της Αγγελικής Καρδαρά.
Ο σημαντικός ρόλος του θέατρου και των εκπαιδευτικών, κοινωνικών, πολιτιστικών δράσεων στον περιορισμό του κοινωνικού στιγματισμού για τον έγκλειστο πληθυσμό και στην υλοποίηση της έννοιας της «κοινωνικής (επαν)ένταξης»
«Είναι νομίζω απλά μαθηματικά. Εάν μια πολιτεία δεν φροντίζει για την αναμόρφωση των κρατουμένων μέσα από κοινωνικές, παιδαγωγικές και πολιτιστικές διαδικασίες, πέρα από το ότι δεν δίνει την ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους να βελτιωθούν και να αλλάξουν πορεία, θα το αντιμετωπίζει διαρκώς και μάλιστα με μεγάλο κόστος με ότι αυτό σημαίνει», επισημαίνει μεταξύ άλλων ο κ. Γιάννης Νικολόπουλος, ηθοποιός και ιδρυτής του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού “Τεχνοδρομώ” στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε και δημοσιεύουμε στο postmodern για τη σπουδαιότητα αλλά και την αναγκαιότητα υλοποίησης δράσεων -κοινωνικών, εκπαιδευτικών, παιδαγωγικών, πολιτιστικών κ.ά- στον χώρο των φυλακών.
Μέσα από όλες αυτές τις δράσεις ο κρατούμενος έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει θετικές πλευρές του εαυτού του και της ζωής γενικότερα, να αποκτήσει γνώση και να διευρύνει τους ορίζοντές του, βλέποντας κάτι διαφορετικό, μαθαίνοντας να αποδέχεται τον Άλλον αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό και ίσως φτάνοντας στο σημαντικό αυτό σημείο να αναζητήσει δρόμους πέρα από την παρανομία και να προσπαθήσει να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο με την αποφυλάκισή του. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε, ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα, θα βρεθούν στην ελεύθερη κοινωνία σε μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και είναι σημαντικό να έχουν αποκομίσει κάτι θετικό που να συμβάλλει στην αλλαγή στη ζωή τους εκτός φυλακής. Επομένως, προς αυτή την κατεύθυνση η εκπαίδευση και οι δημιουργικές δράσεις διαδραματίζουν έναν ρόλο καθοριστικό και, αναμφίβολα, αξίζει να ενισχυθούν και παράλληλα να υπάρξει μία ευρύτερη ενημέρωση του κοινού για τις εν λόγω δράσεις και τη σπουδαιότητά τους.
Η συνέντευξη με τον ηθοποιό και ιδρυτή του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού “Τεχνοδρομώ”,κ. Γιάννη Νικολόπουλο, αποτελεί μέρος της επιστημονικής δράσης του Crime & Media Lab, στο οποίο είμαι Επιστημονικά Υπεύθυνη, δηλαδή της Ομάδας Εργασίας για το Έγκλημα και την Απεικόνισή του στα ΜΜΕ (https://e-keme.gr/category/working-groups/crime-%ce%bcedia-lab/), στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, με κεντρικό μας θέμα το «Θέατρο στη Φυλακή». Ο Γιάννης Νικολόπουλος δουλεύει με ανθρώπους που βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, με βασικό εργαλείο τις τέχνες και το θέατρο. Κύριος στόχος των δράσεων του Τεχνοδρομώ είναι η άρση του κοινωνικού στίγματος και η κοινωνική (επαν)ένταξη των ανθρώπων αυτών. Έχοντας δουλέψει στο Κέντρο Απεξάρτησης τοξικοεξαρτημένων ατόμων στις Φυλακές του Ελεώνα Θηβών και στο Νοσοκομείο Άγιος Παύλος των Φυλακών Κορυδαλλού μας μεταφέρει τις πολύτιμες εμπειρίες του για την επίδραση των θεατρικών δράσεων στα καταστήματα κράτησης στην Ελλάδα.
