Η ταλαντούχα Λένα Κιτσοπούλου και η βιντεοσκοπημένη Κοκκινοσκουφίτσα της

του Δημήτρη Καλαντζή.

Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να τεστάρει εάν οι εντυπώσεις μου από μία θεατρική παράσταση είναι απολύτως αντικειμενικές ή επηρεάζονται από τη διάθεση που είχα πριν πάω στο θέατρο, την καλή ή κακή παρέα μου, τη θέση που κάθομαι ή –ακόμα και- τα παπούτσια που με χτυπάνε… Καθώς δεν είμαι «κριτικός θεάτρου», παρά μόνο πεπειραμένος θεατρόφιλος, βρίσκω συνεχώς τον εαυτό μου να προσπαθεί να απομονώσει τις συνθήκες θέασης για να αποτιμήσει ορθά την – όσο το δυνατόν πιο – αντικειμενική αξία κάθε παράστασης.

Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιες παραστάσεις δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια. Δημιουργούν μία τόσο έντονη θεατρική ατμόσφαιρα, που ξεχνάς κάθε προσωπική συνθήκη και προσηλώνεσαι στη σκηνή. Άλλες παραστάσεις όμως είναι πιο τεχνικές. Απαιτούν νοητικές διεργασίες, την ανάσυρση γνώσεων για το είδος, τον τρόπο, τη σχολή και τον χαρακτήρα του σκηνοθέτη, ώστε να «ξεκλειδώσεις» τα επιμέρους συστατικά και στο τέλος να ζυγίσεις εάν οι προθέσεις της παράστασης δικαιώθηκαν από το αποτέλεσμα που παρουσιάστηκε μπροστά στα μάτια σου. Αυτές οι παραστάσεις έχουν τεράστιο ενδιαφέρον, αν και είναι σίγουρα πιο δύσκολες…

Εκείνο που δεν περίμενα ποτέ ήταν να ενθουσιαστώ από μία «τεχνική» παράσταση, που θα έβλεπα –όχι στο θέατρο – αλλά στον υπολογιστή μου.

Γενικά η καταγραφή της θεατρικής πράξης σε βίντεο είναι από τη φύση της «ανάπηρη», αφού βασική συνθήκη του θεάτρου είναι η πραγμάτωσή του μπροστά σε θεατές σε χρόνο και τόπο αυστηρά και άπαξ καθορισμένο.

Η θεατρική παράσταση στήνεται για τους θεατές της πλατείας, του σταδίου, του αρχαίου θεάτρου και όχι για κάποιες τοποθετημένες κάμερες που θα την απαθανατίσουν – συνήθως ανεπιτυχώς- για λόγους αποκλειστικά αρχειακούς.

Προσοχή: μη γίνει σύγχυση με τηλεοπτικές μεταφορές θεατρικών έργων, όπως παλαιότερα γινόταν στο «θέατρο της Δευτέρας» της κρατικής τηλεόρασης. Εκείνες ήταν παραστάσεις, διασκευασμένες για τη βίντεο εγγραφή τους από τηλεσκηνοθέτη και όχι από θεατρικό σκηνοθέτη. Είναι διαφορετικές τέχνες και τεχνικές, διαφορετικές «γλώσσες».

Οι παραστάσεις που παρουσιάζουν τώρα αρκετά θέατρα μέσω διαδικτύου λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, δεν είναι τηλεοπτικές και γι αυτό παρουσιάζουν προβλήματα ακόμα και σε τεχνικά χαρακτηριστικά τους, στην ποιότητα ήχου και εικόνας, ενώ άλλες απλώς αδυνατούν να αποτυπώσουν τη θεατρική ατμόσφαιρα που είχες βιώσει, όταν την είχες παρακολουθήσει στο «σπίτι» τους, το θέατρο.

Υπάρχουν όμως σημαντικές εξαιρέσεις που συνδυάζουν άψογη βιντεοσκόπηση, άρτια τεχνικά χαρακτηριστικά και κάποια… πλεονεκτήματα σε σχέση με την ζωντανή παρακολούθησή τους στη θεατρική σκηνή.

Μία τέτοια παράσταση είναι η «Κοκκινοσκουφίτσα» της Λένας Κιτσοπούλου ή, όπως την είχε ονομάσει το 2014, όταν είχε πρωτοανέβει, «Little Red Riding Hood – The First Blood».

