Το Xριστουγεννιάτικο βιβλιοαφιέρωμα του postmodern: βιβλία θησαυροί για το 2020

Αναγνώσεις από τη Μαρία Μαντή.

Λίγο πριν σας αφήσουμε για τις γιορτές, κάνουμε μία ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε αποτιμώντας τη σε βιβλιοφιλικούς θησαυρούς. Τα βιβλία που παρουσιάζονται εδώ είναι εξίσου σημαντικά με άλλα, που αφήσαμε αναγκαστικά εκτός λόγω έλλειψης χώρου. Τι να διαβάσει κανείς και τι να αφήσει, ιδού η (αέναη) απορία. Καλές γιορτές σε όλους και ο επόμενος χρόνος να σας φέρει όμορφες στιγμές και ακόμα πιο όμορφα βιβλία!

Μεταφρασμένη πεζογραφία

1) Μπρούνο Σουλτς, Άπαντα τα πεζά, μτφ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου, σελ. 480, εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

Ιδιαίτερα σημαντική έκδοση που περιλαμβάνει τις δύο δημοσιευμένες συλλογές διηγημάτων του Πωλονοεβραίου συγγραφέα, Τα μαγαζιά της κανέλας και Το Σανατόριο κάτω από την κλεψύδρα, όπως και τα υπόλοιπα κείμενά του, που συμπληρώνουν το σύνολο της λογοτεχνικής του παραγωγής. Γεννημένος το 1892 στο Ντροχόμπιτς της τότε αυστριακής Γαλικίας, ο Μπρούνο Σουλτς απέκτησε μεγάλη φήμη μετά θάνατον. Τον έχουν συγκρίνει με τον Κάφκα και τον Προυστ, ενώ συγγραφικά παραμένει αταξινόμητος, κινούμενος στα πλαίσια του σουρεαλισμού, ή, κατά άλλους, του συμβολισμού και εξπρεσιονισμού. Ένα σπουδαίο βιβλίο σε μετάφραση της Α. Ιωαννίδου.

2) Μέριλιν Ρόμπινσον, Γκίλιαντ, μτφ. Κατερίνα Σχινά, σελ.336, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Άλλο ένα βιβλίο της πολυβραβευμένης Ρόμπινσον μας φέρνουν οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ. Μέσα από τη φωνή του πάστορα Τον Έιμς, ο αναγνώστης ταξιδεύει στην ιστορία τριών γενιών και στην περίοδο που εκτείνεται χρονικά από τον αμερικανικό Εμφύλιο ως τον 20ο αιώνα. Ένα βαθιά ανθρώπινο μυθιστόρημα για την αβάσταχτη ομορφιά μιας συνηθισμένης ζωής, τις μεγάλες πνευματικές διαμάχες, τις οικογενειακές σχέσεις, την πίστη… Η Ρόμπινσον αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης αμερικανικής πεζογραφίας και επιμένει να διερευνά τα βαθύτερα ζητήματα που απασχολούν τον άνθρωπο.

3) Τόνι Μόρισον, Αγαπημένη, μτφ. Κατερίνα Σχινά, σελ. 432, εκδ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Το πέμπτο μυθιστόρημα της σπουδαίας Μόρισον είναι ένα δυνατό έργο, που τολμά να κοιτάξει κατάματα τον βάναυσο θεσμό της δουλείας. Η συγγραφέας αφηγείται την ιστορία της Σιθ, σκλάβας στον Νότο, που καταφέρνει να δραπετεύσει στο Οχάιο στοιχειωμένη για πάντα από τη φρίκη που βίωσε, στοιχειωμένη από το φάντασμα του μωρού της που πέθανε χωρίς όνομα. Μυθιστόρημα σκληρό και ταυτόχρονα ποιητικό, καταφέρνει να μεταμορφώσει την Ιστορία σε αφήγηση σπάνιας δύναμης και συναισθηματικού βάθους και να πετύχει τη σύζευξη βίας και ομορφιάς.

4) Ορχάν Παμούκ, Με λένε Κόκκινο, μτφ. Στέλλα Βρετού, σελ. 736, εκδ. ΠΑΤΑΚΗΣ

Ιστανµπούλ, 1591. Διανύουμε τη χιλιοστή επέτειο της Εγίρας και ο Σουλτάνος ζητά από τους καλύτερους µικρογράφους της αυλής του να φιλοτεχνήσουν ένα βιβλίο που θα δοξάζει την Οθωµανική Αυτοκρατορία. Σύντοµα, ένας µικρογράφος θα δολοφονηθεί, και τότε ο Αρχιµικρογράφος θα κληθεί να ανακαλύψει τον δολοφόνο. Ο βραβευμένος με Νόµπελ Λογοτεχνίας Ορχάν Παµούκ παραδίδει ένα μυθιστόρημα φιλοσοφικό και αστυνομικό ταυτόχρονα, ανατέμνοντας με οξυδέρκεια τον έρωτα και τον θάνατο, την τέχνη, τη σχέση της Ανατολής με τη Δύση. Το βιβλίο τιμήθηκε με πολλά βραβεία (Prix du Meilleur Livre Étranger το 2002, Premio Grinzane Cavour – Narrativa Straniera, επίσης το 2002 και Διεθνές Λογοτεχνικό Βραβείο IMPAC Dublin το 2003).