Να σημειωθεί ότι η μελέτη που εκπονείται από την κυρία Έλενα Φώτου, Πτυχιούχο Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου, είναι εκτενής. Περιλαμβάνει ένα μεγάλο θεωρητικό, εισαγωγικό κείμενο για το θέατρο και τις επιδράσεις του στη ζωή του έγκλειστου πληθυσμού και συνεντεύξεις[1] με άτομα με πολύχρονη εμπειρία στον συγκεκριμένο τομέα, οι οποίοι μας καταθέτουν το δικό τους, σημαντικό βίωμα της προετοιμασίας και οργάνωσης θεατρικών παραστάσεων στις φυλακές. Ολόκληρη η μελέτη θα αναρτηθεί στη σελίδα του Crime & Media Lab.
Σύντομο Βιογραφικό Γ. Νικολόπουλου και ο σκοπός του “Τεχνοδρομώ”
Ο Γιάννης Νικολόπουλος είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής Θεοδοσιάδη το 1986. Έχει εργαστεί στο θέατρο ως ηθοποιός, όπως επίσης στην οργάνωση και διεύθυνση θεάτρου. Είναι ιδρυτής του Τεχνοδρομώ, ενός μη κερδοσκοπικού σωματείου που συστάθηκε το 2010 με σκοπό να προσεγγίζει και να συνδέεται με αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες.
Μέσω των τεχνών και ιδιαίτερα του θεάτρου λειτουργεί «θεραπευτικά». Οι τέχνες, ως μέσον που ελευθερώνει και ενεργοποιεί τον εσωτερικό κόσμο και τη δημιουργικότητα των ατόμων, «σπάνε» την απομόνωση και ενισχύουν το κοινωνικό πρόσωπο των συμμετεχόντων. Γίνονται έτσι εργαλείο προσωπικής καταξίωσης και άρσης του αποκλεισμού και του κοινωνικού στίγματος.
Σκοπός του Τεχνοδρομώ είναι η δημιουργία, εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων εθελοντικού και ακτιβιστικού χαρακτήρα και η ανάπτυξη πνεύματος αλληλεγγύης, καθώς και η συνεργασία με οργανισμούς, φορείς και δίκτυα που ασχολούνται με τον κοινωνικό αποκλεισμό. Όλες ανεξαιρέτως οι ανωτέρω δραστηριότητες απευθύνονται σε άτομα ή ομάδες πληθυσμών που παρουσιάζουν αντίστοιχες ανάγκες ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία, ηλικία, σεξουαλικό προσανατολισμό, εθνικότητα, ιδεολογία ή πολιτικές πεποιθήσεις. Το Τεχνοδρομώ σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις σε κέντρα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων, κοινότητες μεταναστών, φυλακισμένους, τυφλά άτομα και γενικά σε ομάδες που τις χαρακτηρίζει κοινωνικός αποκλεισμός και στιγματισμός.
Στα χρόνια της λειτουργίας του, το Τεχνοδρομώ έχει αναπτύξει εθελοντικές δράσεις δημιουργώντας θεατρικές ομάδες, δρώμενα και ημερίδες, σε φεστιβάλ δρόμου, στο Κέντρο Απεξάρτησης τοξικοεξαρτημένων ατόμων στις Φυλακές του Ελεώνα Θηβών, στο Νοσοκομείο Άγιος Παύλος των Φυλακών Κορυδαλλού, στο Φάρο Τυφλών Ελλάδος, σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων και συμμετέχοντας σε ημερίδες και σεμινάρια που αφορούν πάντα στην τέχνη σε σχέση με αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες.
