της Αγγελικής Καρδαρά.
Η Κατερίνα Σοπίδη μιλάει μέσα από τις κούκλες της. Αποκαλύπτει τα μυστικά τους, μας ταξιδεύει στους παραμυθένιους κόσμους τους και ταυτόχρονα περνά δυνατά μηνύματα. Μηνύματα ζωής.
Η Τούλια, η Δοξούλα Φοντάν και η Μαρία Κάκτος, η Τζίνα και η Στέλλα, ο Κλέων και ο Λάμπης, πρωταγωνίστησαν σε αυτήν τη συνέντευξη, υπενθυμίζοντάς μας ότι όταν κρατάμε ένα κομμάτι της παιδικότητάς μας μπορούμε να προσεγγίσουμε και από άλλες οπτικές γωνίες την πραγματικότητα και ίσως καταφέρουμε να δημιουργήσουμε έναν λίγο καλύτερο κόσμο.
«Τι κάνεις λοιπόν αν δεν έχεις τα απαραίτητα για να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα; Σίγουρα βρίσκεις εναλλακτικές και δεν τα παρατάς!», μας «λένε» οι κούκλες, ενθαρρύνοντάς μας να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας και να υλοποιήσουμε τους στόχους μας.
Η κυρία Σοπίδη μέσα από την ενασχόλησή της με τις κούκλες υπογραμμίζει «Έμαθα ότι όλα είναι δυνατά, το όριό μας είναι ο εαυτός μας. Αν εμείς το επιλέξουμε θα πάμε ένα βήμα παρακάτω, ακόμα και αν όλη η γη λέει το αντίθετο».
Έμφαση, πιστεύω, αξίζει να δοθεί και στη χρήση της κούκλας στην εκπαίδευση. Καινοτόμους τρόπους μας προτείνει η κυρία Σοπίδη, καταθέτοντας την εκπαιδευτική της εμπειρία από την Αγγλία, γιατί η εκπαίδευση δεν πρέπει να στηρίζεται μόνο ή κατ’ εξοχήν σε ένα στείρο και εξαντλητικό σε εξετάσεις πρόγραμμα, αλλά να αξιοποιεί καινοτόμα και πρωτοπόρα στοιχεία που μπορούν να ανοίξουν νέους δρόμους εξελίσσοντας τη σκέψη των μαθητών, δίνοντάς τους τα απαραίτητα εφόδια για να ανταποκριθούν πιο αποτελεσματικά στις προκλήσεις της νέας εποχής και στηρίζοντας ουσιαστικά παιδιά με σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες. Στο σημείο αυτό η δημιουργικότητα κάθε εκπαιδευτικού είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που αξίζει να αξιοποιηθεί στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο.
Η Κατερίνα Σοπίδη είναι απόφοιτη της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και αναγνωρισμένη εγγαστρίμυθος performer στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει πάνω από 10 κούκλες δικού της σχεδιασμού και κατασκευής, μοναδικές στο είδος τους και με ξεχωριστή χροιά φωνής. Το 2013 διακρίθηκε σε εθνικό επίπεδο για την πρώτη της performance εγγαστρίμυθου ενώ ως το 2017 συμμετέχει σε φεστιβάλ και πραγματοποιεί παραστάσεις σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου. Έζησε τρία χρόνια στο Λονδίνο εργαζόμενη στην εκπαίδευση και έχει πλούσια παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα με έμφαση στη δημιουργία κωμικών βίντεο. Σήμερα προετοιμάζει βιβλίο για εκμάθηση της εγγαστριμυθίας στην Ελληνική γλώσσα με στόχο τη διάδοση του είδους στην Ελλάδα. Φωτογραφία της είναι αναρτημένη στο Μουσείο Vent Haven, το μοναδικό για εγγαστρίμυθους στο κόσμο.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
- Κυρία Σοπίδη, η τέχνη σας ταυτίζεται για τους μικρούς αλλά και για εμάς τους μεγαλύτερους, θα έλεγα, με κάτι το εντός εισαγωγικών «μαγικό» και παραμυθένιο. Εσείς πώς την εκλαμβάνετε; Λαμβάνει και για εσάς μία συμβολική διάσταση;
Είναι στιγμές που νιώθω τη μαγεία αυτή, πολλές φορές οι κούκλες στέκονται δίπλα μου ως υποστηρικτές περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Σχεδόν δεν είμαι μόνη μου, γιατί οι κούκλες φέρνουν μία ενέργεια που με συνδέει με τον κόσμο διαφορετικά. Θα έλεγα ότι για μένα η τέχνη αυτή συμβολίζει μία πόρτα σαν αυτές που σε ταξιδεύουν στον χρόνο. Το κλειδί είναι μία κούκλα και στην άλλη μεριά είσαι φίλος με όλους.
