Ήταν κάποτε ο Ροδώνας του Πεδίου του Άρεως…

του Δημήτρη Καλαντζή.

Ο Ροδώνας του Πεδίου του Άρεως θα αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα νέα στοιχεία του μεγαλύτερου Πάρκου της Αθήνας, μετά την Ανάπλαση Τομπάζη (2008-2011), που κόστισε σχεδόν 10 εκατομμύρια ευρώ. Επρόκειτο για μία σπειροειδή διαδρομή νερού επενδυμένη με βότσαλα και μία ψηλή πέργκολα / κρεβατίνα, όπου θα αναπτύσσονταν αναρριχώμενες τριανταφυλλιές, οι οποίες, σε συνδυασμό με την ήρεμη ροή του νερού, θα δημιουργούσαν ένα ήσυχο σημείο στο Πάρκο, ιδανικό για χαλάρωση ή ακόμα και ρομαντικές στιγμές…

Το έργο δεν λειτούργησε ουσιαστικά ποτέ. Λίγους μήνες μετά την παράδοσή του στους πολίτες, χάλασε ο μηχανισμός ανακύκλωσης του νερού και παρέμεινε χαλασμένος, ενώ ουδέποτε αναπτύχθηκαν τριανταφυλλιές πάνω στην πέργκολα, ίσως επειδή δεν επιλέχθηκε το σωστό είδος τριανταφυλλιών, ή απλώς δεν ήταν δυνατό να φτάσουν σε τόσο μεγάλο ύψος.

Σήμερα, χωρίς να έχουν κλείσει ούτε δέκα χρόνια από την παράδοση του πανάκριβου έργου, ο Ροδώνας παρουσιάζει εικόνα απόλυτης παρακμής και εγκατάλειψης.

Οι πλάκες της διαδρομής έχουν σπάσει ή ξεκολλήσει σε διάφορα σημεία με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος για τους ανυποψίαστους περιπατητές, τα ξύλινα γεφυράκια έχουν ξηλωθεί, νερό υπάρχει μόνο όταν βρέχει και οι νέες τριανταφυλλιές που φυτεύτηκαν πέρσι, αγωνίζονται να επιβιώσουν σε ένα τοπίο ασχήμιας και απαξίωσης.

Είναι η κακοδαιμονία του τόπου μας: οι αιρετοί δεν θέλουν να συντηρούν έργα των προκατόχων τους. Προτιμούν να τα αφήνουν να ρημάζουν και στη συνέχεια να έρχονται με νέες «μεγάλες» (και πανάκριβες) ιδέες για αναπλάσεις, στις οποίες θα βάζουν την προσωπική τους «σφραγίδα», έχοντας καταφέρει στην πραγματικότητα μόνο να διακινήσουν τεράστια χρηματικά ποσά (που σπανίως έχουν θετικό αποτύπωμα στη ζωή των πολιτών).

Είναι λάθος. Τεράστιο λάθος.

Η συντήρηση, η επισκευή και η φροντίδα είναι φτηνές λύσεις με άμεσα αποτελέσματα στην ποιότητα του δημοσίου χώρου και τη ζωή των πολιτών.

Οι νέες κατασκευές είναι αμφίβολης λειτουργικότητας (χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ανάπλαση του Πεδίου του Άρεως), πανάκριβες και χρονοβόρες που αποστερούν για μεγάλα διαστήματα τον δημόσιο χώρο από τους πολίτες.

Το έργο του Ροδώνα χρειάζεται συντήρηση. Μία δεύτερη ευκαιρία για να λειτουργήσει, έστω και δέκα χρόνια μετά την κατασκευή του.

Είναι αδιανόητο σε μία εποχή που έχουν ξεκινήσει τα ιδιωτικά ταξίδια στο διάστημα, να μην μπορούμε στην Αττική να επιδιορθώσουμε δέκα μαρμάρινες πλάκες και να κάνουμε την ανακύκλωση του νερού να δουλέψει. Δεν είναι πυρηνική φυσική. Είναι απλές, φτηνές επισκευές που όμως χρειάζονται «νοιάξιμο», το ενδιαφέρον από τις Αρχές για να αποδώσουν στους πολίτες έναν όμορφο και λειτουργικό δημόσιο χώρο.
Υπάρχει;

**Ο Ροδώνας στο Πεδίον του Άρεως, σύμφωνα με τη μακέτα Τομπάζη.**

**Ο Ροδώνας στο Πεδίον του Άρεως, όπως είναι σήμερα.**

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΡΟΔΩΝΑ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΕΩΣ

Η Ανάπλαση Τομπάζη δεν επέλεξε τυχαία το συγκεκριμένο σημείο του Πεδίου του Άρεως για να κατασκευάσει τον σπειροειδή Ροδώνα. Πριν πολλά, πολλά χρόνια υπήρχε εκεί ένας «μυστικός κήπος», ένας «παράδεισος», πανέμορφος, με τριανταφυλλιές που ευωδίαζαν και «απαγορευμένους καρπούς» για τα παιδιά…

Η ύπαρξη του «μυστικού κήπου» έχει διασωθεί μέσω της προφορικής παράδοσης των παλαιών κατοίκων του Πεδίου του Άρεως και καταγράφηκε με απολαυστικό τρόπο από την Ελένη Τσίχλα-Μαρκοπούλου στο βιβλίο της «Παλαιόν Πολύγωνον 19β».

Αξίζει όλοι (απλοί κάτοικοι και μεταφερόμενοι «ακτιβιστές κακίας» από γειτονικές περιοχές) να γνωρίζουμε την ιστορία του τόπου. Γυρίζουμε λοιπόν τον χρόνο στη δεκαετία του ’40…

«Ο Παράδεισος, ένας χώρος κοντά στους Αγίους Ταξιάρχες, ήταν όνομα και πράγμα παράδεισος. Ένας μεγάλος ροδώνας. Ό,τι τριαντάφυλλο ήθελες, το έβρισκες εκεί. Ήταν όμως άδυτο για τους απλούς ανθρώπους. Πρέπει να τον είχαν φτιάξει μόνο για προσωπική χρήση και για ψηλά ιστάμενους ανθρώπους. Εκτός από τριαντάφυλλα, είχε ό,τι οπωροφόρο ήθελες. Σταφύλια, μούσμουλα, βερίκοκα… μέχρι και λωτούς είχε. Αγκαθωτά συρματοπλέγματα και ψηλοί θάμνοι τον περικύκλωναν. Οι φύλακες δεν τον φύλαγαν και πολύ γιατί κανείς δεν σκεφτόταν να βάλει το ποδάρι του μέσα…

Με τον Γιώργο, ένα μεσημέρι του Απρίλη -ξημέρωνε Πρωτομαγιά- βάλαμε σκοπό να μπούμε στον Παράδεισο και να κλέψουμε λουλούδια. Το καλούσε το έθιμο άλλωστε. Πώς θα γινόταν μαγιάτικο στεφάνι χωρίς κλεμμένα λουλούδια; Πήραμε τον Παράδεισο γύρω – γύρω, τον φέραμε από δω, τον φέραμε από κει, βρίσκουμε τελικά ένα μικρό άνοιγμα. Ο Γιώργος με έναν κόφτη ανοίγει μία τρύπα, μπαίνει αυτός, με βοηθάει και εμένα, και να σου μέσα…

Πραγματικός κήπος της Εδέμ!

Μέχρι να συνέλθω από αυτή τη μαγεία, ο Γιώργος έκοψε μια αγκαλιά τριαντάφυλλα με τον κόφτη. Ετοιμαζόμαστε να βγούμε, όταν από μακριά εμφανίζεται ο φύλακας. Νόμιζα ότι έβλεπα τον διάβολο μπροστά μου. Μέχρι και τώρα τον βλέπω στον ύπνο μου και πετάγομαι μουσκεμένη στον ιδρώτα. Για πότε βρήκαμε την τρύπα, ένας Θεός ξέρει. Εγώ πρώτη, ο Γιώργος ύστερα, με τα τριαντάφυλλα στην αγκαλιά να μου έχουν ματώσει τα χέρια… Να τρέχουμε με όση δύναμη έχουμε, εμένα να με έχει πιάσει η σπλήνα μου, αλλά πώς να σταματήσω; Ο φύλακας έτρεχε πίσω μας και σφύριζε σαν τρελός. Που να πάμε να κρυφτούμε; Αν πήγαινα στο σπίτι μου, θα μάθαινε που μένω. Έτσι, με τα τριαντάφυλλα στα χέρια, πάω και χώνομαι στις κάτω τις χρείες (σ.σ. δημόσιες τουαλέτες), πίσω από τα μπαράκια. Δεν ξέρω πόση ώρα έκατσα εκεί μέσα, αλλά αυτή την τρεχάλα δεν θα την ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου…»

Bio
Latest Posts

Δημήτρης Καλαντζής

Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο κέντρο της Αθήνας. Σπούδασε δημοσιογραφία στο «Εργαστήρι» και Ελληνικό Πολιτισμό στο ΕΑΠ. Έχει δουλέψει σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς & τηλεοπτικούς σταθμούς και τώρα διερευνά τους κώδικες του διαδικτύου. Αγαπά τις ανθρώπινες ιστορίες και τις γάτες.