Συνέντευξη: Έλενα Φώτου, Πτυχιούχος Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου. Επιστημονική επιμέλεια: Δρ Αγγελική Καρδαρά.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
- Το 2010 δημιουργείτε την ΜΚΟ “Τεχνοδρομώ”, μία οργάνωση, που μέσω της τέχνης του θεάτρου, προσεγγίζει ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με στόχο την κοινωνική ένταξη. Πώς ξεκινήσατε αυτό το εγχείρημα; Τι δράσεις πραγματοποιείτε;
Ξεκίνησα την πορεία μου ως ηθοποιός, χωρίς να έχω ιδιαίτερα ερεθίσματα από το κοντινό περιβάλλον, από μία εσωτερική ανάγκη που ήθελα να ικανοποιήσω. Εξαρχής το κίνητρο ήταν, θα μπορούσαμε να πούμε, «ψυχοθεραπευτικό» και ένα τέτοιο κίνητρο συνέβαλε από κοινού με άλλα στη δημιουργία, αργότερα, του “Τεχνοδρομώ”. Ένιωσα πως, όπως το θέατρο είχε λειτουργήσει σε μένα ψυχοθεραπευτικά και ενταξιακά, με τον ίδιο τρόπο θα βοηθούσε ανθρώπους που βιώνουν κοινωνικό αποκλεισμό και που ίσως ποτέ δεν θα επεδίωκαν να μπουν σε μία θεατρική ομάδα.
Οι δράσεις μας ξεκίνησαν το 2011, με βάση το θέατρο. Το θέατρο άλλωστε μπορεί να εμπεριέχει όλες τις τέχνες. Το “Τεχνοδρομώ” προσεγγίζει και αλληλεπιδρά με αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες στοχεύοντας στην κοινωνική τους ένταξη ή επανένταξη και στην άρση του κοινωνικού στίγματος. Σκοπός μας είναι να δουλέψουμε με όσο το δυνατόν περισσότερες αποκλεισμένες ομάδες. Έως τώρα έχουμε δουλέψει με κρατούμενους σε φυλακές, με πρόσφυγες, με άτομα τυφλά.
Επίσης έχουμε δουλέψει με ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα, όπου πλέον μετά το 2015 είναι πάρα πολλά, και κάποια από αυτά άστεγα.
Από το 2012 έως το 2019 ήμασταν στην πτέρυγα οροθετικών κρατουμένων του νοσοκομείου «Άγιος Παύλος» των Φυλακών Κορυδαλλού.
- Άρση κοινωνικού στίγματος, ένας πολύ δύσκολος δρόμος για τους κρατούμενους που έρχονται αντιμέτωποι με τον κοινωνικό αποκλεισμό, ιδρυματοποιούνται και εσωτερικεύουν το στίγμα. Είναι το θέατρο ένα μέσο με το οποίο μπορούμε να περιορίσουμε τις δυσμενείς επιπτώσεις του κοινωνικού στιγματισμού;
Το πιο σημαντικό που έχω κατανοήσει βαθιά από όλη αυτή τη διαδικασία είναι πως οι κρατούμενοι, αλλά και, αργότερα, οι αποφυλακισμένοι, βρίσκονται στο περιθώριο και βιώνουν την κοινωνική απόρριψη. Φέρουν ένα στίγμα. Όταν αυτοί οι άνθρωποι από το περιθώριο στο οποίο βρίσκονται, βρεθούν πάνω στην σκηνή και από κάτω υπάρχουν θεατές που έχουν έρθει για να τους παρακολουθήσουν να δημιουργούν ένα έργο, η χαρά, η ικανοποίηση και το χειροκρότημα που παίρνουν τελειώνοντας την παράσταση, η καταξίωση εκείνης της στιγμής, τους ανοίγει ένα καινούργιο παράθυρο.