- Πότε αντιληφθήκατε ότι έχετε αυτό το ταλέντο και πώς το εξελίξατε με την πάροδο των ετών;
Στην αρχή δεν πίστευα τι είχε συμβεί, ήταν σχεδόν τυχαίο. Έψαχνα τρόπους να ανεβάσω παράσταση δική μου και κατέληξα στις κούκλες. Η τεχνική είναι δύσκολη και στην αρχή ντρεπόμουν να πω μόνη μου για τον εαυτό μου ότι είμαι εγγαστρίμυθος, επειδή δεν ένιωθα ότι είμαι πολύ καλή. Λίγες εβδομάδες, αφού ξεκίνησα να παίζω μπροστά σε κοινό, σε ένα φεστιβάλ, κάποιος ειδικός του θεάτρου μου είπε ότι είμαι εγγαστρίμυθος φυσικά. Από εκεί και πέρα μόνο με συνεχή ενασχόληση μπόρεσα να εξελιχθώ – ό,τι παρατάς σε παρατάει. Επίσης η σωστή τεχνική ήρθε πολύ αργότερα και, όπως όλα, θέλει διατήρηση.
- Βασιζόμενη στην εμπειρία σας, είναι τελικά θέμα ταλέντου, τεχνικής, ένας συνδυασμός και των δύο, το να γίνει κάποιος επιτυχημένος εγγαστρίμυθος;
Επιτυχημένοι είναι όλοι όσοι έπεισαν το κοινό τους για μια στιγμή ότι η κούκλα τους μιλάει μόνη της. Είναι ένα διαρκές κυνήγι να κρατήσεις την επιτυχία έπειτα από την πρώτη αυτή στιγμή. Είναι θέμα υπομονής, επιμονής, ενθουσιασμού, αγάπης, ταλέντου και τύχης αλλά πριν από όλα συνέπειας. Είναι πιο εύκολο να το λες από το να το κάνεις αλλά ό,τι σπέρνεις θερίζεις!
- Οι κούκλες παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στη ζωή σας. Τι σημαίνουν για εσάς και τι «μαθαίνετε» από αυτές; Έχετε κάποια αγαπημένη κούκλα;
Μέσα από τις κούκλες μου ανακάλυψα κρυμμένα κομμάτια του εαυτού μου και κάποτε κατέληξα σε συμπεράσματα που άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτομαι, όπως όταν τοποθέτησα τα μάτια της Στέλλας πρώτη φορά για παράδειγμα. Την είδα να με κοιτάει και άρχισα να κλαίω γιατί ήταν δύσκολη η κατασκευή της εσωτερικά και δεν ήξερα ως εκείνη τη στιγμή αν όλος μου ο κόπος θα ανταμειβόταν ή αν θα κατέληγα να την ξαναφτιάξω όλη από την αρχή. Όταν έφτιαξα την Τούλια, από την άλλη, δεν σκέφτηκα να την κάνω ελαφριά και έφτασα να χρειαστώ κοντά δύο μήνες να συνηθίσω το βάρος της για να ανέβει η μεγάλου μήκους παράσταση που είχα το 2015. Μπορείς να πεις ότι οι κούκλες μου με έμαθαν να φτιάχνω κούκλες.