5) Έριχ-Μαρία Ρεμάρκ, Ο μαύρος οβελίσκος. Χρονικό μιας αργοπορημένης νιότης, μτφ. Γιάννης Καλιφατίδης, σελ. 528, εκδ. ΚΕΔΡΟΣ

Ένα σχετικά άγνωστο έργο του Ρεμάρκ για τη γενιά που μεγάλωσε μεταξύ των δύο πολέμων μας έρχεται από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ σε μετάφραση του βραβευμένου Γιάννη Καλιφατίδη. Βρισκόμαστε στο 1923 – μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Λούντιχ δεν ξέρει πια που ανήκει και προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τις σταθερές και την ταυτότητά του. Και τότε θα ερωτευτεί την Ιζαμπέλ, τρόφιμο του ιδρύματος στο οποίο εργάζεται περιστασιακά και η οποία πάσχει από σχιζοφρένεια. Στις συζητήσεις τους αναζητούν το νόημα της ζωής και ψάχνουν μία ανώτερη αλήθεια. Με το μυθιστόρημα αυτό, ο Ρεμάρκ γίνεται ο χρονικογράφος της εποχής ανάμεσα στις δύο μεγάλες καταστροφές του 20ου αιώνα.

6) Ντάβιντ Γκρόσμαν, Ένα άλογο μπαίνει σ’ ένα μπαρ, μτφ. Λουίζα Μιζάν, σελ. 312, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Ο μεσήλικος κωμικός Ντοβάλε Γκρίνσταϊν παρουσιάζει τον μονόλογό του κατά τη διάρκεια μιας βραδιάς σταντ-απ κωμωδίας σε ένα καταγώγιο του Ισραήλ. Ο μονόλογος σύντομα παίρνει τη μορφή απομνημονευμάτων και μας μεταφέρει στην παιδική ηλικία του ήρωα. Ανακαλεί στη μνήμη του τη μητέρα του που επέζησε του Ολοκαυτώματος, τον αυστηρό και απορριπτικό πατέρα του και το περιστατικό που πέρασε στην στρατιωτική κατασκήνωση… Ένας δυνατός μονόλογος, όπου η κάθε λέξη έχει τη σημασία της και το σύνολό τους ντύνει με σοφία και ενσυναίσθηση την αφήγηση του κωμικού. Το βιβλίο απέδωσε στον συγγραφέα του το βραβείο booker.

7) Ulrich Alexander Boschwitz, Ο ταξιδιώτης, μτφ. Μαρία Αγγελίδου, σελ. 304, εκδ. ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ

Το βιβλίο του Γερμανοεβραίου Boswchwitz εκδόθηκε πρώτη φορά το 1939 και αποτελεί πολύτιμο λογοτεχνικό ντοκουμέντο, που καταγράφει την πρώτη σε μυθιστόρημα μαρτυρία για τη Νύχτα των Κρυστάλλων. Θεωρούνταν χαμένο μέχρι πρόσφατα, ώσπου το χειρόγραφο βρέθηκε στη Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη. Ο Εβραίος επιχειρηματίας Ότο Ζίλμπερμαν χάνει το σπίτι και την επιχείρησή του εξαιτίας των πογκρόμ του Νοεμβρίου του 1938. Αποτυγχάνοντας να περάσει τα σύνορα παράνομα, αναζητά καταφύγιο στα τρένα. Αρχίζει να ταξιδεύει ασταμάτητα, χωρίς προορισμό, περνώντας τις μέρες του σε βαγόνια και σταθμούς τρένων, αγνοώντας ποιο θα είναι το τέλος της διαδρομής του. Μια συνταρακτική λογοτεχνική μαρτυρία.