Είναι ένα μικρό θαύμα που συμβαίνει, που αν το πάρει ο καθένας τους και το εξελίξει, έχει μία μεγάλη πορεία μπροστά του. Είναι ένα ερέθισμα, ένα εργαλείο που, αν το χρησιμοποιήσουν και το πάρουν ως αφορμή, αν το δουλέψουν, η χαρά και η ικανοποίηση από τη δημιουργία και την επιδοκιμασία θα τους βάλουν σ΄ έναν δρόμο αυτογνωσίας και, ίσως, αλλάξουν πορεία, ίσως τους κάνουν να δουν τον κόσμο σαν ένα μέρος πιο φιλικό. Δεν μπορεί να γίνει ξαφνικά μία τεράστια αλλαγή, αλλά θα μπορέσουν να δουν τα πράγματα διαφορετικά. Θα νιώσουν πως αξίζουν και δύσκολα θα χαραμίσουν την προσπάθεια τους υποτροπιάζοντας.
Αν θέλουμε το θέατρο να λειτουργήσει εκεί καταλυτικά, χρειάζεται συνέχεια στον χρόνο, όσο γίνεται σε μεγαλύτερη κλίμακα αν είναι δυνατόν σε όλα τα καταστήματα κράτησης, και θεσμική εποπτεία και στήριξη αυτών των δράσεων.
- Πώς δημιουργείται μία θεατρική παράσταση σε ένα κατάστημα κράτησης; Τι δυσκολίες συναντάει ένας εμψυχωτής σε μια τέτοια ομάδα;
Κατ’ αρχάς, η δημιουργία της θεατρικής ομάδας γίνεται με μία ανακοίνωση – πρόσκληση ενδιαφέροντος. Την πρώτη φορά που είχαμε πάει ως “Τεχνοδρομώ” στο κατάστημα κράτησης Κορυδαλλού, η θεατρική ομάδα ξεκίνησε δειλά δειλά, αλλά πλέον μετράει σχεδόν οκτώ χρόνια. Στην αρχή οι κρατούμενοι είναι πάρα πολύ επιφυλακτικοί, κάποιοι έρχονται από περιέργεια, αναρωτιούνται πώς μπορεί να δουλεύει μία θεατρική ομάδα, ντρέπονται, μπορεί να σε ρωτήσουν άσχετα πράγματα για να σε “τσεκάρουν”, να σε δοκιμάσουν, είναι καχύποπτοι, καθώς οι περισσότεροι έχουν μία ζωή όπου δεν εμπιστεύονται εύκολα κανέναν.
Οπότε, θα εξετάσουν, θα δοκιμάσουν και θα αποφασίσουν αν θα μείνουν ή θα φύγουν. Παίρνει αρκετό χρόνο να συγκροτηθεί η ομάδα. Παράλληλα, με τις αποφυλακίσεις που λαμβάνουν χώρα, ή με τις νέες αφίξεις κρατουμένων, δεν μπορείς να ξέρεις τι ανθρώπινο δυναμικό έχεις, δεν μπορείς να ξεκινήσεις εύκολα ένα έργο, χρειάζεται χρόνος και προετοιμασία.
Όταν η ομάδα σταθεροποιηθεί κατά κάποιο τρόπο, κάνουμε κάποιες συζητήσεις στην αρχή, σχετικές με το τι είναι θέατρο και την παρουσία του κάθε μέλους στην ομάδα. Προκύπτουν συνήθως και συζητήσεις με θέμα άσχετο από το θέατρο, πράγμα που το έχουν ανάγκη οι κρατούμενοι και εκεί χρειάζεται γνώση ευελιξία και ικανότητα να διαχειριστείς τη συζήτηση πάντα για το καλό της ομάδας και μέσα στα όρια που σου δίνονται.
Υπάρχει πρωτίστως ανάγκη να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στους κρατούμενους προς τον εμψυχωτή, αλλά και των κρατουμένων μεταξύ τους. Να δημιουργηθεί μία φιλική ατμόσφαιρα, να νιώσουν ότι είναι σε μια ομάδα όπου δεν έχουν να αποδείξουν κάτι ο ένας στον άλλο. Το θέατρο είναι παιχνίδι σε τελική ανάλυση, και μία προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με το παιδί μέσα μας. Αυτό βέβαια είναι ζητούμενο και για τους επαγγελματίες ηθοποιούς. Αν δεν αφεθείς, αν δεν νιώσεις εμπιστοσύνη να εκτεθείς, δεν θα έχεις αποτέλεσμα. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό και προς αυτό τον στόχο δουλεύουμε και επιλεκτικά με κάποιες ασκήσεις και αυτοσχεδιασμούς δημιουργώντας ουσιαστικά ένα θεατρικό εργαστήρι.