Από άποψη κατασκευής αγαπημένη είναι η Δοξούλα Φοντάν και η Μαρία Κάκτος – και οι δύο έχουν καινοτομίες ως προς το παίξιμο και την τοποθέτηση του χεριού που με κάνουν περήφανη που τις σχεδίασα. Από άποψη περιεχομένου αγαπημένες είναι η Τζίνα και η Στέλλα, γιατί είναι σχεδιασμένες να διδάσκουν παιδιά και περνάνε πολύ γρήγορα ό,τι μήνυμα θες. Από άποψη συναισθηματική, και λόγω της ιστορίας μου ως εδώ, είναι ο Κλέων – είναι η πρώτη κούκλα που δημιούργησα και χρησιμοποίησα επί σκηνής.
- Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσής σας για την κατασκευή κάθε κούκλας; Συνδέονται και με πραγματικά, υπαρκτά πρόσωπα της ζωής σας ή/και με καταστάσεις που έχετε βιώσει;
Ό,τι κάνει ο καθένας μας έχει ως πηγή έμπνευσης πρόσωπα και πράγματα, είναι έτσι η ύπαρξή μας – να συνδεόμαστε με τον κόσμο γύρω μας. Όταν πρωτοέφτιαξα κάθε κούκλα δεν σκεφτόμουν παρά να φτιάξω μία ωραία κούκλα. Οι συνδέσεις με ανθρώπους και πράγματα ήταν συμπέρασμα μεταγενέστερο. Ο Κλέων λοιπόν, για να αρχίσω, φαίνεται πως γεννήθηκε για να αντιμετωπίσω τη σχέση με τον πατέρα μου. Ανακάλυψα πως με βοήθησε να αποδεχτώ καταστάσεις που βίωνα, ειδικά εάν υπήρχε γκρίνια στο σπίτι. Η Μαρία Κάκτος, η ζωγράφος από το Μεξικό, συμβολίζει τη σκληρή πραγματικότητα των μεταναστών αλλά και την δύναμη της θέλησης. Μιλάει με προφορά που κάνει τον κόσμο να γελάει και παρόλο που δεν έχει χέρια διδάσκει ζωγραφική στην τηλεόραση. Τι κάνεις λοιπόν αν δεν έχεις τα απαραίτητα για να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα; Σίγουρα βρίσκεις εναλλακτικές και δεν τα παρατάς! Μέσα από αυτήν την κούκλα κατάφερα να μην το ξεχνάω αυτό ποτέ.
Ο Λάμπης, το μικρό κριαράκι, μου θυμίζει τη ζωή μου ως παιδί, γιατί μεγάλωσα σε φάρμα, ήθελα όλα τα παιδιά να το ζήσουν αυτό. Η Στέλλα είναι 3 χρονών και μάλλον με αυτήν μου βγήκε το κοινωνικό απωθημένο του να γίνω μάνα, καθώς ακόμα είμαι ανύπαντρη χωρίς παιδιά. Δυστυχώς οι γονείς μου δεν την νιώθουν για αληθινή και ακόμα λένε πως δεν έχουν εγγόνια, τί να πεις; Η Δοξούλα Φοντάν, το τέρας wannabe μπαλαρίνα, είναι ο θυμός μέσα μου για όσα δεν έχω καταφέρει ή για όσα δεν με αποδέχονται. Είναι ένα πράσινο αστείο κουκλάκι που μέσα στα νεύρα του δεν μπορεί καν να μιλήσει. Μάλλον συνδέεται, εκτός των άλλων, και με τις βουλιμικές μου κρίσεις, γι’ αυτό την έκανα εποχιακή κούκλα, για να μην την βλέπω κάθε μέρα! Έχω πάνω από δέκα κούκλες θα πρέπει να σας πληρώσω για συνεδρία ψυχοθεραπείας άμα συνεχίσω – είναι αλήθεια!
- Μέσα από την ενασχόληση με τις κούκλες νιώθετε σαν να κρατάτε μέσα σας ένα κομμάτι παιδικότητας;
Ναι, αδιαμφισβήτητα. Η παιδικότητα ωστόσο δεν κάθεται πολύ καλά αν κάνεις κάτι επαγγελματικά γιατί βασίζεται στον αυθορμητισμό – ακριβώς το αντίθετο του προγραμματισμού και της συνέπειας που χρειάζονται οι παραστάσεις και οι δημόσιες σχέσεις! Το αγαπημένο μου κομμάτι όλων είναι να ντύνω τις κούκλες μου με διαφορετικά συνολάκια – αυτό μπόρεσα να το περάσω στις επαγγελματικές δεξιότητες χωρίς να μου λένε να σοβαρευτώ – ευτυχώς.
