Εξάλειψη της φτώχειας, εξασφάλιση υγιούς διαβίωσης για όλους και σε όλες τις ηλικίες, διασφάλιση πρόσβασης στην παιδεία και επίτευξη της πλήρους ισότητας των φύλων, είναι μερικά από τα προτάγματα του νέου μοντέλου υπεύθυνης επιχειρηματικότητας με στόχο την βιώσιμη και καθολική ανάπτυξη. Η νέα επιχειρηματικότητα δείχνει να βάζει στην άκρη το γρήγορο και εύκολο κέρδος και να κοιτά τη «μεγάλη εικόνα», που δείχνει ότι δεν είναι δυνατόν να ευημερούν οι επιχειρήσεις σε κοινωνίες που υποφέρουν.
Του Πάκη Παπαδημητρίου*
Βιώσιμη είναι η ανάπτυξη που βελτιώνει τις συνθήκες διαβίωσης του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τους πόρους των μελλοντικών γενεών. Είναι το postmodern πλαίσιο μέσα στο οποίο προοδεύουμε, βελτιώνουμε τη ζωή των ανθρώπων γύρω μας, προστατεύουμε τα δικαιώματά τους και σεβόμαστε το φυσικό περιβάλλον. Εμπρός στα παγκόσμια προβλήματα της εποχής μας όπως η ακραία φτώχεια, η καταπάτηση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η μη-ελεγχόμενη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η κλιματική αλλαγή, καλούμαστε όλοι μας ως πολίτες και ως εργαζόμενοι να αντιληφθούμε και συνδράμουμε στις απαραίτητες αλλαγές που θα διασφαλίσουν το μέλλον της κοινωνίας μας. Οι αλλαγές αυτές μπορούν να έρθουν αποτελεσματικά, μόνο μέσα από τον τρόπο που λειτουργούν οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.
Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός τον Ιανουάριο 2016, προωθήθηκε ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο που αναδεικνύει τις επιχειρηματικές ευκαιρίες από την αποτελεσματική αντιμετώπιση παγκόσμιων οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Ταυτόχρονα επισημάνθηκαν οι κίνδυνοι που απειλούν την αποδοτικότητα και τη σταθερότητα των επιχειρήσεων σε ένα κόσμο που συνεχίσει να μην αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις παγκόσμιες προκλήσεις. Η συζήτηση ανάμεσα σε πολιτικούς και επιχειρηματικούς ηγέτες εστίασε στην ανάγκη να αναδειχθούν τα οικονομικά οφέλη για τις επιχειρήσεις που θα συνδράμουν στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Development Goals – SDGs).
Τα SDGs υιοθετήθηκαν τον Σεπτέμβριο 2015 από τα 193 Κράτη-Μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ως ένα σχέδιο δράσης για τη δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος για τον πλανήτη με ορίζοντα το έτος 2030. Οι κυβερνήσεις που ενέκριναν τα SDGs ανέλαβαν την ευθύνη να εκπονήσουν εθνικά σχεδία δράσης, να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος επίτευξής τους και να δημοσιοποιήσουν στους πολίτες τις σχετικές πληροφορίες. Αυτή την περίοδο υπάρχει έντονη δραστηριότητα διεθνώς γύρω από τα SDGs (και στην Ελλάδα) τόσο σε κυβερνητικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων / επιχειρηματικών φορέων σε σχέση με την κατάρτιση σχεδίων δράσης για την παρακολούθηση της ενσωμάτωσης των SDGs, με όραμα την επίτευξή τους έως το 2030.