Όταν ωριμάσουν οι συνθήκες, δοκιμάζουμε κάποια κείμενα, ανάλογα με τη δυναμική της ομάδας. Παροτρύνεται η ίδια η ομάδα να προτείνει κάποια ιδέα ή να εκδηλώσουν κάποια επιθυμία, τι θα θέλανε να παίξουνε. Η σύνθεση και το δυναμικό της ομάδας σε κατευθύνει στο τι θα μπορούσε να γίνει. Υπάρχει δέ και η πρόσθετη δυσκολία ότι η ομάδα περιλαμβάνει μόνο το ένα από τα δύο φύλα.
Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας και ανάγκης, την πρώτη χρονιά μπήκε στην ομάδα , ο Τσιμάρας Τζανάτος, συγγραφέας και ηθοποιός, ο οποίος γνωρίστηκε με τα μέλη της και έγραψε ένα έργο βασιζόμενος σε προσωπικές τους αφηγήσεις, που προέκυψαν από την γνωριμία και τη δουλειά που έγινε μαζί τους. Το “Κ”. Στα επόμενα χρόνια χρησιμοποιήσαμε κείμενα που υπάρχουν στο δραματολόγιο ήδη, ή που τα διασκευάσαμε για τις ανάγκες της ομάδας. Το τελευταίο που δουλέψαμε ήταν ο “Ισοβίτης” του Αρκά. Τώρα που φέρνω στο μυαλό μου αυτή την παράσταση, συνειδητοποιώ πόσο αυτοσαρκασμό διέθετε η πλειοψηφία αυτής της ομάδας, ένα στοιχείο που εμείς, οι “απ’ έξω” δεν έχουμε πολλές φορές. Υπήρχαν φορές που μιλούσαν με χιούμορ για πράγματα που συνέβαιναν στην φυλακή, σάρκαζαν τους εαυτούς τους, δημιουργούσαν μία ωραία ατμόσφαιρα.
Άλλη σημαντική συνθήκη στον πληθυσμό των φυλακών είναι η ποικιλομορφία και ως εκ τούτου διαφοροποιείται η σύνθεση κάθε ομάδας όσον αφορά νοοτροπίες, στάση ζωής, ιδεολογίες και πρακτικές. Και αυτό βέβαια έχει να κάνει με τις διαφορετικές εθνότητες, κοινωνικές τάξεις, θρησκεύματα και όποια διαφορετικότητα που συναντάς σε μία τέτοια μικροκοινωνία. Αυτό ως κατάσταση είναι δύσκολο αλλά και υπέροχο ταυτόχρονα. Είναι μία πρόκληση που ο εκάστοτε εμψυχωτής έχει να διαχειριστεί και να κρατήσει ισορροπίες, ώστε να διατηρείται ένα κλίμα ηρεμίας και καλής συνεργασίας.
Θυμάμαι, ένας κρατούμενος από τον αντιεξουσιαστικό χώρο είχε πει σε μια συνάντησή μας, απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς σε ακροδεξιό κρατούμενο : “Διαφωνώ με κάποιους από εδώ μέσα κάθετα και αν ήμουν έξω, θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Εν ονόματι όμως της δουλειάς που θέλουμε να κάνουμε εδώ, εγώ θα δουλέψω μαζί του και θα τα ξεχάσω όλα”. Τι σημαίνει αυτό; Καλλιεργείται το πνεύμα της ομάδας, αποδέχεσαι τον άλλο και ας διαφωνείς μαζί του. Είναι ένα πρώτο βήμα αποδοχής του “Άλλου”, δουλεύεις για έναν κοινό σκοπό. Μετά, υπάρχει περιθώριο για κουβέντα, για διαφωνία, για οτιδήποτε. Αυτό είναι μεγαλειώδες να το επιτύχεις σε αυτές τις συνθήκες και το ζητούμενο κέρδος.