- Ποια άλλα στοιχεία αντλείτε από την ενασχόληση σας με τις κούκλες που κρίνετε σημαντικά για την πορεία ζωής σας;
Έμαθα ότι όλα είναι δυνατά, το όριό μας είναι ο εαυτός μας. Αν εμείς το επιλέξουμε θα πάμε ένα βήμα παρακάτω, ακόμα και αν όλη η γη λέει το αντίθετο. Η αξία μου ως επαγγελματίας μετουσιώθηκε σε αξία προσωπική και κατάφερα να ανεβάσω την αυτοεκτίμησή μου μέσα από το δικό μου έργο και προσπάθεια. Επίσης έμαθα να εκτιμώ διαφορετικά και την προσφορά άλλων ανθρώπων σε μένα. Για παράδειγμα η Λίνα Ευσταθίου ήταν η χορογράφος μου όταν κανείς δεν ήξερε τι θέλω να κάνω. Αυτό θα το θυμάμαι πάντα με αγάπη, τη συμβολή της σε αυτό που είμαι σήμερα – αξία ανεκτίμητη. Εύχομαι όλοι να βρίσκουμε ανθρώπους που μας στηρίζουν στο δρόμο μας, γιατί η ύπαρξη αυτών είναι ο λόγος που η γη ακόμα γυρίζει.
- Είναι εύκολη η μετάβαση από τον παραμυθένιο κόσμο της κούκλας στη σκληρή πραγματικότητα ή θεωρείτε ότι, τελικά, υπάρχει συσχετισμός μεταξύ των δύο κόσμων και σε ποια σημεία;
Σε επίπεδο υπαρξιακής ανησυχίας θεωρώ πως υπάρχει συσχετισμός. Αν δεν υπήρχε, δεν θα βρίσκαμε ενδιαφέρον στις κούκλες εξαρχής. Η μετάβαση ίσως βρίσκεται στον συμβολισμό της χρήσης της κούκλας και του περιεχομένου όπως αποδίδεται.
Φωτογραφία Lebaniz Blonde.
- Πώς θα χαρακτηρίζατε τις αντιδράσεις του κοινού, ανηλίκου και ενήλικου κοινού, στις παραστάσεις σας;
Είναι πολύ χαριτωμένο να βλέπω τις αντιδράσεις του κόσμου στις παραστάσεις μου, αν και λόγω πανδημίας πλέον έχουν γίνει αντιδράσεις σε βίντεο! Κάποιοι προσπαθούν να δουν τα χείλη μου και άλλοι προτιμούν την κούκλα για να δουν πως την κινώ. Τα παιδιά συνήθως αφήνονται και απολαμβάνουν όσα συμβαίνουν σαν να ήταν αληθινά. Είναι μεγάλη χαρά να ασχολείται ο κόσμος με την τέχνη και τις κούκλες.
- Το πιο ένθερμο έως τώρα κοινό, πού το έχετε συναντήσει;
Είναι λίγο αστείο αυτό που θα πω, αλλά ένιωσα απίστευτη ενέργεια σε μια εκπομπή στην τηλεόραση που ήμουν καλεσμένη την άνοιξη του 2017. Δεν ήταν κανονική παράσταση και γι’ αυτό είχε πολλά αυτοσχεδιαστικά στοιχεία. Ο κόσμος δεν το περίμενε να δει εγγαστρίμυθο, το έμαθε εκείνη τη στιγμή που βγήκα και νομίζω είχαν εντυπωσιαστεί με τους αυτοσχεδιασμούς! Πολύ τιμητικό και πάντα θα το θυμάμαι να μου φτιάχνει τη μέρα.
