίο και ρατσιστικό λόγο, όταν νιώσουν να αμφισβητείται η «αυθεντία» τους. Χρησιμοποιούν όλα τα μέσα του «εχθρού» με την ευκολία παιδιού μπροστά σε καινούργια κουβαδάκια: λάσπη, συκοφαντία, διαστρέβλωση, προσωπικές επιθέσεις, δολοφονία χαρακτήρων και απόδοση ευτελών κινήτρων σε κάθε “διαφορετική άποψη”. Και τινάζουν στον αέρα τη συνολική προσπάθεια δεκάδων, εκατοντάδων, χιλιάδων ανθρώπων να προχωρήσουν την κοινωνία μπροστά, είτε με νταβαντούρια, είτε σιωπηλά.

Είναι οι άνθρωποι που ευτελίζουν τις λέξεις, τις έννοιες, τη λογική και την ηθική. Και δημιουργούν τη (βάσιμη, εξαιτίας τους) προκατάληψη εναντίον κάθε κίνησης υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το παλικάρι τότε στο ρομαντικό φεστιβάλ μπορεί να ήταν αφελές…

Οι σημερινοί ρατσιστές «δικαιωματιστές» δεν έχουν καμιά δικαιολογία. Έχει κυλήσει πολύ νερό στον μύλο από τότε.

Bio
Latest Posts

Δημήτρης Καλαντζής

Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο κέντρο της Αθήνας. Σπούδασε δημοσιογραφία στο «Εργαστήρι» και Ελληνικό Πολιτισμό στο ΕΑΠ. Έχει δουλέψει σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς & τηλεοπτικούς σταθμούς και τώρα διερευνά τους κώδικες του διαδικτύου. Αγαπά τις ανθρώπινες ιστορίες και τις γάτες.