Ένα άλλο ζητούμενο είναι η καλή συνεργασία και στήριξη συνολικά από το ανθρώπινο δυναμικό των καταστημάτων κράτησης. Για παράδειγμα, αν ένας φύλακας δεν καλεί τους κρατούμενους από τα κελιά τους για να έρθουν στις πρόβες, δημιουργείται πρόβλημα. Αν η διεύθυνση δεν σε υποστηρίζει, θα έχεις προβλήματα με το ωράριο, τις άδειες των κρατουμένων να έρθουν στην ομάδα, θα έχεις να προσπελάσεις πάρα πολλά προβλήματα για να καταφέρεις να έχεις στο τέλος ένα αποτέλεσμα. Στην δική μας πορεία όλα αυτά τα χρόνια στον Κορυδαλλό είχαμε την τύχη να έχουμε τη στήριξη και της διεύθυνσης και της κοινωνικής υπηρεσίας στο έργο μας. Συνέβη κάποτε, για παράδειγμα, να αποφυλακιστεί κρατούμενος με βασικό ρόλο στο έργο, τρεις μέρες πριν γίνει η παράσταση. Επειδή και ο ίδιος ήθελε να παίξει πάρα πολύ, η διεύθυνση μας διευκόλυνε ώστε αν και είχε αποφυλακιστεί να πάρει ειδική άδεια να ξαναμπεί την ημέρα της παράστασης για να παίξει.
Υπάρχουν τέλος, άνθρωποι που είναι χρήστες ουσιών, που ακολουθούν φαρμακευτικές αγωγές για ψυχικά νοσήματα και πολλές φορές είναι σε καταστολή και δεν είναι σε θέση, ενώ το θέλουν, να είναι διαθέσιμοι και λειτουργικοί ώστε να έρθουν στην πρόβα.
- Σε ό,τι αφορά τα ελληνικά δεδομένα των καταστημάτων κράτησης και της ευρύτερης αντεγκληματικής πολιτικής αυτή τη στιγμή, πώς μπορούν να προωθηθούν τέτοιες δράσεις ώστε να έχουν μια συνεχή διάρκεια και να θεωρούνται απαραίτητες στην εκπαιδευτική διαδικασία;
Κατ’ αρχάς στην πλειοψηφία της κοινωνίας είναι κατανοητό και αποδεκτό ως ανάγκη να υπάρχουν τέτοιες δράσεις στα καταστήματα κράτησης. Το αποτέλεσμα όμως εξαρτάται από δύο παράγοντες.
Πρώτον, από την εκάστοτε πολιτική βούληση και δεύτερον, από τη βούληση και την διαθεσιμότητα της Κοινωνίας των Πολιτών, δηλαδή των οργανώσεων.
Στην παρούσα φάση δεν βλέπω να δίνει προτεραιότητα το κράτος σε κάτι τέτοιο δεδομένης και της οικονομικής κατάστασης. Από την άλλη θα είναι βοηθητικό τουλάχιστον να μη δημιουργεί προσκόμματα σε όποια οργάνωση θέλει να αναπτύξει αντίστοιχες δράσεις. Συνήθως αυτές οι διαδικασίες διευκολύνονται από φωτισμένους ανθρώπους με όραμα που έχουν τις αντίστοιχες θέσεις στην Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής.
Ένας επιπλέον δέ σημαντικός παράγοντας είναι η ανεύρεση πόρων, ώστε αυτές οι δράσεις να είναι συνεχείς συνεπείς και αποτελεσματικές. Ο εθελοντισμός είναι σημαντικός παράγοντας άλλα όχι αρκετός.
