του Δημήτρη Καλαντζή.
Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ την όποια γνώση και άποψή μου για τα όσα ζοφερά απασχολούν την επικαιρότητα περί κακοποιήσεων παιδιών και εφήβων στην «Κιβωτό του Κόσμου». Γνωρίζω τόσο τον πατέρα Αντώνιο όσο και τον Κώστα Γιαννόπουλο σε επαγγελματικό επίπεδο, δηλαδή έχω έρθει πολλές φορές σε επαφή μαζί τους για την πραγματοποίηση τόσο ρεπορτάζ όσο και αφιερωμάτων για τη δράση τους.
Με τον Κώστα Γιαννόπουλο η επαφή ήταν και είναι πάντα προσωπική – δεν υπάρχει περίπτωση να μη βγει στο τηλέφωνο οποιαδήποτε ώρα και στιγμή, όσο φόρτο εργασίας και να έχει, όσοι δημοσιογράφοι και να τον «πρήζουν».
Με τον πατέρα Αντώνιο η επικοινωνία ήταν εξαρχής προβληματική, καθώς εμφανιζόταν πάντα μπροστά μία «μάνατζερ – υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων» που εμπόδιζε την προσωπική επαφή με τον ιερέα και ήταν εκείνη που έπαιρνε τις αποφάσεις. Δεν θέλω να γράψω περισσότερα διότι αυτό το πρόσωπο δεν βρίσκεται πια στη ζωή. Η γενική εικόνα ήταν παρόμοια με αυτή που παρατηρήσαμε στη συνέντευξη στην ΕΡΤ, όπου η «πρεβυτέρα» υπαγόρευε με ένταση στον αμήχανο πατέρα Αντώνιο τις απαντήσεις στις ερωτήσεις του Απόστολου Μαγγηριάδη.
ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ: «ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ»
Το «Χαμόγελο του Παιδιού» σχηματίστηκε από τον Κώστα Γιαννόπουλο και ήταν ένας θεραπευτικός τρόπος για τον ίδιο, προκειμένου να αντιμετωπίσει το ασύλληπτο τραύμα για έναν γονιό: να βλέπει το παιδί του να σβήνει από καρκίνο και να μην μπορεί να αποτρέψει τον θάνατό του. Τον τρόπο αυτό ακολουθούν και άλλα πρόσωπα που έχουν βρεθεί απέναντι σε συντριπτικές απώλειες, όπως η Μάγδα Φύσσα, οι γονείς της Ελένης Τοπαλούδη, η μητέρα του Πάνου Μυλωνά, η Ιωάννα Παλαιοκώστα κ.α. Πασχίζουν να μετατρέψουν την προσωπική τους απώλεια και πένθος σε κάτι δημιουργικό που θα ωφελήσει την κοινωνία. Είναι μία πηγαία προσφορά και εξ ορισμού τίμια και αυθεντική.
Στην πορεία το «Χαμόγελο του Παιδιού» γιγαντώθηκε, εισήλθε σε πολλούς τομείς της φροντίδας παιδιών που βρίσκονται σε ανάγκη – προς μεγάλη ανακούφιση του κράτους που ήθελε να πετάξει από επάνω του τις ευθύνες. Το θετικό στην πορεία της οργάνωσης είναι ότι ακολούθησε ευρωπαϊκά πρότυπα, συνδέθηκε με διεθνείς οργανισμούς και ακολούθησε αυστηρά πρωτόκολλα σε όλες του τις δράσεις του με πρώτο – και πολύ σημαντικό – τη διαφάνεια. Ο Κώστας Γιαννόπουλος δημοσιοποιεί απολογισμό δράσεων κάθε χρόνο, ενώ φρόντισε και φροντίζει να μην εργαλειοποιούνται τα παιδιά για τις ανάγκες δημοσιότητας του έργου της Οργάνωσης (η δημοσιότητα είναι απαραίτητη ώστε να υπάρχουν δωρεές και χορηγίες ενίσχυσης). Συνοπτικά, το «Χαμόγελο του Παιδιού» έγινε ένας μεγάλος Οργανισμός παραγωγής κοινωνικού έργου από επαγγελματίες ειδικούς και εθελοντές και όχι ένας Οργανισμός “φιλανθρωπίας”.
ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ: «Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»
Στον αντίποδα, η «Κιβωτός του Κόσμου» ξεκίνησε καθαρά ως «φιλανθρωπική προσπάθεια». Η επίσημη σελίδα της ΜΚΟ σημειώνει χαρακτηριστικά ως λόγια του πατρός Αντώνιου: «Από το παράθυρό μου έβλεπα νέα παιδιά εγκαταλειμμένα, μπλεγμένα στα ναρκωτικά και την εξαθλίωση. Άρχισα να αναρωτιέμαι πώς μπορώ να τα βοηθήσω…», ενώ παρακάτω -σε τρίτο πρόσωπο- γίνεται λόγος περί προσωπικής θυσίας: «Σε αυτόν τον αγώνα, πάντα στο πλάι του η σύντροφος και αρωγός, η σύζυγός του Σταματία Γεωργαντή, με την οποία τότε, όπως και τώρα θυσιάζονται και μοιράζονται τις αγωνίες και τις δυσκολίες».