Αστυνομική Λογοτεχνία

1) James Ellroy, Θύελλα, μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος, σελ. 896, εκδ. ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ

Ο συγγραφέας της αστυνομικής τετραλογίας του Λος Άντζελες, με πολλά βραβεία και μπεστ σέλερ στο ενεργητικό του, επιστρέφει με τη συνέχεια του Perfidia, πρώτου μέρους μίας δεύτερης τετραλογίας του Λος Άντζελες, τοποθετημένη χρονικά στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Λίγο μετά την Επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, οι αστυνομικοί ανακαλύπτουν ένα πτώμα στο Πάρκο Γκρίφιθ. Είναι η αρχή της δίνης που θα ακολουθήσει αμέσως μετά: φονικές πυρκαγιές, ληστείες, ναζί και απατεώνες που ενισχύουν προς ίδια συμφέροντα το φυλετικό μίσος. Οι Sunday Times χαρακτήρισαν το μυθιστόρημα ως «… τρυφερό και ελεγειακό… ένα αριστούργημα».

2) Tana French, Ξένο Δέρμα, μτφ. Δέσποινα Δρακάκη, σελ. 792, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Η Tana French επιστρέφει με τη συνέχεια του πολυβραβευμένου μυθιστορήματος Στο δάσος, ένα ακόμα συναρπαστικό θρίλερ, που έρχεται στη χώρα μας από το ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, σε μετάφραση της Δέσποινας Δρακάκη. Στο βιβλίο αυτό βρίσκουμε την Κάσι Μάντοξ να έχει μετατεθεί από το Τμήμα Ανθρωποκτονιών του Δουβλίνο, ώσπου ένα επείγον τηλεφώνημα την αναγκάζει να επιστρέψει σε μια απόκοσμη σκηνή εγκλήματος. Το θύμα μοιάζει με την ίδια την Κάσι, που θα οδηγηθεί αναγκαστικά όχι μόνο στην αναζήτηση του δολοφόνου, αλλά και της ίδιας της της ταυτότητας. Καλοδουλεμένη πλοκή, αγωνία και ψυχολογικό βάθος από την ικανότατη French. Τα βιβλία Στο δάσος και Ξένο δέρμα πρόκειται να μεταφερθούν στη μικρή οθόνη.

3) Εύα Γκαρθία Σάενθ ντε Ουρτούρι, Η σιωπή της λευκής πόλης, σελ. 488, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της σειράς «Λευκή πόλη», που έγινε γνωστό από στόμα σε στόμα και αποθεώθηκε από κριτικούς και αναγνωστικό κοινό παγκοσμίως. Ο δημοφιλής αρχαιολόγος Τάσιο Ορτίθ ντε Θάρατε, καταδικασμένος για μια σειρά ειδεχθών εγκλημάτων προ εικοσαετίας , πρόκειται να βγει με ολιγοήμερη άδεια από τη φυλακή. Όμως, οι φόνοι ξαναρχίζουν, επαναλαμβάνοντας τα μοτίβα εκείνων, που φέρεται να διέπραξε ο Τάσιο. Ο νεαρός αστυνομικός Ουνάι Λόπεθ ντε Αγιάλα, ο Κράκεν όπως τον αποκαλούν όλοι, αναλαμβάνει να λύσει τον γρίφο… Έντονη δράση και ανατροπές σε συνδυασμό με ιστορικές αναφορές συνθέτουν ένα όμορφο νουάρ μυθιστόρημα.

4) Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον, Η δυσπιστία του πατρός Μπράουν, μτφ. Χάρης Τανταρούδας, σελ. 336, εκδόσεις ΜΑΓΜΑ

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει οχτώ ιστορίες του ευφυούς καθολικού ιερέα. Ο πατήρ Μπράουν, με απλότητα και χιούμορ, διαλευκαίνει με τη λογική του τα μυστήρια που συναντά στον δρόμο του. Ένας απολαυστικός ήρωας από έναν έξυπνο συγγραφέα, που με όχημα την πλοκή ασκεί ταυτόχρονα μία έμμεση κοινωνική κριτική και προσπαθεί να ανατμήσει τον ψυχισμό του ανθρώπου. Μία καλαίσθητη και περιεκτική πρόταση από τις εκδόσεις ΜΑΓΜΑ.

5) Yrsa Sigurdardottir, Λύτρωση, μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, σελ. 440, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Η τρίτη περιπέτεια του ντετέκτιβ Χούλνταρ, πέρα από μία εξαιρετική πλοκή, βρίσκει τρόπο να σκιαγραφήσει ανάγλυφα το ακανθώδες θέμα του bullying, την ψυχολογία του θύτη και του θύματος, τον πόνο της βίας και τη βία της εκδίκησης. Αυτή τη φορά, το θύμα του εγκλήματος γνωστοποιείται μέσω snapchat, όπου φέρεται να ζητά συγγνώμη. Σύντομα θα αποκαλυφθεί ότι δεν ήταν τόσο αθώο παιδί, όπως υποστηρίζουν όλοι. Και ύστερα ένας ακόμα έφηβος εξαφανίζεται και στην επιφάνεια έρχονται και άλλα σχετικά βίντεο. Ένα ανατριχιαστικό θρίλερ που θα σας καθηλώσει…