- Έχουν υπάρξει παραστάσεις ή πρόβες όπου οι κρατούμενοι συνεργάστηκαν με επαγγελματίες ηθοποιούς; Πώς βιώθηκε αυτή η εμπειρία από τους συμμετέχοντες;
Έχουν γίνει τέτοιες παραστάσεις και έχουν μπει ηθοποιοί που βοήθησαν πολύ την ομάδα. Λειτούργησε πολύ υποστηρικτικά όλο αυτό. Οι κρατούμενοι ένιωσαν πως έχουν κάποιους ανθρώπους ειδικούς να νιώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια, καθώς, ό,τι και να γίνει, οι επαγγελματίες ηθοποιοί θα είναι εκεί να τους βοηθήσουν.
- Πιστεύετε πως κάποια στιγμή θα μπορούσαν να συμβάλλουν και να έχουν μερίδιο λόγου στην οργάνωση της αντεγκληματικής πολιτικής άνθρωποι που βιώνουν κυριολεκτικά από κοντά τους κρατούμενους σε τέτοιες παιδαγωγικές διεργασίες: παιδαγωγοί, θεατρικοί παιδαγωγοί και εμψυχωτές, κοινωνικοί λειτουργοί, άνθρωποι που πραγματικά βλέπουν πώς μπορεί να έρθει μία θετική αλλαγή και να μειωθεί η υποτροπή με την κατάλληλη καθοδήγηση;
Σίγουρα τα κέντρα αποφάσεων θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους την εμπειρία και τη γνώμη όσων εργάζονται στο πεδίο. Είτε αυτοί είναι κοινωνικοί ή δικαστικοί επιστήμονες ή φυλακτικό προσωπικό ή εκπαιδευτικοί και άνθρωποι του πολιτισμού. Αλλά και πάλι θα πω πως αυτό είναι θέμα του εκάστοτε παράγοντα ή της πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης.
Βέβαια θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι έχουν βελτιωθεί αρκετά πράγματα και έχουν «ανοίξει» αντιλήψεις και εφαρμόζονται καλές πρακτικές που δεν τις βλέπαμε σε προηγούμενες δεκαετίες. Σ΄ αυτό δέ συμβάλλει και η ευκολότερη επικοινωνία και η πληροφόρηση σχετικά με τις πρακτικές άλλων κρατών σε αυτό το θέμα και η θετική επίδραση με αποτέλεσμα να υιοθετούμε καλές πρακτικές άλλων οργανισμών ή κρατών.
Είναι νομίζω απλά μαθηματικά. Εάν μια πολιτεία δεν φροντίζει για την αναμόρφωση των κρατουμένων μέσα από κοινωνικές, παιδαγωγικές και πολιτιστικές διαδικασίες, πέρα από το ότι δεν δίνει την ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους να βελτιωθούν και να αλλάξουν πορεία, θα το αντιμετωπίζει διαρκώς και μάλιστα με μεγάλο κόστος με ότι αυτό σημαίνει.
[1] Μεταξύ άλλων, βλ. «Θέλω να δώσω ευκαιρία σε αυτούς που δεν έχουν φωνή να μιλήσουν και να εκφραστούν. Ένας από τους στόχους της Τέχνης, ειδικά μέσα στις φυλακές, είναι να αλλάξουμε την εικόνα που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του» – Crime Times
Latest posts by Αγγελική Καρδαρά (see all)
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και σκηνοθεσία στον τόπο του εγκλήματος (crimestaging) - February 22, 2023
- Έγκλημα στα Γλυκά Νερά και μιντιακές απεικονίσεις: μία ερευνητική προσέγγιση του Crime & MediaLab (ΚΕ.Μ.Ε.) - January 12, 2023
- Κακοποίηση ζώων συντροφιάς και άγριας ζωής στην Κύπρο και οι μιντιακές απεικονίσεις υποθέσεων - November 2, 2022
1 Comment