Ποιό πλεονέκτημα μπορεί να έχει αυτή η παράσταση στην καταγραφή της σε βίντεο, από τη φυσική της παρακολούθηση στη μικρή αίθουσα της Στέγης;

Την αποστασιοποίηση.

Η Λένα Κιτσοπούλου χρησιμοποιεί με πολύ σκληρό τρόπο την πρόκληση για να κερδίσει το κοινό. Βρίζει τους θεατές χυδαία, ρατσιστικά, σεξιστικά, βρόμικα και ανελέητα.

Όσοι έχετε παρακολουθήσει δουλειά της, ασφαλώς θα έχετε καταλήξει να γελάτε, απέναντι σε αυτή τη βίαιη λεκτική επίθεση που δεχόσαστε.

Να γελάτε χαζά και νευρικά, αδιέξοδα αφού δεν έχετε άλλον τρόπο να αντιδράσετε, όντες και ούσες «παγιδευμένοι-ες» στις καρέκλες του θεάτρου.

Να όμως τώρα που το βίντεο σας βγάζει από αυτή τη θέση. Δεν χρειάζεται να «κακαρίσετε» όταν σας αποκαλεί «χοντροκώλα», «αγάμητη», «μαλάκα», «πούστη» κ.α. Βρίσκεστε σε απόσταση ασφαλείας από τις βολές της. Αυτές απευθύνονται στο κοινό της παράστασης και όχι σε εσάς με το laptop στον καναπέ…

Εσείς έχετε τώρα το πλεονέκτημα να «ξεκλειδώσετε» τα εργαλεία της κυρίας Κιτσοπούλου. Να διαπιστώσετε την προσπάθειά της να κερδίσει την προσοχή σας, να ανανεώσει – ακόμα και χοντροκομμένα- την ενδο-θεατρική υπονόμευση, να ενσωματώσει στοιχεία stand up comedy, αστείων τύπου Σεφερλή, παιδιάστικης υστερίας και σκληροπυρηνικού μελοδράματος σε ένα συναρπαστικό πάτσγουορκ με θαυμάσια συνοχή.

Η Κοκκινοσκουφίτσα της Λένας Κιτσοπούλου είναι πλημμυρισμένη από ταλέντο, ιδέες αυθόρμητες ή επιτηδευμένα ακατέργαστες, συναρπαστική ροή, συνεχείς ανατροπές και αποκαλυπτική σκληράδα. Μια παράσταση λιγότερο φεμινιστική από όσο δείχνει με την πρώτη ανάγνωση, και περισσότερο σπαρακτική για την ατελή πραγμάτωση των ρόλων που βαραίνουν άνδρες και γυναίκες.

Δεν θα σας αφήσει γλυκιά γεύση η παράσταση. Είναι πιθανόν ακόμα και να την απορρίψετε, εάν δεν μπείτε στη διαδικασία να παραμερίσετε τα εντυπωσιακά στοιχεία και τις προκλήσεις και να φτάσετε στον πυρήνα της ευαισθησίας της. Πιστεύω πάντως, ότι είναι δύσκολο να τη βρείτε αδιάφορη και, ακόμα πιο δύσκολο, να μην αναγνωρίσετε σε αυτήν την χαρισματική γυναίκα, τη Λένα Κιτσοπούλου, τη λάμψη του ταλέντου της.

Αγνοήστε λοιπόν τις συνθήκες θέασης. Έχετε την καλύτερη θέση στον καναπέ σας με μακρινά και κοντινά πλάνα, λόγω απομόνωσης δεν έχετε παρέα να σας επηρεάσει και σίγουρα δεν σας χτυπάνε τα παπούτσια σας…

Πατήστε το play και παρακολουθήστε από απόσταση την τεχνική της κυρίας Κιτσοπούλου. Είναι απίθανο να μην σας ερεθίσει και τα συναισθήματα…

*Την παράσταση μπορείτε να παρακολουθήσετε από το you tube κανάλι της Στέγης ΕΔΩ.

Bio
Latest Posts

Δημήτρης Καλαντζής

Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο κέντρο της Αθήνας. Σπούδασε δημοσιογραφία στο «Εργαστήρι» και Ελληνικό Πολιτισμό στο ΕΑΠ. Έχει δουλέψει σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς & τηλεοπτικούς σταθμούς και τώρα διερευνά τους κώδικες του διαδικτύου. Αγαπά τις ανθρώπινες ιστορίες και τις γάτες.