Τα 17 SDGs που στοχεύουν στις πιο σημαντικές προκλήσεις της εποχής μας έχουν ως εξής:
- Εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές της, παντού
- Εξάλειψη της πείνας, επίτευξη της επισιτιστικής ασφάλειας, βελτίωση της διατροφής και προώθηση της αειφόρου γεωργίας
- Εξασφάλιση της υγιούς διαβίωσης για όλους και σε όλες τις ηλικίες
- Διασφάλιση της χωρίς αποκλεισμούς και ισότιμης ποιότητας της εκπαίδευσης και των ευκαιριών δια βίου μάθησης για όλους
- Επίτευξη της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης όλων των γυναικών
- Διασφάλιση της διαθεσιμότητας νερού, με βιώσιμη και υγειονομική διαχείριση, για όλους
- Διασφάλιση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη, βιώσιμη και σύγχρονη ενέργεια για όλους
- Προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη, την πλήρη και παραγωγική απασχόληση και την αξιοπρεπή εργασία για όλους
- Ανάπτυξη ανθεκτικών υποδομών, προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς εκβιομηχάνισης και προώθηση της καινοτομίας
- Μείωση των ανισοτήτων εντός των χωρών και μεταξύ χωρών
- Διαμόρφωση των πόλεων και οικισμών ώστε να είναι βιώσιμοι, ανθεκτικοί, ασφαλείς και χωρίς αποκλεισμούς
- Εξασφάλιση της βιωσιμότητας στην κατανάλωση και τα παραγωγικά μοντέλα
- Ανάληψη επείγουσας δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της
- Διατήρηση και αειφόρος χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων
- Προστασία, αποκατάσταση και προώθηση της αειφόρου χρήσης των χερσαίων οικοσυστημάτων
- Προώθηση ειρηνικών κοινωνιών, πρόσβαση στη δικαιοσύνη για όλους και δημιουργία θεσμών αποτελεσματικών, υπεύθυνων και χωρίς αποκλεισμούς
- Ενίσχυση των μέσων υλοποίησης και αναζωογόνηση της παγκόσμιας σύμπραξης για την αειφόρο ανάπτυξη
Οι 17 στόχοι, που σε πρώτη ανάγνωση μπορεί να φαντάζουν αφελώς οραματικοί, αντιπροσωπεύουν τις γενικές κατευθύνσεις που πρεσβεύουν τα Ηνωμένα Έθνη, τόσο σε επίπεδο Εθνικών Στρατηγικών των κρατών-μελών όσο και στο επίπεδο της επιμέρους επίδρασης των επιχειρήσεων. Οι στόχοι συνοδεύονται από ένα σύστημα με 169 επιμέρους μετρήσιμους στόχους, δείκτες μέτρησης της απόδοσης και ειδικά εργαλεία εφαρμογής. Συνοδεύονται επίσης από μια πολύ δραστήρια επικοινωνιακή καμπάνια, όπου επιφανείς διεθνείς προσωπικότητες αναλαμβάνουν την προώθηση του μηνύματος (μεταξύ αυτών ο νομπελίστας Muhammad Yunus, ο CEO της Unilever Paul Polman, η Πρωθυπουργός της Νορβηγίας Erna Solberg και ο βραβευμένος με ‘Οσκαρ ηθοποιός και ακτιβιστής Forest Whitaker).
Τι σημαίνουν πρακτικά τα SDGs για τις επιχειρήσεις; Η πρόταση των Ηνωμένων Εθνών αφορά στη σύνδεση των επιμέρους στόχων των SDGs με τη στρατηγική και τη στοχοθέτηση των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις καλούνται αρχικά να μελετήσουν τα SDGs στο βαθμό που αυτοί σχετίζονται με τις δραστηριότητές τους και να εφαρμόσουν ένα σχέδιο 5 σημείων: κατανόηση & εσωτερική επικοινωνία, αναγνώριση προτεραιοτήτων, θέσπιση εταιρικών στόχων σχετικών με τα SGDs, ενσωμάτωση των επιμέρους στόχων SDGs στην επιχειρησιακή λειτουργία και απολογιστική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων. Τα SDGs, όπως και η εταιρική υπευθυνότητα γενικότερα, δεν αφορούν μόνο τις μεγάλες ή πολυεθνικές επιχειρήσεις. Αφορά το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας και οι μικρές / μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα βρουν πεδίο εφαρμογής αλλά και οφέλη που σχετίζονται με την εξωστρέφεια, τη διεύρυνση της εφοδιαστικής αλυσίδας αλλά και τη βελτιωμένη εταιρική διακυβέρνηση.
Το φιλόδοξο όραμα των SDGs συνοψίζεται σε μια φράση: “Making Global Goals Local Business”. Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, λοιπόν, για το καλό των ίδιων των επιχειρήσεων, για το καλό αυτών που εργάζονται σε αυτές, για το καλό αυτών που αγοράζουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους και για το καλό των παιδιών όλων μας.
Για όποιον επιθυμεί να διαβάσει περισσότερα:
*Ο Πάκης Παπαδημητρίου είναι Διευθυντής Εταιρικής Ποιότητας στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Είναι Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του CSR Hellas (Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη) και Πρόεδρος της Επιτροπής ΕΚΕ του Ελληνό-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.