- Θα μας αναφέρετε μία στιγμή που βρεθήκατε σε αμηχανία και μία στιγμή έντονης συγκίνησης μετά από κάποια παράστασή σας;
Σε μία παράσταση είχα τόση ατυχία που έσπασαν τα ξύλα από τις κούκλες μου τρεις φορές. Συνέχιζα να παίζω βέβαια με σπασμένα τα χειριστήρια – η συγκίνηση πάει για τη στιγμή που τελείωσε η εν λόγω παράσταση! Από κάτω ήταν πάνω από 200 άτομα και δεν υπήρχε περίπτωση να σταματήσω να παίζω επειδή χάλασαν οι κούκλες.
- Ποια ήταν η έως τώρα σημαντικότερη στιγμή στην καριέρα σας;
Το 2017 ήταν μία υπέροχη χρονιά. Έφτιαχνα βίντεο με κατασκευές συνέχεια, με κάλεσαν στην τηλεόραση δύο-τρεις φορές, μετακόμισα στο Λονδίνο για να κυνηγήσω τα όνειρά μου και συμμετείχα στο παγκόσμιο συνέδριο για εγγαστρίμυθους στην Αμερική. Όσο ήμουν εκεί, επισκέφτηκα και το Μουσείο Εγγαστρίμυθων στην Αμερική, λέγεται Vent Haven Museum και όλα τα χρήματα που μαζεύονται από δωρεές πάνε στη συντήρηση των εκθεμάτων και τη διαμόρφωση του χώρου. Οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί είναι καταπληκτικοί, μου έκαναν την τιμή να κρεμάσουν τη φωτογραφία μου ανάμεσα σε αυτές γνωστών εγγαστρίμυθων. Μου είπαν τότε ότι είμαι η πρώτη και μοναδική εγγαστρίμυθος από την Ελλάδα που τους έχει επισκεφτεί.
- Έχοντας εργαστεί, κυρία Σοπίδη, τρία χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα της Αγγλίας, ποια είναι η εμπειρία σας και οι προτάσεις σας για την αξιοποίηση καινοτόμων εκπαιδευτικών μέσων, όπως είναι και η τέχνη σας;
Στην Αγγλία το κράτος είναι περισσότερο παρόν στην εκπαιδευτική διαδικασία από ότι είναι στην Ελλάδα. Υπάρχει ξεκάθαρη οδηγία από το Υπουργείο τους για το πώς θα γίνει το κάθε τι και οι νέες τεχνολογίες είναι ευρέως διαδεδομένες. Σχεδόν όλες οι τάξεις που πήγα είχαν smartboard και προτζέκτορες δικούς τους για χρήση στην τάξη – ανεξαρτήτως εάν κάποια μέρη του εξοπλισμού μπορεί να χρειάζονταν service. Κάποια σχολεία έδιναν προσωπικά laptop και tablet στα παιδιά – κάποια τα παίρναν και στο σπίτι και τα είχαν εντελώς δικά τους.
Εκτός όλων αυτών δίνουν βάρος στη βιωματική μάθηση με τη χρήση όλων των αισθήσεων, εκεί μπορεί κανείς να εντάξει τη χρήση κούκλας και αντικειμένων ως props εκπαιδευτικά. Θυμάμαι μία φορά είχα κατασκευάσει για τους μαθητές που δούλευα ένα 3-D ορθογώνιο από σύρμα με ειδικά χρωματιστά σκοινάκια στις γωνίες του – για να μάθουν οι μαθητές του λυκείου να βρίσκουν τα εσωτερικά τρίγωνα και να εφαρμόζουν το Πυθαγόρειο Θεώρημα. Η καθηγήτρια των Μαθηματικών όπως και τα παιδιά είχαν ενθουσιαστεί. Αν είχα μία πρόταση θα ήταν να πω σε όλους: Αυτοσχεδιάστε!