Παιδική λογοτεχνία

1) Michael Morpurgo (συγγρ.), Jim Field (εικονογρ.), Ο παππούς μου ο Αϊ-Βασίλης, μτφ. Μάνος Μπονάνος, σελ. 44, εκδ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Η Νίνα διαβάζει το καθιερωμένο γράμμα που της στέλνει κάθε Χριστούγεννα ο παππούς της. Αυτήν τη χρονιά ο παππούς αναπολεί τις ευτυχισμένες μέρες που πέρασαν μαζί στον κήπο του, σκαλίζοντας τον λαχανόκηπο και παρατηρώντας τα σκουλήκια και τον μικρό βάτραχο. και δηλώνει την ανησυχία του για το μέλλον του πλανήτη. Ποιος θα προστατεύσει τη γη αν όχι εμείς; Πώς θα αποφύγουμε τη ρύπανση του περιβάλλοντος, την υπερθέρμανση του πλανήτη, τη μόλυνση των θαλασσών αν δεν αλλάξουμε συνειδητά τον τρόπο που ζούμε; Ένα ευαίσθητο βιβλίο με την τρυφερή γραφή του καταξιωμένου παραμυθά Michael Morpurgo.

2) Ολιβιέ Ντιπέν (κείμενα), Πεντάλεπτες Ιστορίες για τα Χριστούγεννα, μτφ. Έρρικα Πάλλη, σελ. 66, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Το βιβλίο περιλαμβάνει δέκα σύντομες ιστορίες, που σχετίζονται με το εορταστικό κλίμα και είναι ιδανικές για αναγνώσεις στην αγκαλιά της μαμάς και του μπαμπά. Χιούμορ και μικρές ανατροπές σε κλασικά παραμύθια (βλ. Κοκκινοσκουφίτσα) δίνουν ένα απολαυστικό αποτέλεσμα, ενώ και η ολοσέλιδη εικονογράφηση των ιστοριών θα τραβήξει το ενδιαφέρον των μικρών αναγνωστών, που θα θέλουν να διαβάζουν το βιβλίο ξανά και ξανά. Ενδείκνυται για χειμωνιάτικες βραδιές συνανάγνωσης.

3) Λούσι Ρόουλαντ (συγγρ.), Πόλα Μπόουλς (εικον.), Ο γάτος των Χριστουγέννων, απόδοση: Μάρω Ταυρή, σελ. 36, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Ο Αφράτος είναι ένας γάτος αφράτος και χαδιάρης και ως γάτος του Άγιου Βασίλη μπορεί να κοιμάται στα πιο απίθανα σημεία. Αυτήν τη φορά όμως το παράκανε: επέλεξε ένα κουτί και έτσι, χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει, βρέθηκε πάνω στο έλκηθρο, τυλιγμένος με χαρτί περιτυλίγματος και άγνωστο προορισμό. Πώς θα καταφέρει να γλιτώσει και πώς θα σώσει τα δώρα από τους ληστές που τα έχουν βάλει στο μάτι; Όμορφη εικονογράφηση, γιορτινό κλίμα και ένας χαριτωμένος γάτος – προσθέστε και την απόδοση της ιστορίας σε ομοιοκαταληξίες από τη Μάρω Ταυρή και έχετε το τέλειο χριστουγεννιάτικο βιβλιοδώρο.

Bio
Latest Posts

Μαρία Μαντή

Η Μαρία Μαντή λατρεύει το storytelling από τότε που θυμάται τον εαυτό της. Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Ιστορία-Αρχαιολογία και Ιστορία της Tέχνης και έπειτα Γερμανική Γλώσσα και Λογοτεχνία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Είναι υποψήφια διδάκτορας στο τμήμα Γερμανικής Φιλολογίας – όπου μελετά την σεναριακή προσαρμογή λογοτεχνικών έργων και τις αφηγηματικές τεχνικές στη λογοτεχνία και στη σεναριογραφία. Τα τελευταία δέκα χρόνια γράφει σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ενώ δημοσιεύει άρθρα σχετικά με τη θεωρία του σεναρίου. Επίσης ασχολείται με τη μετάφραση λογοτεχνικών και θεατρικών έργων από τα γερμανικά και τα αγγλικά. Εδώ και δύο χρόνια παρουσιάζει τα βιβλία που αγαπάει σε ηλεκτρονικούς ιστότοπους. Αυτόν τον καιρό συγγράφει το πρώτο της βιβλίο σχετικά με τη θεωρία του σεναρίου.