Ενώ για το «Χαμόγελο του Παιδιού», η εικόνα που γνωρίζουμε όλοι είναι το σκιτσάκι με το χαμογελαστό παιδί με το καπελάκι, η «Κιβωτός του κόσμου» έχει στη συνείδηση του κόσμου το logo / brand της εικόνας του νέου, αδύνατου, αθλητικού, με τα προσεγμένα και στιλιζαρισμένα μαλλιά πατρός Αντωνίου.
Η Ιστοσελίδα της «Κιβωτού» μοιάζει περισσότερο με λογαριασμό «ινφλουέσερ» παρά κοινωνικής οργάνωσης: βλέπουμε τον πατέρα Αντώνιο να είναι χαμογελαστός, να κοιτάζει πάνω ή κάτω, να συλλογίζεται, να «μιλά με τον Ύψιστο», να φροντίζει κατσικούλες (ως ποιμένας) και βλέπουμε και το απαράδεκτο: να φωτογραφίζεται με τα παιδιά που εκ των προτέρων έχει δηλώσει ότι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικογενειακά προβλήματα. Με άλλα λόγια, το πρωτόγονο μάρκετινγ της οργάνωσης δεν σέβεται τα παιδιά που θεωρητικά δημιουργήθηκε για να προστατεύσει.
Οι ναρκισσιστικές φωτογραφίες, οι δημοσίευση εικόνων παιδιών, ο τρόπος προβολής του «θυσιάζομαι για έναν σκοπό» δεν είναι βέβαια τεκμήρια ότι η «Κιβωτός» είναι μία κερδοσκοπική ΜΚΟ, που εφαρμόζει απάνθρωπες παιδευτικές πρακτικές ή ακόμα και κακοποιεί ανηλίκους.
Και οι καταγγελίες που μέχρι τώρα έχουν δημοσιοποιηθεί, εκτός από εκείνη του 19χρονου που αφορά σε ένα στέλεχος της ΜΚΟ, περιορίζονται μέχρι στιγμής σε «άκουσα», «μου είπαν», «δεν μπορώ να πω πολλά». Καμία «χιονοστιβάδα» αποκαλύψεων δεν έχει συντελεστεί στην πραγματικότητα (σημειώνω: μέχρι στιγμής) που να αφορά το σύνολο λειτουργίας της «Κιβωτού» και οι «κεραυνοί» εναντίον της από «επώνυμους» υποστηρικτές της, όπως και η απόσυρση της χρηματοδότησης από την κυβέρνηση, είναι εξαιρετικά πρόωρες ενέργειες (τι θα απογίνουν τα παιδιά; ) .
Εάν ο πατέρας Αντώνιος και η σύζυγός του ΔΕΝ έβγαιναν να επιτεθούν στον καταγγέλλοντα, προβάλλοντας τους εαυτούς τους ως «θύματα» που μάλιστα έχουν “θυσιάσει τη ζωή τους”» (ουδείς τους το ζήτησε), αλλά «άνοιγαν» τις πόρτες της ΜΚΟ στα εντεταλμένα όργανα της πολιτείας για έρευνα σε βάθος, θα είχαν καταφέρει να διαχειριστούν την κρίση με τη σοβαρότητα που αρμόζει στη θέση τους.
Δυστυχώς μέχρι τώρα δείχνουν ότι είναι κατώτεροι και του ρόλου που επέλεξαν για τους εαυτούς τους και των περιστάσεων.
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ
Η διαφορές μεταξύ των δύο εννοιών είναι τεράστια. Και μόνο το να προβάλλεται κάποιος ως φιλάνθρωπος αποτελεί ύβρη προς τους άλλους ανθρώπους. Οι άνθρωποι είναι εξορισμού ίσοι – όχι ίδιοι αλλά ίσοι, ισότιμοι. Δεν υπάρχει άνθρωπος υπεράνω των άλλων ανθρώπων που να είναι “φίλος” του ζωικού μας είδους (και ενίοτε να το “ελεεί”). Ο Θεός, σύμφωνα με τη Χριστιανοσύνη, μπορεί να είναι “φιλάνθρωπος” γιατί δεν είναι άνθρωπος. Ο άνθρωπος όμως είναι απλώς… άνθρωπος. Η λέξη “φιλανθρωπία” υποδηλώνει από μόνη της οίηση και είναι κακοποιητική προς τους ανθρώπους που δέχονται την όποια βοήθεια (κατώτεροι του “φιλάνθρωπου”).
Αντιθέτως, οι λέξεις κοινωνική προσφορά, ανιδιοτελής εμπλοκή και – κυρίως – αλληλεγγύη προς τα πιο αδύναμα μέλη μίας κοινωνίας είναι οι λέξεις που υποδηλώνουν την αρμόζουσα κοινωνική συνείδηση για όποιον και όποιαν νοιώθει την ανάγκη να προσφέρει χωρίς να περιμένει οποιοδήποτε αντάλλαγμα, χρηματικό, προσωπικής προβολής, ικανοποίησης ματαιοδοξίας ή – ακόμα πιο χυδαίο – ΑΣΥΛΙΑ απέναντι σε πράξεις εναντίον ανθρώπων και ιδιαίτερα παιδιών.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ
(Όπως ανακτήθηκαν από την πρώτη σελίδα της ιστοσελίδας “Κιβωτός του Κόσμου” στις 20/11/2022)
Δημήτρης Καλαντζής