- Ειδικά για το παιδιά με αυτισμό και άλλες δυσκολίες, με τα οποία έχετε ασχοληθεί στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, ποιες είναι οι προτάσεις σας;
Να τα εντάξουμε όλοι στις ζωές μας και να τους επιτρέψουμε να ζήσουν. Αν σου δείξει μια μαμά την κάρτα αναπηρίας του αυτιστικού παιδιού της και δεν ξέρεις τι σημαίνει αυτισμός ίσως δεν καταλάβεις γιατί πρέπει η συγκεκριμένη μαμά και το παιδί της να έχουν προτεραιότητα. Στην Ελλάδα δεν σεβόμαστε ούτε τις διαβάσεις όταν παρκάρουμε – κάτι που το βλέπεις με τα μάτια σου, είναι δηλαδή απλό να το καταλάβεις, δεν θέλει ειδική εκπαίδευση. Το κράτος πρέπει να είναι παρόν πριν από όλους σε αυτά τα ζητήματα. Το να φερόμαστε με σεβασμό απέναντι στην αναπηρία ή στα ζώα είναι ένδειξη κρατικής μέριμνας πρώτα από όλα και εν τέλει προσωπικής συνεισφοράς.
Φωτογραφία Maria Galla.
- Θα ήθελα να μας μιλήσετε για το βιβλίο που συγγράφετε αυτή την περίοδο, όπως επίσης για τα μελλοντικά σχέδια και όνειρά σας.
Είναι ένα βιβλίο για εκμάθηση της τέχνης και τεχνικής των εγγαστρίμυθων ειδικά για τη γλώσσα μας. Μέχρι στιγμής υπάρχουν βιβλία μόνο για εκμάθηση στην αγγλική γλώσσα. Θα έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία – όλο λέω θα το τελειώσω και δεν το κάνω. Θέλω άμεσα να βρω έναν εκδοτικό οίκο να το τυπώσω έστω σε λίγα αντίτυπα. Σκέφτηκα επίσης να το παρουσιάσω ως e-book για λόγους περιβαλλοντικούς. Θέλω να συνεχίσω για λίγο τη σειρά βίντεο με τον COVID, τη νέα μου κούκλα. Ακόμα αποφάσισα να ασχοληθώ με την πολιτική σάτιρα με ένα διαφορετικό τρόπο από ότι έχει συνηθιστεί. Θα φτιάξω βίντεο στα ελληνικά ειδικά για όσα συμβαίνουν στη χώρα μας. Έχω ήδη ξεκινήσει να το ετοιμάζω και θα αρχίσει από Σεπτέμβρη.
- Ολοκληρώνοντας την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτησή μας, ποιο μήνυμα ή μηνύματα θέλετε να περάσετε μέσα από την τέχνη σας; Τι θέλουν να μας «πουν» οι κούκλες σας;
Θα πω κάτι που είπε μια κούκλα μου, ο COVID: “The faster that gets it, wins”. Αυτό είναι ένα σχόλιο για το πώς αντιλαμβανόμαστε όσα συμβαίνουν γύρω μας. Όλο και περισσότερο μοιάζει ο κόσμος με ζούγκλα, στη ζούγκλα λοιπόν νικάει ο πιο γρήγορος. Είναι ένα στοίχημα μέσα σε όλα όσα ζούμε – να δούμε αν καταλάβαμε τι γίνεται ή αν θα κάνουμε τα ίδια λάθη.
Από την άλλη, για όσους θέλουν να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα θα πω αυτό που είπε ο εγγαστρίμυθος Edgar Bergen: “You find out your mistakes from an audience that pays admission.” – Καταλαβαίνεις τα λάθη σου από τους θεατές που πλήρωσαν εισιτήριο.
- Κυρία Σοπιδη, σας ευχαριστώ θερμά και σας εύχομαι καλή συνέχεια στην επίτευξη των στόχων σας.
Να είστε καλά, με υγεία και σε εσάς.
Το κανάλι της Κατερίνας Σοπίδη στο youtube: https://www.youtube.com/channel/UCyVVImL7ht6SEVIvRegUMHg/videos?view_as=subscriber
Ένα βίντεο που επέλεξα για τον σχολικό εκφοβισμό:
Latest posts by Αγγελική Καρδαρά (see all)
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και σκηνοθεσία στον τόπο του εγκλήματος (crimestaging) - February 22, 2023
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και μιντιακές απεικονίσεις: μία ερευνητική προσέγγιση του Crime & MediaLab (ΚΕ.Μ.Ε.) - January 12, 2023
- Κακοποίηση ζώων συντροφιάς και άγριας ζωής στην Κύπρο και οι μιντιακές απεικονίσεις υποθέσεων - November 2, 2022
1 Comment